چه کسی برگزاری «روز قدس» را به امام پیشنهاد کرد؟ نخستین روشنفکران مدافع روز قدس چه کسانی بودند؟
گفته می‌شود ابراهیم یزدی، وزیر خارجه دولت موقت مهدی بازرگان، نامگذاری آخرین جمعه ماه رمضان را به نام «روز قدس» به بنیانگذار انقلاب اسلامی ایران پیشنهاد کرده است.
فلسطینی‌ها پس از جنگ چند روزه در سال ۱۹۶۷ و شکست مصر و سوریه توانستند با سلسله عملیات نظامی در دره کرامه که مرز اردن و سوریه بود ارتش اسرائیل را به داخل آن منطقه بکشانند و با عملیات چریکی لطمات بسیاری شدیدی علیه اسرائیل وارد کنند.
به دنبال این پیروزی آن روز تاریخی به «معرکه کرامه» و «روز جهانی فلسطین» عنوان گردید که در ماه اکتبر مراسمی در این روز در همه جا برگزار می‌شد.
از آنجا که نامگذاری روز فلسطین هویت عربی داشت و مورد استقبال مسلمانان و کشورهای اسلامی قرار نگرفت، ابراهیم یزدی، وزیر خارجه مهندس بازرگان، به امام خمینی رهبر انقلاب ایران پیشنهاد داد چنین روزی نام‌اری شود.
وی می‌گوید: «پس از پیروزی انقلاب در وزارت امور خارجه با دوستانی از جمله آقایان کمال خرازی و علی صادقی تهرانی معاونان سیاسی و بین‌الملل اینجانب، بحث وتبادل نظر کردیم و در نتیجه پیشنهادی به بنیانگذار انقلاب ارایه کردیم که روز قدس به جای روز فلسطین در آخرین روز جمعه ماه مبارک رمضان قرار گیرد.
همچنین ابراهیم یزدی می‌گوید: «علت اینکه جمعه آخر ماه رمضان را مطرح کردیم به این دلیل بود که دهه آخر ماه رمضان یعنی از نوزدهم تا ۲۷ این ماه در خصوص شب قدر اختلافهایی وجود دارد. به همین دلیل جمعه آخر ماه رمضان پیشنهاد شد.»
از این رو، در شانزدهم مرداد 1358 پس از بمباران جنوب لبنان، توسط نیروهای دفاعی اسرائیل، امام خمینی از مسلمانان جهان خواست تا آخرین جمعهٔ ماه رمضان را به عنوان «روز قدس» انتخاب کنند و در این روز همبستگی خود را در حمایت از «حقوق قانونی مردم مسلمان فلسطین» نشان دهند.
روزنامه اطلاعات در آن دوران گزارش کرد ۲۵ نویسنده وروشنفکر مطرح در بیانیه ای با حمایت از نخستین راه پیمایی روز قدس اعلام کردند در آن شرکت می کنند.
این نویسندگان و شاعران که در میان آنها نام داریوش آشوری، داریوش شایگان، غلامحسین ساعدی، سیمین دانشور، داریوش مهرجویی و احمد شاملو به چشم می‌خورد در بیانیه‌ای که منتشر کردند آورده بودند: «ما از انقلاب فلسطین و مبارزه مستمر تمام خلق های جهان علیه سرمایه داری جهانی، امپریالیسم آمریکا و صهیونیسم بین الملل حمایت می کنیم و در راه پیمایی روز قدس در کنار همه مبارزان راه آزادی و دموکراسی شرکت خواهیم کرد.»
گفته می‌شود ابراهیم یزدی، وزیر خارجه دولت موقت مهدی بازرگان، نامگذاری آخرین جمعه ماه رمضان را به نام «روز قدس» به بنیانگذار انقلاب اسلامی ایران پیشنهاد کرده است.
