تونی بلر: تفاوت های مذهبی انگیزه اصلی منازعات قرن ما خواهند بود

"تونی بلر" نخست وزیر پیشین بریتانیا در مقاله ای که در روزنامه "گاردین" منتشر کرده بر لزوم تشویق جوامع به "آموزش" و "تساهل" تاکید کرده است و در این مورد می نویسد "اگر خواستار برقراری صلح در خاورمیانه هستید و کل جهان هستیم بایستی بهبود "آموزش" و "تساهل" را مدنظر قرار دهیم."

بلر در روزنامه بریتانیایی "گاردین" نوشته است:" طی هفته های گذشته شاهد موجی از اقدامات تروریستی و خشونت آمیز در نقاط مختلف جهان بوده ایم: سوریه، لیبی، عراق لبنان، مصر، یمن، تونس و پاکستان. در سال های اخیر شاهد آسیب دیدن مناطق مختلف دیگری در جهان بر اثر اقدامات خشونت آمیز نیز بوده ایم از جمله در نیجریه و بسیاری از بخش های آسیای مرکزی، روسیه، برمه، تایلند و فیلیپین. ما می توانیم اقدامات خشونت آمیز در این مناطق را به گروه های مختلف سیاسی نسبت دهیم و یا آن که می توانیم با در نظر گرفتن منافع عمومی استراتژی ای جهانی را برای حل مشکلات مدنظر قرار دهیم.

در واقع، گرچه می توانیم خشونت های به وجود آمده را به دلیل انگیزه های فردی بدانیم اما یک نقطه مشترک در این مورد وجود دارد: اعمال تروریستی همگی با انگیزه هایی عملی شده اند که در ارتباط با سوء برداشت از مذهب هستند. قطعا چنین سوء برداشتی از مذهب انحراف از ایمان است. با این وجود شکی وجود ندارد که آنانی که مرتکب اعمال خشونت بار می شوند اغلب با استناد به عقاید و ماهیت فرقه ای شان این کار را انجام می دهند. ماهیت چنین منازعه هایی ریشه در "فرقه گرایی" ای دارد که مبتنی بر مذهب است. تردیدی وجود ندارد که این پدیده ای در حال رشد است.

ما بایستی خود را برای به کار گیری معیار و قواعد امنیتی برای حفاظت فوری از شهروندان مان آماده کنیم. از زمان وقوع حادثه 11 سپتامبر، هزینه اقدامات تروریستی افزایش یافته است. با این حال اقدامات صرفا امنیتی و حتی نظامی برای مواجهه با ریشه اقدامات تروریستی کافی نیستند.بایستی دانست که "افراط گرایی" امری ذاتی نیست بلکه آموختنی است. آموختن افراط گرایی گاهی از طریق نظام آموزش رسمی صورت می گیرد و گاهی اوقات از طریق مدارس غیر رسمی مذهبی: افراط گرایی برخی اوقات از طریق حضور در محل عبادت آموخته می شود و گاهی اوقات از طریق شبکه ارتباطی اینترنت.

فناوری می تواند فرصت های تازه ای را در اختیار ما قرار دهد و هم می تواند از سوی کسانی مورد سوء استفاده قرار گیرد که می خواهند به ترویج خشونت و نفرت در جهان بپردازند. امروز جهان در ارتباطی گسترده تر از دیروز به سر می برد. امروز با حوزه ارتباطی پیشرفته تری نسبت به گذشته مواجه هستیم. اکنون شوق بیشتری نسبت به آزادی در میان مردمان مختلف وجود دارد. با این حال بایستی گفت که مواجهه با کسانی که خواستار ارسال پیام افراط گرایی هستند امری اجتناب ناپذیر است. بایستی با این موضوع مقابله کرد.

در حال حاضر شاهد تصاویری دردناکی از کشتار همه جانبه در سوریه هستیم. ما امیدواریم که مذاکرات صلح موفقیت آمیز باشد. با این حال تاکنون بیش از 130 هزار نفر جان خود را از دست داده اند و تعداد آوارگان سوری نیز به نزدیک 200 هزار نفر رسیده است. تصور این موضوع مشکل است که بتوان در سوریه بدون توجه به لزوم "برابری" تمامی شهروندان سوری بدون توجه به عقاید آنان به توافق صلحی دست یافت. سوریه هرگز در شرایطی که اقلیت بر اکثریت حکومت کنند و یا آن که مبارزانی خواستار برقراری حکومت از طریق تفاوت های مذهبی باشند و تصمیم داشته باشند تا از تروریسم به عنوان روشی برای رسیدن به اهداف شان استفاده کنند.

