دو مرجع، یکی مهجور و یکی مشهور

هر دو از شاگردان و عضو گروه استفتاء شیخ عبدالکریم حائری یزدی بودند. مرحوم حائری یزدی، مسئولیت تصحیح کتاب الصلاه خود را نیز به این دو واگذار کرده بود. مرحوم اراکی چهار سال بزرگ‌تر از آیت‌الله گلپایگانی بود. با وجوداین، مرجعیت وی پس از درگذشت مرحوم گلپایگانی عمومیت یافت. گفته می‌شود که آیت‌الله اراکی از روی تواضعی که داشته، مرجعیت را نمی‌پذیرفته است.

آیت‌الله گلپایگانی به واسطهٔ مرجعیتش توانسته بود مؤسسات خیریه بسیاری را دایر کند و همچنین اثر گذاری بیشتری داشته باشد.

گلپایگانی در ماجرای وقایع پیش از انقلاب نیز بیشتر محل رجوع بود. وی هم برخی نامه‌های اعتراضی به حاکمیت پهلوی نوشته و نسبت به تصویب قوانینی از جمله لایحه کاپیتولاسیون، انجمن‌های ایالتی و ولایتی، تغییر تاریخ هجری به شاهنشاهی اعتراض‌هایی به حاکمیت پهلوی انجام داد. مرحوم اراکی هم در ماجرای لایحه انجمن‌های ایالتی و لایتی نامه‌ای اعتراضی به حاکمیت پهلوی نوشت و الغای سریع آن را خواستار شده بود. با وجوداین، مرحوم اراکی اگرچه حمایت‌هایی هم از امام خمینی کرده بود، به نسبتِ مرحوم گلپایگانی، در ماجراهای پیش از انقلاب، کمتر مورد توجه عموم قرار داشت.

گلپایگانی پس از درگذشت آیت‌الله بروجردی، مرجعیتش مورد توجه قرار گرفت و نزدیک به 32 سال بر جایگاه مرجعیت شیعه قرار داشت. آیت‌الله اراکی اما به امامت جماعت و اقامهٔ نماز جمعه در مسجد امام حسن عسکری قم بسنده کرده بود. وی پس از درگذشت آیت‌الله گلپایگانی در سال 1372 به عنوان مرجع جایزالتقلید معرفی شد.

آیت‌الله اراکی یک سال بعد از مرجعیتش، در 99 سالگی دیده از جهان فرو بست. هر دو این فقیهان در حرم حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شدند.