در حاشیه سفر هیات طالبان به ایران؛ ایران تا چه میزان میتواند در روند صلح افغانستان موثر باشد؟
سفیر پیشین ایران در افغانستان گفت در شرایطی که مذاکرات صلح افغانستان با بن بست مواجه شده است ایران می تواند به رفع این بن بست کمک کند بدون اینکه بخواهد درباره ماهیت توافق «دوحه» سخنی به میان آورد.
سفیر پیشین ایران در افغانستان با بیان اینکه سفر هیات طالبان به تهران می تواند زمینه ساز تقویت صلح افغانستان باشد، گفت: از نظر تهران ملاحظات مردم افغانستان باید مبنا و اساس هرگونه تصمیم گیری و تصمیم سازی در این کشور باشد.
سفیر پیشین ایران در افغانستان افزود: ملاحظات تهران در صلح افغانستان به نظرات کابل نزدیک است. در این شرایط اگر طالبان، تهران را طرف مراجعه خود بداند صلح افغانستان از بن بست خارج می شود.
این کارشناس مسایل بین الملل بیان کرد: دولت کابل تاکید دارد که پیش نیاز هر گونه توافق با طالبان، آتش بس و استقرار صلح است و نگاه ایران اینگونه است اگر طالبان در موضوع صلح جدی باشند، این سفر فرصتی خوبی برای رسیدن صلح طالبان و دولت کابل است.
وی افزود:در عین حال اگر سفر هیات طالبان به ایران در راستای نوعی تدارک و کسب مشروعیت یا بازی سیاسی باشد، نمی توان به توافق صلح در افغانستان امیدی داشت.
ظهره وند آتش بس با طالبان را مهمترین مساله وپیش نیاز دولت کابل برای توافق با طالبان عنوان کرد و گفت: کابل آتش بس را پیش نیاز صلح می داند اما طالبان تاکید دارند که نقطه پایانی آتش بس باشد و خواسته هایی مانند آزادی همه زندانیان خود را مطرح می کند که برای دولت کابل قابل قبول نیست وقتی دو طرف به تفاهم برسند و صلح جامع شکل بگیرد، دیگر زندانی نخواهد بود.
سفیر پیشین ایران در افغانستان با بیان اینکه تهران نقشی در شکل دهی توافق دوحه نداشته است، اظهار کرد: ایران به عنوان همسایه افغانستان بر صلح، آرامش و امنیت در افغانستان تاکید دارد و سفر هیات طالبان به تهران با ملاحظات ایران می تواند در این توافقات گشایشی ایجاد کند، اما تصمیم با خود طالبان است که این ملاحظات را بپذیرند یا خیر.
وی با بیان اینکه سیاست دولت جوبایدن خارج از توافق «دوحه» نیست، خاطرنشان کرد: وزیر خارجه جدید آمریکا وعده داده است که توافق نامه دوحه را بررسی می کند و هنوز آمریکا از توافق نامه دوحه خارج نشده اگر این توافق دوباره در دستور کار قرار گیرد ایران نقش ناظر را خواهد داشت.
وی ادامه داد: اگر طالبان ملاحظات تهران را در این توافق بپذیرد و آن را عملیاتی کند در این صورت ایران وارد فاز جدیدی در مذاکرات صلح افغانستان می شود و اگر طالبان نپذیرفت حضور ایران در توافق دوحه ضرورتی ندارد.
ظهره وند با یادآوری اینکه بخش هایی از توافق دوحه همچنان محرمانه است،گفت: قرار نیست ما در این توافق در زمین آمریکایی ها بازی کنیم. ایران می خواهد به صلح افغانستان کمک کند، صلح هم فرایند خاص خود را دارد و باید ملاحظات مردم افغانستان در راس تصمیم گیری و تصمیم سازی قرار گیرد. ساختارهای سیاسی و قانون اساسی بستر این فرآیند خواهد بود.
این کارشناس مسایل بین الملل خاطرنشان کرد: بر حسب نوع روابطی که بین تهران- کابل وجودارد قطعا این سفر با اطلاع کابل انجام شده، نوع روابط دو کشور ویژه است طالبان هم این موضوع را مورد توجه قرار می دهد.
ایران موقعیت ویژه ای نسبت به سایر بازیگران در افغانستان دارد
ظهره وند روابط تهران- کابل را دوستانه عنوان کرد و گفت: از جنبه ملاحظات ژئوپولتیکی، تاریخی، هویتی، و از جنبه مناسبات روز در عرصه های مختلف اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، دینی، تاریخی و زبانی و داشتن ۹۰۰کیلومتر مرز مشترک و حضور ۳میلیون مهاجر افغانستانی در ایران باعث شده دو کشور روابط ویژه و ممتازی داشته باشند.
وی با بیان اینکه آمریکا و برخی بازیگران منطقه ای درافغانستان فاصله معناداری با موقعیت ایران دارند، اظهار کرد: تهران از گذشته تاکنون خواهان این بوده که مردم افغانستان هر چه سریعتر به صلح پایدار دست پیدا کنند زیرا ثبات در افغانستان باعث تثبیت صلح در منطقه خواهد شد.
منبع: ایرنا