دموکراسی تنها راهی برای رای دادن نیست. راهی برای تفکر است. مردم بایستی برابری را احساس کنند و تساهل مذهبی را بیاموزند. آنانی که مخالف این موضوع هستند را نبایستی با سلاح بلکه باید با ایده مغلوب کرد. در کل منطقه از جمله در عراق، فرقه گرایی تهدیدی عمده برای آینده دموکراتیک مردم است. بدون توجه به این موضوع هرگونه تلاشی برای بهبود اوضاع کوته بینانه خواهد بود. بایستی گفت که در مرکز اسلام بسیاری از مسائل حول محور چگونگی همزیستی مسالمت آمیز مذهب و سیاست وجود دارند. با این وجود، افراط گرایی تنها محدود به اسلام نمی شود. نمونه های بسیاری در سرتاسر دنیا وجود دارند که نشان می دهند مسلمانان نیز قربانی اقدامات خشونت آمیز معتقدان به سایر ادیان و عقاید بوده اند. با این حال چالش اصلی مشخص است. موضوع اصلی ماهیت صلح و نزاع در نیمه نخست قرن بیست و یکم است. منازعه های قرن ما احتمالا کمتر از نزاع های جریان داشته در قرت بیستم منجر به ایجاد ایدئولوژی های سیاسی افراطی شده اند در حالی که نزاع های قرن ما بیش تر ریشه در تفاوت های مذهبی و فرهنگی دارند.

پاسخ اصلی زمانه ما لزوم داشتن ذهن هایی بازتر و تساهلی است که افراد مختلف با اندیشه های متفاوت نسبت به یکدیگر روا دارند و با خشونت رسمی و عیر رسمی ذهن های بسته و نابردبار مبارزه کنند. در قرن بیست و یکم، آموزش، مسئله ای امنیتی است.

به همین دلیل، من به تجاربم پس از حادثه یازدهم سپتامبر و مردمی می اندیشم که از شر نظام های دیکتاتوری خلاص شدند. مردمی که خواسته های دموکراتیک شان در تضاد با افراط گرایی مذهبی بوده است. من بنیادی را تاسیس کردم که هدفش افزایش درک متقابل مردمان مختلف با دیدگاه های متفاوت است. مردمانی که یکدیگر را به اندیشیدن همانند هم فرا می خوانند بلکه همدیگر را به احترام به دیگری فرا می خوانند و اجازه نمی دهند که تفاوت های عقیدتی میان آنان اختلافی ایجاد کند و مبنای اصلی را منافع بشری مشترک در تمام ادیان و عقاید قرار می دهند.

بنیاد تاسیس شده توسط من اکنون در بیش از 20 کشور جهان فعالیت می کند از جمله در کشورهایی که از فرقه گرایی آسیب دیده اند. این بنیاد با صرف هزینه، زمان و نیروی انسانی بسیار به سرعت رشد کرده و توسعه یافته است. ما بر برنامه های عملی تمرکز کرده ایم. برنامه های آموزشی در مدارس و استفاده از ویدئو کنفرانس ها و ارتباطات آنلاین میان کلاس های درس دانش آموزان مختلف از کشورهای مختلف جهان برای آموزش به یکدیگر و این که از نحوه زندگی متفاوت هم مطلع شوند.

ما هم چنین برنامه های دانشگاهی را نیز مدنظر قرار داده این که دوره های آموزشی در سطوح پایین تر را شامل می شود. ما این کار را از طریق فعالیت در دانشگاه "یل" اغاز کرده این و اکنون در بیش از 20 دانشگاه از جمله دانشگاه های چین و امریکای لاتین فعال هستیم. ما در این دانشگاه های به آموزش عقاید و افکار منطبق با جهانی شدن به خصوص در حوزه جایگاه "مذهب در دنیای مدرن" می پردازیم. از جمله برنامه هایی که در اولویت ما قرار دارند آموزش در کشور سیئرا لئون است که در حال گسترش آن هستیم. ما در برنامه های خود کمپین مبارزه با بیماری مالاریا را مدنظر قرار داده ایم که با همکاری سازمان ملل متحد و با هدف بهبود زیرساخت های عقیدتی کلیساها و مساجد مورد عملی شده اند.

در پایان سال جاری، در همکاری با دانشکده الهیات دانشگاه هاروارد وب سایت جدیدی را راه اندازی خواهیم کرد که در آن به روز ترین تحلیل ها از فعالیت بیادمان در زمینه مذهب و نزاع های مذهبی منتشر خواهند شد و به بررسی عمیق تر نقش مذهب بر کشورهایی خواهیم پرداخت که در آن ها چالش هایی عمده وجود دارند. اقدامات ما با توجه به این رویکرد انجام خواهند شد که در هر کشور از مناطق مختلف جهان مذهب عاملی موثر در شکل دادن به گرایش های فردی خواهد بود.

در ظاهر شاید این گونه بنظر برسد که ما تنها بخش کوچکی از جهان را تشکیل می دهیم و تنها حجم کمی از مبارزه برای حل مشکلات بزرگ را برعهده گرفته ایم. با این حال هدف تغییر سیاستگذاری دولت هاست: برای آغاز مواجهه با موضوع افراط گرایی مذهبی به عنوان موضوعی که در ارتباط با سیاست است، بایستی برداشت های نادرست از مذهب برطرف شوند و بایستی مبارزه با افراط گرایی در این حوزه مدنظر رهبران بین المللی قرار گیرد. این نبردی است که تنها در آغاز آن هستیم.

منبع: سایت خبری تحلیلی تدبیر

 
پاسخ اصلی زمانه ما لزوم داشتن ذهن هایی بازتر و تساهلی است که افراد مختلف با اندیشه های متفاوت نسبت به یکدیگر روا دارند و با خشونت رسمی و عیر رسمی ذهن های بسته و نابردبار مبارزه کنند. در قرن بیست و یکم، آموزش، مسئله ای امنیتی است.