آیا سعودی با ساخت سریال رمضانی درپی عادیسازی روابط با اسرائیل است؟
رمضان در جهان عرب در سالیان گذشته با خاطره نشستن پای سریالهای تلویزیونی همراه شده که از شبکههای مختلف پخش میشوند و در جذب مخاطب، با هم رقابت میکنند. در سالهای گذشته، سریالهای مختلف چنان تنوعی داشته که همه سلایق را راضی نگه داشته است. با این حال، در رمضان امسال سریالی در حال پخش است که بعید است موضوع آن به چالشهای جدی در میان مخاطبان نینجامد.
به گزارش دینآنلاین، «ام هارون»، سریالی است که امسال از شب اول ماه رمضان توسط شبکه «ام. بی. سی.» به روی آنتن رفته است. حیاه الفهد، قهرمان زن این سریال، در نخستین صحنه این سریال در نقش یک ماما شروع به تعریف داستان زندگی خود به زبان عبری میکند که آغاز چالشها را پیرامون «ام هارون» کلید میزند: «پیش از آنکه جای رد پای ما گم شود و زندگیهایمان به خاطرات بپیوند، نزد زمان گم میشویم. ما یهودیان خلیجیم، متولدین سرزمینهای خلیج.»
«ام هارون» قصه یهودیان و مسلمانان ساکن در منطقه خلیج فارس را در سالهای پیش از جنگ جهانی دوم روایت میکند. در پیامد تشکیل دولت اسرائیل در سال ۱۹۴۸ و نزاع آن با دولتهای عربی، یهودیهای ساکن کشورهای عربی عازم اسرائیل شدند. قهرمان «ام هارون» نیز از این یهودیان کشورهای عربی خلیج فارس است؛ مامایی که در دهه ۱۹۴۰ در روستایی در کویت زندگی میکند. مردم مسلمان روستا ام هارون را دوست دارند و روابط خوبی فارغ از دین و آیین میان مردم این منطقه برقرار است. این سریال چهرههای یهودی دیگری مانند حاخام داوود نیز دارد.
باسم نعیم، از مقامات حماس، در گفتوگو با رویترز درباره این سریال گفته است: تصویر مثبتی که این مجموعه تلویزیونی از یهودیان ارائه میدهد «تهاجم فرهنگی و مغزشویی است».
بسیاری دیگر از فعالان حماس و جبهه مقاومت این سریال را درپی فرایند عادیسازی روابط جهان عرب با اسرائیل خواندهاند و از شبکه سعودی «ام. بی. سی.» خواستهاند پخش آن را متوقف کند.
این در حالی است که محمد شمس، نویسنده بحرینی سریال، معتقد است: «پیغام این سریال در مورد مسلمانانی است که با عشق، نیت خیر و صلح با غیرمسلمانان برخورد میکنند.» و برخی مخاطبان بدون دیدن سریال به قضاوت نشستهاند.
برخی از فعالان رسانهای عرب نیز معتقدند: «باید بین مذهب یهود و صهیونیسم فرق قائل شویم. این سریال هیچ ربطی به عادیسازی روابط با اسرائیل ندارد.»
باوجود این، بعید به نظر میرسد ساخت این سریال در چارچوب سیاستهای تازه محمد بن سلمان در پی عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی نباشد. دو سال پیش، درپی دستگیری برخی مقامات کشور و مصادره داراییهای آنها به بهانه مبارزه با مفاسد اقتصادی، کنترل این شبکه نیز به دست ریاض افتاد. مرکزیت «ام. بی. سی.» نیز در آینده از دوبی به ریاض منتقل خواهد شد.
همزمان با پخش این سریال در شبهای رمضان، بینندگان تلویزیونهای جهان عرب، بیننده سریال مصری «النهایه» هستند. قصه «النهایه» در سال ۲۱۲۰ روایت میشود. پیش از شروع قرن بیست و دوم، اسرائیل در جنگ نابود میشود و از میان میرود. در بخش اول سریال، معلمی برای دانشآموزان از «جنگ برای آزادی بیتالمقدس» میگوید که کمتر از صدسال پس از تأسیس اسرائیل در ۱۹۴۸ اتفاق میافتد و در پی آن یهودیان میگریزند و به کشورهای خود بازمیگردند.
پخش این سریال اما اعتراض رسمی وزارت خارجه اسرائیل را برانگیخته است. وزارت خراجه اسرائیل محتوای این مجموعه را نامقبول دانسته و به تاریخجه ۴۱ سال معاهده صلح دو دولت اشاره کرده است.
این سریال از شبکه «اون تیوی» پخش میشود که به طرفداری از دولت مصر شهرت دارد. سیسی در شش سال دوران ریاستجمهور خود حداقل دوبار با نتانیاهو دیدار داشته است.
باید دید تا پایان رمضان بینندگان عرب پس از برخاستن از سفرههای رنگین افطار، پای کدام سریال خواهند نشست: «ام هارون» یا «النهایه»؟