یک فعال فرهنگی: همه آنچه در حوزه های علمیه در حال وقوع است، مثبت نیست
اعتماد در این شماره، نامه یکی از اساتید حوزه علمیه کاشان به مدیر حوزه های علمیه را به چاپ رسانده و با یادی از دستاوردهای فرهنگی دولت، به گفتگو با مدیرکل سابق دفتر موسیقی وزارت ارشاد پرداخته است.
روزنامه اعتماد در صفحه 16 یادداشت «علی شکوهی» زیر عنوان «همراهی با دغدغه‌های یک استاد حوزوی» را به چاپ ساخته و با اشاره به نامه دیروز یکی از اساتید حوزه علمیه کاشان به حجت الاسلام اعرافی، مدیر حوزه های علمیه، نوشته است: «نهاد حوزه علمیه به عنوان یک نهاد آموزشی در حوزه دین در سال‌های بعد از انقلاب بسیار متحول و دیگر دگرگون شده است. در عین حال همه آنچه در این نهاد تاریخی در حال وقوع است، مثبت نیست و این امر ناشی از نوع مناسباتی است که میان حوزه‌های علمیه و حکومت برقرار شده است.»
او با انتقاد از روش پیش گرفته شده حوزه‌های علمیه در برابر دولت، آن را به نوعی پیرو و تابع و فرع بر موجودیت تاریخی خود توصیف کرده و افزوده است: «متولیان حکومت ولو حکومت دینی بعد از رسیدن به قدرت به مناسبات دیگری می‌اندیشند و مراجع و علما و حوزه‌های علمیه را به عنوان ابزاری برای حمایت از نظام و تامین مشروعیت دینی و پشتوانه‌های تخصصی خود تلقی می‌کنند.»
در بخش هایی از نامه حسین عرب، استاد حوزه علمیه کاشان می خوانیم:
– تاسف‌آور است که امروز حتی در مراکز استان‌های کشور ایران، فقیه صاحب فتوا نداریم و این افول در زمان قدرت روحانیت انجام می‌گیرد.
– جای تعجب و تاسف است که طی چند دهه گذشته هر عالم بزرگی که از دنیا می‌رود جای او را طلبه‌ای معمولی با دانش ابتدایی می‌گیرد.
– امروز دیگر نمی‌توان با برخی مطالب جدلی و خطابی و طرح برخی از مسائل نقلی صرف به دفاع از دین و مذهب برخاست. عرضه عقلانی دین و مکتب از پایه‌های اساسی این موفقیت است.
– از فلسفه‌ستیزان و نیز برخی از اهل تفکیک انتظار چندانی نیست. شگفتی حقیر طلبه از بعضی از اعاظم است که بسیار نامهربانانه با دانش عقلی فلسفه برخورد می‌کنند.
– برخی نگاه عبوسانه به علوم بشری و انسانی دارند. بحث و واژه بومی‌سازی علوم انسانی تا این ساعت در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و به‌درستی مقصد و مقصود گویندگان این سخن معلوم نیست.
– اعمال برخی از سیاست‌ها و استانداردهای دوگانه، جامعه و نیز طلاب و مدرسین حوزه را دچار شک و تردید می‌نماید. ده‌ها نفر توسط شورای نگهبان ردصلاحیت شدند که بدون شک عمده آنان از نخبگان حوزوی به شمار می‌آیند و علما و مدرسین و مراجع عظام ایدهم‌الله سال‌ها باید زحمت و رنج به خود بدهند تا چنین نخبگانی را تربیت نموده و تحویل جامعه علمی و اجتماعی بدهند.
– بحث استقلال حوزه از حاکمیت حتی حاکمیت دینی سخن بر حقی است که راز ماندگاری این نهاد علمی و اجتهادی بوده است. اینکه فقط از حوزه انتظار تایید و تصویب باشد خلاف رسالت اصلی علما و بزرگان و زعمای تشیع است.
یادی از دستاوردهای فرهنگی دولت
اعتماد در صفحه 2 گزارشی از «همایش تبیین دستاوردهای فرهنگی دولت تدبیر و امید» منتشر ساخته و از قول اسحاق جهانگیری، معاون اول رییس‌جمهور آورده است: «باید بپذیریم قانون به جای سلیقه عمل شود، بی‌دولتی در فرهنگ به سود هیچ کسی نیست لذا تقویت حس دولت‌داری در عرصه فرهنگی به نفع همه بخش‌ها، دلسوزان جامعه و کشور خواهد بود.»
علی‌اصغر فانی، وزیر آموزش و پرورش نیز از جایگزین کردن سیاست «امنیت فرهنگی» به جای «فرهنگ امنیتی» در دولت یازدهم گفته و افزوده است: «جشنواره‌های فرهنگی- هنری- آیینی با هدف تعمیق فرهنگ ایرانی- اسلامی و آموزش آداب و سبک زندگی ایرانی- اسلامی از دیگر اقدامات فرهنگی آموزش و پرورش است.»
همچنین سید رضا صالحی امیری در این همایش، بیان کرده است: «دولت خود را پایبند به ارزش‌های دینی و هویتی می‌داند و وفاداری به مرزهای اخلاقی و ارزشی را به عنوان یک اصل خدشه‌ناپذیر پذیرفته و از این منظر بین سه عرصه فرهنگ دینی، ملی و رسمی، زبان مشترک ایجاد کرده است.»
