تاثیر تصمیم لاهه بر عرصه سیاست داخلی و بین المللی فلسطین

بعد از اینکه قضات دادگاه کیفری بین‌الملل با صدور حکمی جمعه، ۱۷ بهمن اعلام کردند این دادگاه مستقر در لاهه صلاحیت قضایی برای رسیدگی به جرایم جنگی در اراضی فلسطینی را دارد، بحث و گفت‌وگو‌های بسیاری در مورد نتایج احتمالی و نوع واکنش رژیم صهیونیستی به این اقدام شکل گرفت.

دادگاه بین‌المللی کیفری لاهه جمعه شب به صلاحیت خود برای رسیدگی به پرونده اراضی اشغالی فلسطین رأی داد. بر اساس این گزارش، دادگاه لاهه رأیی صادر کرده که است که به موجب آن، صلاحیت رسیدگی قضائی به اراضی اشغالی فلسطین در مرزهای ۱۹۶۷ به این دادگاه واگذار می‌شود. رسانه‌ها گزارش دادند که این اقدام زمینه را برای انجام تحقیقات احتمالی درباره این اراضی مهیا می‌کند.

دو سال پیش، فاتو بن سودا، دادستان دادگاه کیفری بین‌الملل در دسامبر ۲۰۱۹ گفت که دلایل منطقی وجود دارد که نشان می‌دهد جنایات جنگی در کرانه باختری از جمله قدس شرقی و نوار غزه انجام شده یا در حال انجام است و قصد دارد تحقیق رسمی در مورد جنایات جنگی در کرانه باختری اشغالی، قدس شرقی و نوار غزه را آغاز کند.

بسیاری عقیده دارند که این اقدام به نوعی نشان از افزایش به رسمیت‌ شناختن فلسطین در جامعه بین‌الملل دارد. تشکیلات خود‌گردان فلسطین با توجه به اینکه این امر پیگرد قانونی مقامات یا شخصیت‌های نظامی رژیم صهیونیستی را یک پیروزی دیپلماتیک قابل توجه می‌داند، از این وضعیت راضی است. به گفته حسین الشیخ، وزیر امور عمرانی تشکیلات خودگردان فلسطین این حکم پیروزی برای حقوق، عدالت‌، آزادی و ارزش‌های اخلاقی در جهان است.

بلقیس جراح، مشاور ارشد دادگستری بین‌المللی در دیدبان حقوق بشر هم گفت: این حکم سرانجام پس از نیم قرن مصونیت از مجازات، برخی از امیدهای واقعی برای عدالت را به قربانیان جنایات جدی زنده می‌کند.

با این وجود و آنطور که انتظار می‌رفت رژیم صهیونیستی و آمریکا (به عنوان بزرگترین حامی و متحد این رژیم) این اقدام قضات دادگاه بین‌المللی را سیاسی‌کاری توصیف کردند و آن را فاقد صلاحیت دانسته‌اند. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی گفت که دادگاه کیفری بین‌المللی امروز بار دیگر ثابت کرد که یک نهاد سیاسی است و نه قضایی.

ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده هم در واکنش به این تصمیم اعلام کرد که ایالات متحده به تصمیم دادگاه بین‌المللی کیفری در مورد اوضاع فلسطین اعتراض دارد.

نکته‌ای هم که در این میان حائز اهمیت است، وضعیت رژیم صهیونیستی و فلسطین در این دادگاه است. در حالی که رژیم صهیونیستی عضو این دادگاه نیست، فلسطین در سال ۲۰۱۵ به این نهاد بین‌المللی پیوست و خواستار اقدام علیه رژیم صهیونیستی شد. این وضعیت باعث شد که مقامات رژیم صهیونیستی با ادعای عدم وجود قانونی کشوری به نام فلسطین این اقدام دادگاه بین‌المللی را فاقد اعتبار بدانند.

اما این اقدام دادگاه بین‌المللی لاهه علاوه بر اینکه در سطح بین‌المللی می‌تواند پیروزی برای فلسطینیان به همراه داشته باشد، در صحنه سیاست داخلی این کشور نیز مؤثر است.

پس از اینکه تقریباً یک ماه پیش، محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین از برگزاری انتخابات سراسری در این کشور خبر داد، بسیاری عقیده داشتند عباس و تشکیلات خودگردان فلسطین بعد از انتخابات بحث برانگیز سال ۲۰۰۵، در انتخابات سال ۲۰۲۱ به دنبال پیروزی قاطع است و این اقدام دادگاه بین‌المللی لاهه می‌تواند به عنوان برگ برنده عباس در این انتخابات باشد.

در سوی دیگر ماجرا، تضعیف وضعیت سیاسی نتانیاهو در انتخابات پیش‌ رو می‌تواند یکی از آثار این تصمیم جدید دادگاه بین‌المللی لاهه باشد. چهارمین انتخابات سراسری در فلسطین اشغالی طی دو سال اخیر قرار است ۲۳ مارس ۲۰۲۱ (مصادف با سوم فروردین ۱۴۰۰) برگزار شود و تا آن زمان احزاب مخالف نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی می‌توانند این تصمیم دادگاه لاهه را به عنوان شکست نتانیاهو و حزب متبوعش (لیکود) به افکار عمومی نشان دهند.

منبع: ایکنا