کرونا و برگزاری یا تعطیلی مراسم محرم و صفر در گفتوگو با سیدابوالفضل موسویان
کرونا در طول پنج ماه گذشته مناسکهای سبب تعطیلی بسیاری از مناسکهای دینی جمعی شده است. امسال برای اولین بار مراسم حج تعطیل اعلام شده و از برگزاری عمره هم جلوگیری شد.
در ایران نیز امسال برای اولین سال، بسیاری از مساجد مراسم احیاء برگزار نکردند، در حرمها مدتها به روی زائران بسته بود و نمازجمعهها در طول این چند ماه برگزار نشد. اما عدهای معتقدند حکایت محرم با سایر مناسک متفاوت است و نمیشود روضه امام حسین علیه السلام را تعطیل کرد.
به گزارش دینآنلاین، سخنان حجت الاسلام قمی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی قم و حجت الاسلام رهبر امام جمعه موقت اصفهان درباره لزوم برگزاری مراسم محرم در روزهای اخیر در صدر اخبار سایتهای خبری و رسانههای اجتماعی قرار گرفته و واکنشهای متفاوتی را به همراه داشته است.
حجت الاسلام هادی سروش با انتقاد از سخنان رئیس سازمان تبلیغات آن را غیرمرتبط با اسلام و مکتب اهل بیت علیهم السلام دانسته و حفظ جان را از اهم واجبات خوانده است.
سیدابوالفضل موسویان، استادیار دپارتمان الهیات دانشگاه مفید، اما معتقد است برای برگزار کردن مراسمهای عزاداری محرم و صفر باید نظر کارشناسان و متخصصان حوزه بهداشت و سلامت را ملاک دانست و اگر مراسمی برگزار شود که در آن به فردی آسیب برسد مسلماً مسئولیت شرعی آن برعهده برگزارکنندگان است.
موسویان با اشاره به جایگاه و اهمیت عزاداری سیدالشهداء علیه السلام گفت: درست است که عزاداری برای امام حسین بسیار اهمیت ولی الان شرایط شرایطی نیست که بتوان این مراسم را به طور معمول برگزار کرد. برگزاری مراسم مانند سالهای قبل مصداق آسیب رساندن به خود و دیگران است.
این استاد دانشگاه مفید تصریح کرد: از نظر شرعی ما حق نداریم به خود آسیب برسانیم. نماز بالاترین عبادت است اما باید به شکلی به جا آورده شود که برای شخص ضرری نداشته باشد. در همه دستورات دینی رعایت حفظ سلامت انسان شده و آسیب رساندن عمل حرامی است. اگر متخصصان بگویند این مجالس ضرر دارد و بگویند از این مجالس افراد میتوانند به کرونا مبتلا شوند ما موظفیم که حرف آنها را قبول کنیم.
حجت الاسلام موسویان افزود: متخصصان بهداشت و سلامت، فرزندان این سرزمین و علاقهمند به امام حسین هستند. مسلماً آنها هم دوست دارند مراسم عزاداری باشکوه برگزار شود، اما وقتی برگزاری مراسم به افزایش تعداد بیماران منجر شده و سبب آسیب زدن به افراد و جامعه میشود باید به دغدغه آنها توجه کنیم. آن هم در شرایطی که ما حتی در برخی نقاط کمبود تخت بیمارستانی داریم و افراد مبتلا با مشکلات زیادی روبرو هستند.
این پژوهشگر فقه و مبانی حقوق اسلامی گفت: نمیشود گفت با استناد به اینکه «حرف امام حسین مطرح است» همه این دغدغهها را نادیده بگیریم. خود امام حسین هم راضی نیست که کسانی در این مجالس شرکت کنند و مبتلا شده و دچار مشکل شوند. ممکن است کسانی در اطراف من مبتلا نشده باشند، اما من نباید حساب خودم را بکنم و باید ببینم کسانی که از بیمارستانها و وضعیت مبتلایان و پرستارها و دکترها با خبر هستند چه می گویند. آمار هم متاسفانه مرتب در حال افزایش است.
حجت الاسلام موسویان در پاسخ به دغدغه افرادی که نگران آسیب رسیدن به باورهای مردم در پی برگزار نشدن مراسمهای محرم هستند گفت: بیش از هزار سال از واقعه عاشورا میگذرد. در طول این مدت و در شرایط گوناگون برخوردهایی با عزاداری شده و برخی از حکومتها همه تلاش خود را برای حذف آن کردهاند، اما این تلاشها هیچ تأثیری بر اعتقاد امام حسین نگذاشته است.
وی افزود: مگر عزاداری در این چند ساله به وجود آمده که با یک سال برگزار نشدن کمرنگ بشود و از بین برود؟ شیعیان هزار و چهارصد سال است عزاداری میکنند و هرسال هم باشکوهتر از سال قبل این مراسمها برگزار شده است. ممکن است افرادی که سالهای قبل مجلس داشتهاند از اینکه مراسمشان برگزار نمیشود ناراحت باشند و من احساس میکنم ناراحتی آنها هم از همین جهت است والا علاقه مردم به امام حسین سر جای خودش هست.
این پژوهشگر حوزه علمیه قم تصریح کرد: اگر هیئتی مراسم برگزار کند و سبب آسیب رسیدن به کسی شود مسلماً مسئولیت شرعی آن با کسانی است که مراسم را برگزار کردهاند.
حجت الاسلام موسویان گفت: برگزاری مراسمها را به صورت کلی نفی میکنیم. ممکن است در شهرها بشود برخی از نقاط را در فضای باز مشخص کرد و با رعایت کامل دستورات بهداشتی مراسم گرفت اما باید به این منظور دست متخصصان را باز گذاشت تا آنها نظر کارشناسی خود را ارائه دهند.
وی با اشاره به برگزاری موفق مراسمهای ماه مبارک رمضان در فضای مجازی افزود: در ماه رمضان همه مساجد تعطیل بود ولی یک سری از برنامههای خوب توسط هیئات و مساجد در فضای مجازی برگزار شد. میشود مراسم محرم امسال را از طریق فضای مجازی پیش برد. امسال در یک شرایط استثنائی هستیم و همه باید این شرایط را درک کنیم.