استاد دانشگاه تهران: «شر» ماهیت ذهنی فلاسفه غربی از درد و رنج است

محمد محمدرضایی در گفتگو با برنامه فلسفی سوفیا اظهار کرد: آیا درد و رنج به واقع به عنوان شر، پنداشته می‌شود و یا اینکه رنج را نمی‌توان شر دانست؟

وی با بیان اینکه باید در باب مفهوم شر، مباحثی عمیق از سوی فلاسفه ارائه کرد، گفت: اگر کسی ابتدا مسئله‌ای را شر دانست، آیا متفکران و اندیشمندان بایستی از او پیروی نمایند؟

رئیس کارگروه فلسفه دین و کلام جدید شورای تحول علوم انسانی با بیان اینکه امروزه افرادی “تن آسانی” یا به تعبیری “تن آسایی” را مسئله‌ای نیکو می‌پندارند و عده‌ای دیگر، کار و رنج ناشی از علم اندوزی را نیکو می‌دانند، گفت: گروهی هم رنجِ قهرمان شدن را خوب می‌پندارند؛ اما آیا هر رنجی بد است و یا اینکه رنج کشیدن‌هایی خاص، شر و بد هستند؟

وی با اشاره به اینکه تکلیف این مهم باید روشن گردد، ادامه داد: اینگونه نیست که باید در مقابل هر رنجی تسلیم شویم و آنچه که فلاسفه غربی در نظر گرفته‌اند را قبول کنیم.

محمدرضایی تاکید کرد: یک فیلسوف و اندیشمند برای این به وجود آمده تا مسائل را باز کرده و به تحلیل آن بپردازد.

این استاد تمام حوزه فلسفه در دانشگاه این مطلب را چنین ادامه داد: دنیایی که در آن زندگی می‌کنیم توأم با نقص و کاستی و عدم کمال است و اصولاً حرکت کردن در این عالم، رنج را در پی دارد.

محمدرضایی در مصاحبه با رادیو گفت‌وگو اضافه کرد: این عالم مدام در حال حرکت است و هر حرکت برای آدمی و حیات و زندگی، در حقیقت خارج شدن از “قوه” و رفتن به سمت “فعل” می‌باشد و تبدیلِ این توانایی‌ها به فِعلیت، یقیناً با سختی‌هایی همراه است.

وی با نقد تفکرات فلاسفهٔ غربی ادامه داد: در نظام هستی هر مشکل و سختی نباید نشانه‌ای از بدی باشد؛ البته می‌توان چنین رویه‌ای را در پیش گرفت اما باید دانست که تنها راه ممکن برای باورهای سطحی، از رنج‌ها ناشی نمی‌شود.

محمدرضایی با اعلام اینکه بشر امروز هنوز نمی‌داند از کجا آمده است و خالق او کیست و چه جایگاهی در نظام هستی دارد، بحث کردن در باب رنج را ناشدنی دانست.

این استاد فلسفه با بیان این مطلب افزود: انسان ابتدا باید تکلیف خود را مشخص کند که اگر در این نظامِ هستی، معلول تصادف (بیگ بنگ) و حرکتی کور باشد، به گونه‌ای تدبیر می‌کند و اگر انسان خود را آفریدهٔ خالقی قدرتمند بداند و تکلیف را بر اساسِ مخلوق بودن، تفسیر کند، یقیناً نوعی دیگر با رنج‌ها روبرو خواهد شد.

محمدرضایی با اعلام اینکه آفریدگار ما کمال مطلق و رحمان و رحیم است، گفت: انسان در چنین شرایطی با سختی‌ها به گونه‌ای دیگر برخورد خواهد کرد و با طرز نگاهی دیگر به سختی‌ها می‌نگرد.