برخورد تحریمی جامعه با علوم انسانی معاصر
این روزنامه در صفحه 7 گزارشی از میزگرد برنامه زاویه رسانه ملی با موضوع «تولید علم در ایران» را به چاپ رسانده و سخنان «مقصود فراستخواه»، عضو هیات علمی موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی و «خسرو باقری» استاد دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران را روایت کرده است.
«خسرو باقری» با تاکید بر اینکه کلمه «تولید» برای توصیف رشد علمی مناسب نیست، معتقد است «در این زمینه سه معادله مغالطه‌آمیز داریم، نخست می‌گوییم مقالات بیشتر یعنی علم بیشتر، در حالی که این معادله به نظر من صحیح نیست، معادله کاذب دوم این است که بگوییم استنادات بیشتر به مقالات به معنای علم استوارتر است، این هم صادق نیست و معادله سوم این است که رشد علمی بیشتر را به معنای پیشرفت بیشتر جامعه بخوانیم که این هم معادله درستی نیست.»
او در زمینه علوم انسانی نیز گفته است: «برخورد جامعه ما با علوم انسانی معاصر بیشتر تحریمی است. البته نظریه‌پردازی‌های ما باید اصیل باشد و در دل فرهنگ ما صورت گیرد. اما این نظریات باید از اصطکاک میان نظریات موجود پدید آیند و لازمه این امر آن است که نظریات موجود در علوم انسانی در دانشگاه‌های ما مطرح شوند.»
«مقصود فراستخواه» نیز تقلیل علم به محصولی از آنکه مقاله است را مغالطه‌ای آشکار خوانده و گفته است: «علم یک سبک زندگی و طرز تفکر و فرهنگ است. مقاله یکی از نتایج کوچک این زندگی و زیست‌بوم است.
او با تاکید بر اینکه «وقتی فرآیند آزادی آکادمیک نباشد، علم به وجود نمی‌آید»، گفت: «علم با معرفت‌های مستقر درگیر می‌شود. وقتی دانشمندی علم می‌ورزد، می‌داند با چه روشی کار می‌کند، اما نمی‌داند که چه چیز اکتشاف می‌کند. این امر در علوم انسانی بیشتر است. علم زمانی توسعه می‌یابد که پذیرش در جامعه و سیستم‌های اجتماعی برای آن وجود داشته باشد. سیستم‌ها و ساختارهای ما در برابر علم امتناع دارند و از علم و عقلانیت می‌گذرند…. علوم انسانی و اجتماعی در جامعه ما زنده هستند، اما چالش‌ها و تنگناهای زیادی دارند.»
مدیرکل سابق دفتر موسیقی وزارت ارشاد: هنرمندان مشهدی دچار سرخوردگی شده‌اند
اعتماد در صفحه 12 و در گفتگویی با «پیروز ارجمند»، مدیرکل سابق دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، به «تکانه‌های چشم‌پوشی وزارت ارشاد از برگزاری کنسرت در مشهد» اشاره کرده و از قول وی خواستار ایجاد تعادل از سوی این وزارتخانه شده است.
او که معتقد است وزارت ارشاد، در عرصه موسیقی کشور، ناامنی ایجاد کرده، می گوید: «حتی اگر فرض بگیریم لغو کنسرت‌ها پشتوانه سیاسی دارد، وزارت ارشاد می‌تواند به عنوان یک نهاد سیاست‌گذار بهانه را از دست بهانه جویان بگیرد. ولی اینکه چرا مسوولان همچنان به برگزاری کنسرت در سالن‌های ورزشی اصرار دارند پرسش برانگیز است.»
این مدیر با اشاره به اینکه «در کشمکش‌های اخیر موسیقی و موسیقیدان نادیده گرفته می‌شود.» می‌گوید: «احدی به هنرمندان فکر نمی‌کند و وزارت ارشاد نباید زیر بار این درخواست برود. در قانون دیده نشده که دادستان یا امام جمعه بتواند به تنهایی جلوی برگزاری کنسرت را بگیرد مگر در صورت وجود مستندات قطعی؛ مثل بمب‌گذاری. از طرفی ما در حال جنگ نیستیم و کشور امنیت دارد و ما نباید ناامنی کاذب ایجاد کنیم.»
عناوین صفحه «سیاست‌نامه»:
گزارش نشست رونمایی از کتاب «مادیت‌های معاصر»، اثر عباس کاظمی. گزارشگر: محسن آزموده
دیگر عناوین برگزیده «اعتماد» امروز:
وزیر ارشاد: حاکم شدن یک سلیقه را مردود می‌دانیم / بسیاری از کتاب‌ها به دلیل برخی خرده‌گیری‌های نابجا پشت در مانده بود و به آنها مجوز چاپ داده نمی‌شد اما ما احساس کردیم در چارچوب قانون و نظارت می‌توان فضایی را برای اهل قلم باز کرد تا کتاب‌های خود را منتشر کنند.
آیت‌الله محمدتقی مصباح‌یزدی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم: ادعایی که روزی فرعون نسبت به جامعه خود داشت و خود را «خدا» می‌خواند، امروز امریکا و قدرتمندان امریکایی آن ادعا را دارند.
هشدار آیت‌الله مکارم درباره نقش منفی فضای مجازی در انتخابات آتی / رسانه‌های فاسد، عقاید، اخلاق، ایمان و وحدت مسلمانان را نشانه گرفته‌اند و درحال بمباران آن هستند.
