استاد دانشگاه کانادایی در وبینار ایران مطرح کرد: مدیریت معنویت‌محور؛ کلید حل مشکلات دنیای معاصر
استاد مدیریت دانشگاه مانیتوبای کانادا معتقد است که مدیریت معنویت‌محور می‌تواند بسیاری از مشکلات انسان معاصر از جمله معضلات زیست‌محیطی و بحران‌های اجتماعی را حل کند.
وبینار «نقش معرفت دینی در علوم انسانی؛ از گفت‌وگو تا تأسیس علم دینی» از سوی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه برگزار شد.
در آغاز این وبینار برونو دیک (Bruno Dyck)، استاد مدیریت دانشگاه مانیتوبا (Manitoba) در کانادا، که حوزه تحقیقاتی وی بیشتر در زمینه مسئولیت‌پذیری اجتماعی و زیست‌محیطی، ارزش‌های اخلاقی، توسعه پایدار و دین بوده است، به ارائه تحقیق خود پرداخت.
وی در این تحقیق، مدیریت معنویت‌محور در پنج دین اسلام، مسیحیت، هندوئیسم، بودیسم و ادیان چینی را با مدیریت عرفی و رایج در جهان غرب مقایسه کرده است.
به گفته دیک دانش دینی دارای سه منبع شامل متون مقدس، سنت‌ها و تجارب دینی است. متون مقدس مستقیماً راجع به مسائل امروز جهان (مثل رسانه‌های اجتماعی یا انتشار گازهای گلخانه‌ای) صحبت نمی‌کنند.
اما سنت‌ها و روایات دینی اشاراتی به برخی مسائل ما دارند و چگونگی قرائت متون دینی را به ما می‌آموزند. از سوی دیگر تجارب دینی شامل اعمال دینی، نماز و مراقبه می‌شود.
وی ادامه داد: سه جلوه معرفت دینی شامل پدیده‌هایی است که ماقبل عقل است. یعنی چیزهایی که نمی‌توانیم به صورت عقلانی توضیح دهیم مثل شهود و الهام، خدا، عشق و… جلوه دیگر معرفت دینی، عقلانیت جوهری (عقاید) مجموعه منسجمی از ارزش‌هاست که یک دیدگاه اخلاقی را شکل می‌دهد و آخرین جلوه معنویت دینی، عقلانیت ظاهری است که مجموعه منسجمی از قوانین و اصول برای درآوردن عقاید به عمل است. مثل سنت، روانشناسی، مدیریت علم و…
دیک درباره اهمیت مدیریت معنوی در جهان معاصر گفت: هشتاد درصد از مردم جهان خود را دیندار می‌دانند و این موضوع برای ۸۰ درصد مردم مهم است. از سوی دیگر دین می‌تواند کلیدی برای آزادی جامعه از پدیده‌ای باشد که «ماکس وبر» آن را «قفس آهنین» خوانده است.
وبر توضیح می‌دهد که چگونه یک قفس آهنین سکولار و مادی و فردگرا، جوامع غربی را دربرگرفته است. او پیشنهاد می‌کند که فرار از این قفس آهنین از طریق عشق الهی ممکن است.
زیرا عشق به خداوند مردم را قادر می‌سازد از خودخواهی که ویژگی فرضیه و عمل مدیریت رایج غربی است نجات پیدا کنند.
این استاد کانادایی ادامه داد: دین به ما کمک می‌کند تا بتوانیم از مدیریت متعارف، که فردگرا و مادی است، رهایی پیدا کنیم.
این رهایی برای حل بحران‌های زیست محیطی و بحران‌های اجتماعی مانند افزایش شکاف طبقاتی بین فقرا و ثروتمندان مهم است، زیرا ۸۰ درصد از ثروت متعلق به یک درصد از مردم است.
وی به مقایسه دو جریان مدیریت رایج مادی و مدیریت رهایی‌بخش پرداخت و گفت: در مدیریت فردگرا، معنا از هویت و منافع فردی گرفته می‌شود. یعنی پول بیشتر و لذت بیشتر اصل است.
اما در مدیریت معنویت‌گرا، معنا از خدمت کردن در جهت منافع بزرگتر و اطمینان یافتن از اینکه منابع کافی در اختیار همه وجود دارد پدید می‌آید و حس پیوند و ارتباط با دیگران و با طبیعت در انسان شکل می‌گیرد.
بنابراین، رویکرد دینی می‌تواند انسان را از قفس مادی‌گرایی آزاد و بحران‌های زیست‌محیطی و اجتماعی را حل کند. دانشمندان علوم اجتماعی می‌توانند با تفسیر متون دینی به نظریه‌های مدیریت معاصر کمک کنند.
کنفرانس بین‌المللی «نقش معرفت دینی در علوم انسانی؛ از گفت‌وگو تا تأسیس علم دینی» به صورت مجازی با ۴ پنل تخصصی به همت گروه‌های علمی و پژوهشی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با عناوین مدیریت و روانشناسی (تاریخ ۲۹ مهرماه)، علم دینی و دانش مسلمین (۳۰ مهرماه)، فلسفه علوم انسانی (۳ آبان ماه) و فلسفه جامعه‌شناسی (۷ آبان ماه) و کنفرانس افتتاحیه و اصلی (اول آبان ماه) با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین حکیمیان، رئیس کنفرانس‌های بین‌المللی و ارائه دبیران و صاحبان مقاله از امروز، ۲۹ مهر، آغاز به کار کرد.
