نقد الجزیره بر «کلاغ‌های سیاه» ام‌بی‌سی

به گزارش دین‌آنلاین، الجزیره قطر در یادداشتی به نقد سریال غرابیب سود ساخته شده در شبکه «ام‌بی‌سی» متعلق به بخش خصوصی عربستان سعودی پرداخته است. در این یادداشت آمده: این روزها با این سریالِ تلخ و غم‌انگیز با برنامه‌های شاد و مفرّح خانوادگی که معمولاً در ماه رمضان‌ پخش می‌شود فرق‌ می‌کرد. حتّی در ابتدای سریال هشدار داده می‌شد که این برنامه مناسب کودکان نیست. اما چرا شبکۀ ام‌بی‌سی که اغلب برنامه‌های خانوادگی پرنشاط پخش می‌کند، امسال خلاف روال همیشگی‌اش عمل کرد؟ چرا تصویر کتک خوردن و تجاوز به زنان و کودکان، یا کودکانی که حاضر بودند برای جهاد جان خود را کف دستشان بگذارند، یا مردانی که دیگران را به غیرانسانی‌ترین شکل ممکن قصّابی می‌کردند بر روی آنتن‌ها رفت؟ مگر خشونت‌ها و مرگ‌هایی که جهان عرب هر روز شاهد آن است، برایش بس نیست؟

علی جابر، مدیر تلویزیون ام‌بی‌سی می‌گوید: "داعش به منزلۀ یک بیماری واگیردار است که ما باید جرئت و شجاعت مبارزه با آن را در مردم ایجاد کنیم." جابر برنامه‌هایی از این دست را با مشورت امریکا می‌سازد و به عنوان بخشی از برنامه‌های ائتلاف جهانیِ مبارزه با داعش پخش می‌کند.

در واقع آنچه ما تحت عنوان سریال‌هایی مثل «کلاغ‌های سیاه» بر روی صفحۀ نمایشگر تلویزیون مشاهده می‌کنیم، حاصل پیوند سرمایۀ اعراب (حامی مالیِ ام‌بی‌سی سعودی‌ها هستند) و سیاست خارجۀ امریکا است.

شبکۀ ام‌بی سی در شهر دوبی واقع شده است. این شهر به طور نمادین به عنوان محل برگزاری گفتگوهای اعراب و امریکا انتخاب شد. جابر مفتخرانه می‌گوید: " برای اولین بار احساس کردیم که هالیوود دارد آغوش خود را به روی جهان عرب باز می‌کند. برای اولین بار اعراب و امریکا با یک دشمن مشترک، یعنی داعش مواجه هستند."

اما سریال «غرابیب سود» در تصویرگری خود از گروه‌های مسلّحِ داعشی هیچ حرف تازه و بکری برای زدن ندارد. ام‌بی‌سی پیشتر نیز سریال‌های تلویزیونی مشابهی در راستای مبارزه با گروه‌های افراطی ساخته بود. این سریال صرفاً می‌خواهد بگوید که تفسیر داعش از دین اسلام تفسیری انحرافی است.

سریال‌هایی ضدّتروریستی‌ای مثل «حورالعین»، «آکادمی تروریستی»، «صنعت مرگ» و «کلاغ‌های سیاه» همگی به توصیۀ عبدالله بجاد العتیبی، نویسندۀ سعودی ساخته شده‌اند که خود زمانی دارای تفکّرات افراطی بود، اما بعد توبه کرد و تصمیم گرفت روش صحیح اسلام را نشان دهد.

از موضوعات محوریِ «کلاغ‌های سیاه» که جدیدترینِ این سریال‌هاست می‌توان به جهاد نکاح و داستان‌های متعدّدی با محوریت زنان (از جمله بردگان جنسی ایزدی) اشاره کرد. این موارد باعث افزایش جذابیت سریالی شده که به نظر می‌رسد عمدتاً به مذاق مطبوعات و دیپلماسی غربی ساخته شده است.

در این سریال توجّه و تحلیلی مبنی بر دلایل پیوستن افراد مختلف جهان (نه فقط اعراب) به داعش نشده است. تنها به طور کلّی القا شده که تنها اعراب آن هم صرفاً به خاطر درک غلط از دین اسلام جذب داعش می‌شوند. هیچ اشاره‌ای به کسانی که به دلایل مالی و دلایل دیگر جذب داعش می‌شوند نشده است. سریال چشم خود را بر روی این واقعیت بسته که داعش موفّق به ساخت ایدئولوژی‌ای شده که برای بسیاری از افراد وسوسه‌برانگیز است؛ چیزی که اسکات آترانِ انسان‌شناس آن را یک "انقلاب جهان‌دگرگون‌ساز" می‌خواند. اما نادیده گرفتن سازوارۀ ایدئولوژیکی داعش کمکی به قلع و قمع این گروه تکفیری نخواهد کرد.