غرویان: حمایت مراجع از دولت حصار امنی دربرابر تندروها است/اتاق فکر مشورتی بین دولت و حوزه ایجاد شود

محسن غرویان استاد حوزه علمیه قم روحانی را محصول و فرزند حوزه می‌داند و معتقد است پشتیبانی مراجع از دولت به منزله پشتیبانی دین از دولت است و حصار محکمی درمقابل تندروهایی است که تخریب دولت را دستورکار خود قرار داده‌اند.

این روحانی اصولگرا اما پیشنهاد می‌دهد اتاق فکری متشکل از چند روحانی اندیشمند و متفکر برای ارتباط بیشتر بین دولت و حوزه شکل بگیرد.

مشروح گفتگوی روزنامه خبر با این استاد حوزه علمیه را در ادامه بخوانید؛

رفت‌ و آمدهای پی در پی دولتی‌ها به قم و گزارش دهی به مراجع تقلید رویکردی است که در دولت یازدهم بسیار جدی دنبال می‌شود. به نظر می‌رسد برخلاف دولت سابق یک پیوند عمیقی بین پاستور و قم در حال شکل‌گیری است که رضایت مراجع را هم به دنبال داشته است. ارزیابی شما از این رویکرد دولت و نزدیک شدن به حوزه چیست؟

آقای رییس جمهور خودشان تحصیل‌کرده همین حوزه علمیه قم و از شاگردان حضرت امام و در کنار ایشان بودند. در واقع آقای روحانی را باید محصول و فرزند حوزه دانست. حضرت آیت الله مکارم نیز فرمودند که ایشان هم اسم‌شان روحانی است هم خودشان به ملبس به لباس روحانیت هستند و هم افکار و اندیشه‌های حوزوی و دینی و به روز دارند. لذا اقتضا می‌کند که آقای روحانی پیوندشان با مراجع و اساتیدشان محکم باشد که خوشبختانه اینگونه است. از جهت دیگر رابطه دولت با حوزه باعث خوشحالی مردم می‌شود. ملت وقتی می‌بینند که دولتی‌ها با مراجع و علما ارتباط دارند این را نشانه وحدت و هماهنگی بین حرکت دولت و مراجع می‌دانند.

 

حمایت حوزه از دولت به معنای پشتیبانی دین از دولت است

از سوی دیگر پشتیبانی مراجع و حوزویان از دولت به منزله پشتیبانی دین از حرکت دولت است. این دولت ما دولت اسلامی و دینی است مردم دوست دارند که مراجع که بالاترین مقامات دینی کشور هستند دولت را تایید کنند و این روابط و رفت و آمدها پیامش همین تاییداتی است که مراجع از دولت و دولتمردان دارند. این برای اسلامیت و جمهوریت نظام ما لازم و ضروری است و وحدت بین مراجع و مقام معظم رهبری را نشان می‌دهد.

به علاوه نگاه دولت با مراجع یک نگاه باز و جامع است، بهرحال مراجعی هستند که با هم از نظر مشرب‌های سیاسی تفاوت‌هایی هم دارند. تفاوت سلیقه دارند اما دولت و همه دولتمردان با همه مراجع و افکار و سلایق سیاسی دیدار می کنند این خودش نشانه سعه صدر دولت و دولتمردان و خصوصا آقای روحانی است.

در مجموع معتقدم این رویکردها فضای کشور را به سمت همدلی، امید، عقلانیت، اعتدال و تدبیر پیش می‌برد. لذا امر ضروری و مثبتی است.

 

ملبس بودن به لباس روحانی شرط اساسی برای رییس‌جمهور نیست اما یک امتیاز است

همانطور که اشاره کردید آیت الله مکارم در دیداری که اخیرا معاون اول داشتند بر روی کلمه «روحانی» بودن دولت یازدهم تاکید داشتند، این تاکید ایشان نشات گرفته از چه چیزی می‌دانید، بهرحال ما روسای جمهور مکلا هم در نظام داشتیم، تا چه میزان این موضوع می‌توند ناشی از از نوع روابط رییس جمهور سابق با مراجع باشد؟

مهم آن است که رییس‌جمهور باید یک شخصیت علمی، متدین  و آشنای به سیاست و همراه با درایت باشد. دکتر روحانی واجد همه این صفات هستند. ملبس بودن به لباس روحانیت شرط اساسی نیست اما یک امتیاز است. آقای روحانی هم تحصیل کرده قم هستند هم تحصیل کرده رشته حقوق از انگلیس هستند و با دنیای امروز و فضای جهان وعالم دیپلماسی جهانی آشنا هستند. با مبانی حقوق و سیاست در سطح کلان و بین المللی آشنا هستند. اینها امتیازات رییس جمهور فعلی است و معتقدم یک افتخاری برای حوزه‌های علمیه است که یک شخصیت حوزوی رییس‌جمهور شده است و ملت هم به یک روحانی و عالم دینی رای دادند. اینها نشان دهنده پیوند بین مردم و روحانیت آگاه، انقلابی و اندیشمند است. همین عوامل است که به عقیده من آیت الله مکارم را هم جذب کرده و ایشان روی این نکته «روحانی» بودن تاکید کردند.

