داستان تشرف کریستین بونو به مذهب تشیع

تجلیل از مقام شامخ معلمان، اساتید و افرادی که برای ترویج قرآن و عترت، زحماتی را متقبل شده‌اند، وظیفه‌ای است که نمی‌توان از آن شانه خالی کرد.

بزرگداشت و بیان آثار و رفتار این افراد نه‌ تنها قدردانی کوچکی از زحمات بی‌شائبه آنان است، بلکه برای نسل فعلی و جوانان این مرزوبوم آموزنده و راهگشاست؛ کسانی که عمری را بدون چشم‌داشت به آموزش و ترویج کلام وحی گذرانده‌اند و به حق نام خادم‌القرآن بر آنان نهاده‌اند.

برخی از این بزرگان چهره در خاک کشیده‌اند که نگاه کوتاهی به زندگی آن‌ها خواهیم داشت. زنده‌یاد کریستین بونو(یحیی علوی) از جمله این افراد است.

تجربه هیپی‌گری در ۱۶ سالگی

اندیشمند کریستین بونو(یحیی علوی) در سال ۱۳۳۷ در کشور آلمان دیده به جهان گشود. وی که اصالتاً فرانسوی است به سبب موقعیت شغلی پدر تا ۱۰ سالگی در الجزایر و آلمان زندگی کرد، اما پس از آن راهی استراسبورگ فرانسه شد و تحصیلات خود را تا اخذ دیپلم در همان شهر به انجام رسانید.

اگرچه خانواده او مسیحی کاتولیک بودند، اما هیچگاه به خانواده‌ای مذهبی شهرت نداشتند به همین جهت کریستین و برادرش نیز از تربیت مذهبی خاصی برخوردار نبودند. همین موضوع سبب شد تا کریستین در وجود خود شوقی وصف‌ناپذیر را برای کشف دنیاهای جدید احساس کند.

او ابتدا در سن ۱۶ سالگی عملاً هیپی‌گری را تجربه کرد و سپس با مطالعه انجیل مجذوب مذهب مسیحیت شد، اما نتوانست برای اجرای تعالیم این کتاب در دنیای مسیحیت و به ویژه در کلیسا محمل شایسته‌ای را بیابد.

به همین دلیل میل به ادیان شرقی همچون هندو و بودا کرد و به مطالعه منابع مذهبی این ادیان پرداخت. در ۲۲ سالگی با آثار رنه‌گنون آشنا شد.

مطالعه نظریات این فیلسوف شهیر فرانسوی به ویژه در عرفان تطبیقی جاذبه فراوانی برای کریستین به همراه داشت تا جایی که پاسخ بسیاری از ابهامات ذهنی خود را از این طریق به دست آورد.

تحصیل در رشته زبان و ادبیات عرب و اسلام‌شناسی در دانشگاه

کریستین در سال ۱۹۷۹ به دین اسلام مشرف شد و در پی آن به تحصیل در رشته زبان و ادبیات عرب و اسلام‌شناسی در دانشگاه پرداخت.

در همین هنگام با آثار دیگر فیلسوف معاصر فرانسوی یعنی هانری کربن که در زمینه شناساندن عقاید و عرفان شیعه به غرب تلاش چشمگیر و مؤثری را مصروف داشته بود، آشنا شد.

در واقع علاقه او به ایران و مذهب شیعه در همین سال‌ها شکل گرفت. در سال ۱۹۸۱ با احمد حمپاته، عارف آفریقایی و از رؤسای سلسله تیجانیه ملاقات و با راهنمایی او مذهب شیعه را برگزید و از آن زمان به بعد نام «یحیی علوی» را بر خود گمارد.

برگزیدن نام «یحیی علوی» پس از گرایش به اسلام

یحیی علوی در سال ۱۹۸۲ دوره فوق‌ دیپلم را در انستیتو ملی زبان‌ها و تمدن‌های شرقی به پایان رساند و در همان سال دوره کارشناسی و آنگاه کارشناسی‌ارشد را در دانشگاه سوربن آغاز کرد. پایان‌نامه او اختصاص به کتاب «جواهر المعانی» شیخ احمد تیجانی داشت که در سال ۱۹۸۴ با موفقیت از آن دفاع کرد.

علوی در سال ۱۹۸۷ مدرک پروفسور اگرژه را به دست آورد و شروع به تدریس زبان عربی کرد. ادامه تحصیل او در دوره دکتری دانشگاه سوربن از سال ۱۹۸۹ آغاز و در سال ۱۹۹۵ با دفاع از رساله وی در این دوره با عنوان «الهیات در آثار فلسفی و عرفانی امام خمینی(ره)» به پایان رسید.

