مقایسه درس آیت الله حجت با درس آیت الله برودجردی

آیت الله شبیری زنجانی در خاطره ای بیان می دارد: مدتی در درس مرحوم آقای حجت (از مراجع تقلید، متوفای ۱۳۷۲ق) شرکت می کردم. حافظه ایشان قوی بود خیلی هم زحمت کشیده بود.

مرحوم آقای حجت در نجف شاگرد آقای شریعت اصفهانی، آقای نایینی، آقاسید ابوتراب خوانساری و آقا ضیاء عراقی بود، احتمالاً شاگرد مرحوم آقا سید محمد کاظم یزدی نیز بوده است. از وقتی هم که قم آمد در درس مرحوم آقای حاج شیخ عبدالکریم یزدی شرکت کرد.

ایشان از بیان قوی و خوبی برخوردار بود و از این نظر خیلی مسلط بود و گاه حماسی مطالب درس را بیان می کرد اما مرحوم آقای بروجردی بیانشان خوب نبود و مانند درس آقای حجت، مرتب و دارای مقدمه و نتیجه گیری و.. نبود. گاهی بارها عین یک جمله را تکرار می کرد.

گویا در بروجرد به تکرار مطالب عادت کرده بود احتمالاً به دلیل آنکه محیط علمی آن جا اقتضا داشته برای تفهیم مطالب، عبارات درس تکرار شود.

با اینکه بیان آقای بروجردی طبق صناعت و ضابطه اصطلاحات متداول نبود ولی درس ایشان، از درس آقای حجت، خیلی دقیق تر، تدبری تر، پخته تر و قوی تر بود.

آقای بروجردی نظریه های متأخرین را بیان نمی کرد و به کلماتشان نیز مراجعه نمی کرد ولی آقای حجت به آرای آقا ضیاء، آقای نایینی، آشیخ محمد حسین اصفهانی و …. مسلط بود و کلمات متأخرین را بیان می کرد.