 

اتاق فکر مشورتی بین دولت و مراجع و حوزه ایجاد شود

آقای اکرمی که سمت مشاورت امور روحانیت دولت را برعهده دارند، چند روز قبل از شکل‌گیری تشکیلاتی خبر دادند که بر اساس آن نظرات مراجع به صورت شفاف به دولت منعکس شود؟ صرف ایجاد این تشکیلات تا چه میزان می‌تواند تاثیرگذار باشد؟ یا اینکه پایبندی دولتمردان به نزدیکی و همراهی با حوزه کفایت می‌کند؟

من موافق هستم که چند نفر از فضلا و اساتید قم که از نظر علمی، فکری و سیاسی در سطح قابل قبولی هستند، یک اتاق فکری را تشکیل دهند و شورای مشورتی داشته باشند. این افراد می‌توانند با نظر خود آقای روحانی انتخاب شوند، افرادی که با فضای فکری حوزه به خوبی آشنا باشند، با دولت و شخص رییس جمهور مرتبط باشند، ارتباط دائمی با مراجع داشته باشند، نظرات و دیدگاه‌ها و نکاتی که دارند را دریافت کرده و درباره آنها در اتاق فکر اندیشیده شده و بعد از جمع بندی به رییس جمهور منتقل کنند. این اتاق فکر به نظر می‌تواند پل ارتباطی بسیار مناسبی بین دولت و حوزه باشد.

در همه مسائلی که پای دولت و حوزه در آن باز است، از مسائل سیاسی، خارجی، دیپلماسی، اقتصادی، فرهنگی و … این اتاق فکر می‌تواند ورود کرده و کارساز باشد. از چندی پیش هم این پیشنهاد را از طریق رسانه‌ها مطرح کردم و از طریقی نیز به آقای روحانی ارائه کردم. معتقدم برپایی چنین اتاق فکری نیاز است.

 

روحانی و ظریف انقلابی در دیپلماسی خارجی ایجاد کردند

آنچه در اظهارات مراجع با دولتی‌ها مشاهده می‌شود این است که در ضمن هشدارها و توصیه‌هایی که به دولت می‌کنند، یک نوع امیدواری در بین مراجع و علمای حوزه نسبت به دولت روحانی ایجاد شده است. این را می‌پذیرید؟

ببینید، شخصیت آقای روحانی شخصیت بسیار دوست داشتنی است. نوع منش، ادب، وزانت و وقار ایشان بسیار دوست داشتنی است. مردم هم ایشان را دوست داشتند که به ایشان رای دادند. افکار ایشان هم در جهت منافع و مصالح ملت است. در این مدت کوتاه از ریاست جمهوری ایشان، انقلابی در دیپلماسی خارجی ایجاد کردند و آقای ظریف وزیر خارجه در کنار دکتر روحانی موج جدیدی را در جهان برپا کردند و چهره ایران را در دنیای امروز عوض کردند و سران کشورهای مهم اروپا و آمریکا دائما توجهشان به سمت ایران است. این رویکرد باعث شده که این کشورها نقش  ایران را در معادلات منطقه بسیار حساس و مهم ارزیابی کنند.

می‌بینیم که وزرای امورخارجه چند کشور مهم اروپایی و آمریکا خودشان را از نقاط مختلف دنیا به ژنو می‌رسانند تا با آقای ظریف دیدار داشته باشند. الان بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌های اقتصادی دنیا به صف شده‌اند که روابط اقتصادی با ایران داشته باشند و با ایران قراردادهای اقتصادی ببندند. اینها واقعا ارزش‌های بسیار قابل توجهی است که در مشی و روش و دیپلماسی آقای روحانی در سطح جهانی دیده می‌شود.

 

آیت‌الله سبحانی حمایت و کمک به دولت را شرعا واجب دانستند

در سیاست داخلی هم سخنانی که می‌گویند حساب شده، جذاب و به نفع ملت و منافع ملی است. از همین روست که مراجع هم ایشان را دوست دارند. همه تلاش می‌کنند که از ایشان حمایت کنند تا موفق شوند. من خودم از فرزند آیت الله العظمی سبحانی خودم سوال کردم که دیدگاه پدر شما نسبت به جناب آقای روحانی چه است، ایشان گفتند پدرم می‌گویند که «برهمه شرعا واجب است که به دکتر روحانی کمک و حمایت کنیم تا ایشان موفق شوند و بتوانند به این ملت خدمت کنند و اهداف بلندی که دارند عملی کنند.» این نشان دهنده حمایت قبلی این مرجع بزرگوار از رییس جمهور است. سایر مراجع هم این حمایت از دولت را دارند.  بهرحال وقتی شخصیت عالم، اندیشمند و متفکر و مجتهدی که عضو خبرگان هستند و با قصد خدمت به ملت و پیشرفت کشور و عزتمند جلوه دادن ایران در سطح جهانی تلاش می‌کنند همه باید عقلا، اخلاق و  شرعا وظیفه داریم که از ایشان حمایت کنیم.

