سند نقشه مهندسی فرهنگی کشور، رسماً منتشر شده و در مرحله ابلاغ به دستگاه­های ذی‌ربط قرار گرفت

در مقدمه این سند که به عنوان قانون در روزنامه رسمی سوم شهریور 1392 منتشر شده، آمده است :

مقام معظم رهبری (مدظله العالی) فرهنگ را عامل شکل دهنده به ذهن و رفتار عمومی و جهت بخش و تاثیرگذار در عرصه تصمیمات کلان کشور دانسته و مهندسی فرهنگ را به منزله بازشناسی، آسیب‌شناسی، پالایش و ارتقابخشی فرهنگ و جهت دهی آن بر پایه هویت اصیل اسلامی  ایرانی با توجه به شرایط و مقتضیات ملی و جهانی تبیین می نمایند. معظم له مهندسی فرهنگی را بازطراحی، اصلاح و ارتقاء شئون و مناسبات نظام های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی کشور مبتنی بر فرهنگ مهندسی شده معرفی و این وظیفه و مأموریت خطیر را به شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان قرارگاه اصلی فرهنگی و مرکز مهندسی فرهنگی کشور محول می‌فرمایند. در واقع می توان جوهره و کارکرد مهندسی فرهنگی را تحقق و تأمین نحوه تعامل مؤثر و ارتباط ساز مند و پویای نظام های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی با نظام فرهنگی دانست.  شورای عالی انقلاب فرهنگی برای عمل به رهنمودهای مقام معظم رهبری (مدظله العالی) و تحقق اهداف و کارکردهای نهادی خود، تهیه و تدوین نقشه مهندسی فرهنگی کشور را در اولویت نخست خود قرار داد. دبیرخانه شورا، به عنوان بازوی اجرایی شورا با همکاری و مشارکت همه جانبه نهادها و مراکز علمی  پژوهشی حوزه و دانشگاه و دستگاه های اجرایی و فرهنگی ذی ربط و هم چنین با طراحی و اجرای مطالعات پیش نیاز و بهره گیری از مطالعات و پژوهش های موجود، پیش نویس نقشه مهندسی فرهنگی را تهیه و پس از بحث و بررسی در بیش از سی جلسه از جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید.

اگرچه خبر تصویب نهایی و ابلاغ این سند مهم هنوز از سوی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی رسانه­‌ای نشده است اما براساس متن منتشره­‌ی روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران، نقشه مهندسی فرهنگی کشور شامل موارد زیر است :

1.     کلیات: این بخش شامل تعاریف اساسی مفاهیم و اصطلاحات همچون فرهنگ، فرهنگ ملی (اسلامی  ایرانی)، عمومی، حرفه ای، لایه های فرهنگ، مهندسی فرهنگ، مهندسی فرهنگی، نقشه مهندسی فرهنگی، پیوست فرهنگی و مختصات نقشه است.

2.     مبانی، ارزش ها و اصول حاکم بر نقشه: مبتنی بر منابع اصیل اسلامی، قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مبانی نظری معتبر و ارزش های فرهنگی اصیل اسلامی  ایرانی تهیه و تدوین شده است و شاکله و مبنای هدف گذاری، سیاست گذاری و برنامه ریزی و مدیریت راهبردی فرهنگی کشور است.

3.     چشم انداز فرهنگی کشور در افق ۱۴۰۴ : ترسیم کننده قله ها و وضعیت مطلوب فرهنگی کشور در افق ۱۴۰۴ است که مبتنی بر مبانی، ارزش ها و اصول بنیادین فرهنگی کشور، رهنمودهای مقام معظم رهبر (مدظله العالی)، سند چشم انداز ایران ۱۴۰۴ و سایر اسناد فرادستی و همچنین مقتضیات ملی، منطقه ای و جهانی طراحی شده است.

4.     اهداف کلان فرهنگی: ترجمان زمان مند چشم انداز فرهنگی کشور در محورها و حوز ه های راهبردی و کلیدی فرهنگی کشور با افق زمانی ۱۵ سال است. اصولاً هر هدف کلان، وظایف و مأموریتهای یک تا چند نهاد و دستگاه اجرایی را تحت پوشش قرار می دهد.

5.     اولویت های فرهنگی: تعیین کننده موضوعات و محورهای راهبردی در هر حوزه، محور یا هدف است که ضمن تعیین اولویت‌های رتبی و زمانی آنها، مبنا و چگونگی تخصیص منابع و سرمایه گذاری را ارائه می‌دهد.

6.     راهبردها و اقدامات: شامل راهبردهای فرهنگی کلان و ملی و اقدامات ملی به شرح زیر می‌باشد:

·      الف) راهبردهای فرهنگی: تعیین کننده مسیر و طریقی است که متناسب با فرصت ها و تهدیدها، قوت ها و ضعف های محیطی برای نیل به اهداف فرهنگی طراحی و تدوین میشوند. راهبردهای کلان ابزار تحقق اهداف کلان میباشند و راهبردهای ملی دربردارنده اهداف فرعی و راهکار تحقق آن هستند؛ در واقع راهبردهای ملی مبنای تعیین اقدامات ملی نقشه فرهنگی کشور محسوب می‌شوند.

·       ب) اقدامات ملی: طرح ها و پروژه هایی هستند که برای تحقق اهداف طراحی و تعیین میشوند. اقدامات ملی ناظر به اهداف و متناسب با راهبردها تعیین و معمولا در چارچوب برنامه های پنجساله طراحی و در قالب یک یا چند برنامه سالانه اجرایی می شوند.

7.     فصل هفتم نقشه که تحت عنوان نگاشت نهادی نام گذاری شده ، پیش بینی کرده است با تشکیل ستادی با نام «ستاد راهبری اجرای نقشه مهندسی فرهنگی کشور» در آینده، چارچوب نهایی نظام فرهنگی کشور: ناظر به ، تقسیم کار ملی و استانی و نظام مدیریت راهبردی فرهنگی کشور طراحی گردد. 

[متن نقشه‌ی مهندسی فرهنگی کشور را می‌توانید از  اینجا دانلود کنید]
در پی تصویب و ابلاغ اسناد ملی کلان شامل سند نقشه علمی کشور و سند تحول آموزش و پرورش، در روزهای پایانی دولت دهم، سند نقشه مهندسی فرهنگی کشور نیز از سوی رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی، ابلاغ گردید. نقشه مهندسی فرهنگی کشور، از سال 1383 توسط مقام معظم رهبری مطرح و مورد مطالبه قرار گرفته است که با گذشت قریب به ده سال در سال جاری ارائه می­گردد.