همین اثر چهار سال بعد یعنی در سال ۱۹۹۹ به عنوان پژوهش برتر سال در ایران انتخاب و معرفی شد. او برای تألیف و نگارش رساله یاد شده از سال ۱۹۹۱ به ایران سفر کرد و به مدت هفت سال از محضر سید جلال‌الدین آشتیانی در مشهد مقدس و در زمینه فلسفه و عرفان اسلامی کسب فیض کرد. شوق او به حضرت امام علی‌بن موسی‌الرضا(ع) موجب گشت که یحیی علوی از همان زمان همجواری با بارگاه حضرت را اختیار کند.

خادم برگزیده در عرصه پژوهش

علوی ترجمه قرآن کریم به زبان فرانسه را در دست گرفت که جلد اول آن شامل سوره‌های حمد و بقره با همکاری مرحوم دکتر جواد حدیدی در سال ۲۰۰۰ به چاپ رسید و علوی نیز به سبب همین تألیف در کنار آن مرحوم در سال ۲۰۰۱ (۱۳۸۰ه.ش) از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان خادم برگزیده قرآن کریم شناخته شد.

شایان ذکر است فیلسوف بزرگ «یحیی علوی»، اندیشمند برجسته و عضو فرانسوی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) که برای انجام برنامه تبلیغی ماه محرم عازم قاره آفریقا شده بود، متأسفانه دوشنبه، چهارم شهریور ۱۳۹۸ در کشور «ساحل عاج» دچار حادثه‌ای دریایی شد و دار فانی را وداع گفت.

علی‌رغم تلاش‌های زیاد به منظور انتقال پیکر فیلسوف «یحیی علوی» به ایران، این امر میسر نشد و پیکر پاک او در پایتخت ساحل عاج تشییع و به خاک سپرده شد.

در مراسم تشییع و خاکسپاری وی در قبرستان مسلمانان آبیجان (Abidjan)، همسر مرحوم بونو ده‌ها تن از شیعیان و محبان اهل بیت(ع) حضور داشتند و پیکرشان در کنار مزار مرحوم «احمد حمپاته» ـ عارفی آفریقایی بود که بونو تحت تأثیر او به مذهب تشیع مشرف شد ـ آرام گرفت.

آثار و تألیفات
اثر این فیلسوف گنجینه­ای است که تا به‌حال در زبان‌های دیگر نظیری ندارد و دارای پنج بخش است:

1- ترجمه فرانسوی دو سوره حمد و بقره همراه با پاورقی‌ها و حواشی
2- شرح و تفسیر و تحقیق پیرامون معانی واژه‌ها و ترکیب‌های به کار رفته در آن دو سوره
3- ترجمه کلمه به کلمه در دو ستون به طوری که معادل فرانسوی هر واژه روبه‌روی اصل عربی آمده است.
4- ارائه لغتنامه‌ای به ترتیب الفبای عربی با ذکر ترجمه واژه‌های آن دو سوره در موارد مختلف
5- ارائه لغتنامه‌ای به ترتیب الفبای فرانسوی

آثار علمی یحیی علوی

1-تصوف و عرفان اسلامی، به زبان فرانسه، ۱۹۹۱
2- امام خمینی عارف ناشناخته قرن بیستم، به زبان فرانسه، ۱۹۹۷
3- القرآن ذالک الکتاب (جلد اول، سوره ۱ و ۲) به زبان فرانسه، ۲۰۰۰
4- وصیتنامه الهی- سیاسی امام خمینی (با مقدمه و حواشی)، به زبان فرانسه ۲۰۰۱
5- آیین انقلاب اسلامی (منتخبی از آثار و بیانات امام خمینی)، به زبان فرانسه، ۲۰۰۳
6- آیین و اندیشه در دام خودکامگی (اثری از سیّد محمد خاتمی)، به زبان فرانسه، (در دردست چاپ)

مقالات

1- آزادی در اسلام (ترجمه فرانسوی مقاله‌ای از دکتر جواد حدیدی)، مجله لقمان، شماره ۱۳، ۱۹۹۶-۱۹۹۷
2- در ضیافت عالم معنوی، لقمان، شماره ۱۴/۱، ۱۹۹۷-۱۹۹۸ به زبان فرانسه، ترجمه فارسی مجموعه مقالات در احوال و اندیشه‌های هانری کربن، انتشارات هرمس، ۲۰۰۰

3- در لزوم ترجمه نوین قرآن کریم به زبان فرانسه، لقمان، شماره ۱۶/۱، به زبان فرانسه، ۱۹۹۹-۲۰۰۰
4- نقد و بررسی ترجمه جدید از قرآن کریم به زبان فرانسه، لقمان، شماره ۱۶/۲، به زبان فرانسه ۲۰۰۰-۲۰۰۱