رویترز اخیرا گزارشی درخصوص سفر دولتی‌ها به قم و حمایت مراجع از دیپلماسی هسته‌ای اقای روحانی نوشته و عنوان کرده بود که این حمایت روحانیت از دولت سدی در مقابل تندروهای داخلی شده است، این تحلیل را چقدر درست می‌دانید؟

این حمایت مراجع از دولت ناشی از اخلاص آقای روحانی و همکاران شان و نشات گرفته از روحیه مشورت خواهی آنها و توجه به افکار عمومی است. آقای روحانی معتقدند که باید مسائل کشور را با هم فکری، مشورت، بکار گیری نخبگان و کارشناسان هر حوزه، نظرات مراجع و … حل کنیم. بهرحال حوزه، دانشگاه، ورزشکاران و مجموعه هنرمندان هرکدام کانون قدرت در عرصه خودشان هستند و در قشری از مردم تاثیر زیادی دارند. آقای روحانی هم باور دارند که باید برای اداره کشور از همه این کانون‌های قدرت فکری استفاده کرد.

 

تندروها نفس‌های آخر را می‌کشند

این حمایت توانسته حصار امنی دربرابر تندروهای مخالف دولت باشد؟

تندروها نفس‌های آخرشان را می‌کشند، این سروصداهایی که می‌کنند نشان دهنده دست و پا زدن آنها است. فضای کشور رو به آرامش و اعتدال می‌رود و این تندروها قبلا هم در قم حرکت‌هایی انجام دادند مانند آن ماجرای پرتاب کفش و مهر در حرم حضرت معصومه که بسیار مورد توبیخ مراجع قرار گرفتند.

تندروی‌ها بیشتر شود، گزارش توبیخ و تشرهای مراجع به برنامه ریزان ماجرای 22 بهمن قم را منتشر می‌کنم

من اطلاعاتی دارم از برخوردهایی که با آن تندروها کردند و تشرها و تندی‌هایی که مراجع نسبت به مسئولین آن حرکت و برنامه‌ریزان حرکت افراطی 22 بهمن سال گذشته کردند اما این اطلاعات هنوز منتشر نشده است. و اگر زمانی تندروها از این بیشتر تندروی کند من شخصا این اطلاعات را منتشر خواهم کرد و خواهم گفت که مراجع چه حرف‌ها و چه تشرها و توبیخ‌هایی نسبت به این افراطیون داشتند که به خود من منتقل کردند. این تندروی‌ها مورد طرد مراجع بوده و هست و افراطیون نفس‌های آخرشان را می‌کشند.

این دیدارهای دولت با مراجع هم حفاظ و حصار امن و خوبی برای دولت ایجاد کرده است و افراطیون هم جایگاهی در قم نداشته و ندارند.

 

فضای کشور باید از دست افراطیون خارج شده و به سمت اعتدال برود

همانطور که جنابعالی هم در ابتدا اشاره کردید دیدارهایی که دولتی‌ها با مراجع و علمای قم داشتند طیف مختلف مراجع را شامل شده که تفکرات سیاسی متفاوتی داشتند، این رویکرد دولت را چطور ارزیابی می کنید؟

اشکالی ندارد، فضای کشور باید تغییر کند البته از انتخابات به بعد تغییر کرده است اما باید فضا از دست افراطیون خارج شده و به سمت اعتدال پیش برود. این دیدارها هم هیچ اشکالی ندارد و خوب است که با طیف‌های مختلف فکری در قم و یا سایر مراکز این ارتباطات برقرار شود. این رویکرد دولت نشان دهنده عقلانیت، تدبیر و اعتدال دولت است که شعار ایشان بوده و هست.

 
روی کار آمدن حسن روحانی با ردای روحانیت امیدی تازه در بین مراجع و علمای حوزه ایجاد کرده است، خصوصا آنجا که خود و وزرای دولتش خود را متعهد به گزارش دادن و همراهی با حوزه دانسته‌اند. گویی هرچه رفتارهای احمدی‌نژاد روابط دولت دهم با قم را به سمت تیرگی کشاند، روحانی اصرار دارد که پیوند خود با مراجع را مستحکم‌تر کنند.