در گفتگو با آکوچکیان؛ تلقی نادرست عبدالکریم سروش از وحی/متافیزیک نادیده گرفته می‌شود

حجت الاسلام والمسلمین احمد آکوچکیان در ارتباط زنده تلفنی با برنامه سوفیا از شبکه رادیویی گفت‌وگو با اشاره به ورود جهان به دوران مدرن و پسامدرن اظهار کرد: مسئله آقای سروش و اندیشمندان دیگر همچون ایشان، ناظر بر کیفیت سنجیِ جهانِ دینی با جهان جدید –معاصر- می‌باشد و این نسلِ معاصر و اندیشمند با سوالاتی روبرو هستند که به مقولات فلسفه دینی از جمله نبوت، حقیقت وحی، رسالت، بعثت و… باز می‌گردد.

وی همچنین با اشاره به سنتِ نظریِ “ورود به جهان جدید” و نیز توجه دادن بحث به چرایی ورود ذهنی عبدالکریم سروش به اندیشهٔ توهمیِ “رؤیای پیامبرانه”، اظهار کرد: ما در جهانی زندگی می‌کنیم که متافیزیک و سیطره عقلانیتِ دینی بر آن مستولی است و هم سخنی با حقیقتِ بنیادینِ جهان مسئله‌ای است که اندیشمندان الهیات، با آن روبرو می‌باشند.

این کارشناس عرفان اسلامی خاطرنشان کرد: ما در دوره‌ای زندگی می‌کنیم که نظریات کانت و دکارت پاسخگو نیست و نمی‌توان گفت قادر به ورود به حوزه حقیقی جهان نیستیم و از دیگر سو، با حوزه آموزه‌های دینی و تفسیر دینی مواجهیم که الگویی برای زیست‌جهانِ کنونی و ورود به جهان جدید را در اختیار نسل معاصر قرار نداده است.

حجت الاسلام آکوچکیان افزود: در این میان شخصی مانند دکتر سروش به این مقولات ورود کرده و پیشنهاد می‌کند برای ورود به مقوله “جهان جدید” باید پرسش امکانِ وحی –برای افراد- را مطرح کنیم.

مدیر مرکز مطالعات استراتژیک توسعه ادامه داد: ایشان معتقد است وحی مقوله‌ای پایبند به فرهنگ و تاریخ بوده و مسئله‌ای انسانی است و از آنجا که انسان موجودی فرهنگ آفرین است، مقوله وحی نیز فرهنگی تاریخی می‌باشد.

حجت الاسلام آکوچکیان پیشنهاد داد به مؤلفه‌های دیگر در نظریه تاریخی دکتر سروش نیز توجه شود و خاطرنشان کرد: یکی از سطوح این نظریه چنین است که وحی را “رویاهای رسول” و “روایتگر تجربه‌های او” می‌داند و مؤلفه‌های چهارم ناظر بر اینست که متون مقدس نظیر قرآن از دید سروش یک “خوابنامه” است و حیثی رمز آلود دارد.

وی تفکر صاحب چنین نظریه‌ای را ناظر بر خیال انگیزی نبی و ورود این قوه خیال در وحی تعریف کرد و افزود: گویی پیغمبر (ص) تخیلی قوی داشته که تجربه‌های تاریخی را پیشنهاد می‌کند و سروش از آن به “خیالِ خلاق پیامبر” تعبیر می‌نماید.

حجت الاسلام آکوچکیان گفت: دکتر سروش در پی ورود به “تجربه عارفانه” نیست ولی در فهم متن [دچار اشتباه شده است]. دکتر سروش با بضاعت اندکی از علوم جدید به مقوله معبران می‌رسد و باید دانست که علوم جدید در ساحت عقلانیت جدید معنا می‌یابد.

حجت الاسلام آکوچکیان ادامه داد: دکتر سروش معتقد است بر اساس متافیزیک دوران جدید می‌توان به سمت تعبیر رؤیایی رفت و بر اساس متافیزیک به عالمی دیگر نائل شد.

مدیر مرکز مطالعات استراتژیک توسعه افزود: سروش درست مانند بسیاری روشنفکران مدعی، از هیچ مبانی روشن معرفت شناختی برای تبیین متافیزیک نمی‌توان بهره گرفت.

حجت الاسلام آکوچکیان خاطرنشان کرد: در مفاهیم مورد نظر سروش نام پدیداری شدن به میان می‌آید ولی سخن او به رویه سکولاریزه شدن نزدیک می‌شود ولی اگر منطق پدیدار شناسی را رعایت می‌کرد، به نقطه تحلیل کنونی نمی‌رسید.