حکومت مغول‌ها، از درخشان‌ترین عصرهای تشیع در ایران

کتاب تاریخ ورود شیعه در ایران سعی دارد به سؤالاتی مانند اینکه آیا دلیل ما در مذهب شیعه تنها بر اساس احساسات پدران و اجداد ماست؟ یا آن را از اطرافیان کسب کرده ایم؟ یا این کار ما بر اساس عادت شکل گرفته است؟ پاسخ دهد. شاید برای کسانی این سؤال مطرح شود و از خود این را بپرسند که به چه دلیل برای اثبات حقانیت مذهب شیعه می باید این گونه متحمل سختی ها شوند؟

در این کتاب آمده است: بعد از رحلت پیامبر(ص) تشیع شانه به شانه با اسلام همگام بود و هرجا که اسلام وارد می شد، تشیع در کنار آن بدان جا راه می یافت با این تفاوت که گاهی سیر حرکت تشیع در پاره ای از سرزمین ها به کندی انجام می گرفت، در ایران در ابتدا کار چنین بوده است بعد از قرن اول هجری در ایام امام باقر(ع) و امام صادق(ع) و همزمان با حکومت بنی امیه ظهور کرد. این دو امام فرستادگانی در ایران داشتند که از طریق مکاتبه مسائلی را با آن حضرت در میان می گذاشتند.

نویسنده این کتاب معتقد است که نخستین مرکز ظهور تشیع در ایران را باید از خراسان آغاز کرد. خراسانی ها سنگ زیربنای کاخ حکومت عباسی به شمار می روند و پس از آن که بنی عباس در بلاد اسلامی تسلط یافتند اکثر مردم خراسان پیرو آنها بوده اند، زیرا تشیع در آغاز ظهورش صرفا عبارت از دوستی علی و اهل بیت(ع)  بوده است و اعتقاد داشتند اهل بیت(ع) فقط بنی هاشم هستند و فرقی میان علوی و عباسی نمی دیدند.

در بخشی از این کتاب به حوادث پس از سال 440 هجری قمری که در کتاب الکامل به آن اشاره شده است، می پردازد که با مطالعه آن به این نکته پی می بریم که چرا سرزمین های اسلامی در برابر فرمانروایان آل بویه که صاحب قدرت و عطا بودند رام بوده و آنان بدون اینکه با حل مشکلات زیادی روبرو گردند با اقتدار به حکومت خود ادامه می دادند. آل بویه مانند سایر ملوک و امرایی که به یکی از مذاهب پایبند بودند. در خدمت به مذهب سرشته شده بودند، زیرا آل بویه در مقام دفاع از مذهب به اندازه توانایی و به همان مقداری که اطلاعات و معلومات آنها اقتضا می کرد کوشش خود را مبذول می کردند، لذا سراسر دوران حکومت آل بویه را باید دوران سعی و ترویج مذاهب اهل بیت(ع)  دانست.

حکومت مغول ها در ایران به عنوان یکی از درخشان ترین عصرهای تشیع در این کتاب معرفی شده است، زیرا شیعیان در این عصر نسیم آزادی را احساس کردند و علمای آنها علنا به مناظره و مجادله با پیروان مذاهب دیگر می پرداختند. میان حکومت و فرمانروایی آل بویه و مغول ها علی رغم آن که از نظر زمان مسافتی طولانی آنها را از هم جدا می سازد، دولت و حکومت مهم و قابل ذکری وجود ندارد که از تشیع حمایت به عمل آورده و از شیعیان دستگیری کرده باشد، بلکه احیاناً پاره ای از حکومت ها به پا خواستند و با شیعه جنگ و ستیز کردند و آنها را آماج دشمنی های خود قرار دادند، مانند سلجوقیان که رفتارهای آنها در ستیزه گری و دشمنی با شیعه در بغداد و جز آن در کتب تاریخ ثبت و ضبط شده است.

همچنین این کتاب به آغاز چالش های بزرگ برای کلیسا در قرن هفدهم میلادی اشاره می کند. تاریخ نویسان این قرن را آشفته ترین قرن برای کلیسا و کشیش های آن خواندند. در این قرون بحران دین مسیحیت تا جایی پیش رفت که تمامی گروه های مخالف کشیش های مسیحی و استبداد دینی آنها جرأت اظهار نظر بر علیه آنها به صورت آشکار پیدا کردند و نزاع درونی میان مسیحیان بشدت بالا گرفت تا جایی که انواع فرقه های نوظهور در مسیحیت به وجود آمد.

کتاب «تاریخ ورود شیعه در ایران» تألیف محمدحسین خوشدل در 130 صفحه، شمارگان 1000 نسخه با قیمت 20 هزار تومان به همت نشر مناقب، چاپ و در اختیار علاقه مندان قرار گرفته است.

منبع: ایبنا