پراکندگی جمعیتی و عقیدتی مسلمانان در اسپانیا
مسلمانان اسپانیا بیشتر در نواحی نیمه شرقی و جنوبی و در شهرهای بارسلونا، سئوتا، مادرید، ملیا و در نهایت ال اخیدو (آلمریا) و مورسیا ساکناند.در میان پنج شاخه اصلی شناخته شده از اسلام در جهان، پیروان مکتب مالکی و حنفی (از اهل سنت) بیشترین فراوانی را در میان مسلمانان اسپانیا دارند.
به گزارش ایکنا؛ به نقل از رایزنی فرهنگی ایران در اسپانیا، جمعیت مسلمانان اسپانیا با افزایشی ۴۰ هزار نفری در سال ۲۰۲۰، آمار خود را به بیش از ۲ میلیون نفر (به طور دقیق ۲،۰۹۱،۶۵۶) رسانده است. به این ترتیب مسلمانان ۴ درصد از جمعیت کشور اسپانیا را تشکیل میدهند. تعداد مسلمانانی که مقیم اسپانیا شدهاند ۱,۴ درصد افزایش یافته است.
پژوهش اتحادیه جوامع اسلامی اسپانیا (UCIDE) نشان میدهد که از میان مسلمانان ساکن در اسپانیا ۴۲ درصد اسپانیایی هستند (۸۷۹،۸۰۸) و درصد مسلمانان خارجی نیز ۵۸ درصد است. همچنین در این پژوهش اعلام شده است که در میان اسپانیایی ها، تعداد فرزندان، نوهها و نتیجههای مسلمانان افزایشی قابل ملاحظه یافته است. همچنین در میان کسانی که ملیت اسپانیا را کسب کردهاند، تعداد کسانی که مسلمانند رشد داشته است.
در میان پنج شاخه اصلی شناخته شده از اسلام در جهان، پیروان مکتب مالکی و حنفی (از اهل سنت) بیشترین فراوانی را در میان مسلمانان اسپانیا دارند. پس از آنها شافعی و حنبلی ( اهل سنت) قرار دارند و مکتب جعفری (اهل تشیع) نیز در این بین کمترین جمعیت را داراست. در میان هرکدام از این مکاتب گروههای کوچک درویش و صوفی نیز قابل شناسایی است.
به لحاظ ملیت مسلمانان در کشور اسپانیا، میتوان دو گروه بزرگ جمعیتی اسپانیاییها و مراکشیها را بازشناخت به این دو میتوان جمعیت پاکستانیها را افزود که در برخی شهرها اقلیت بزرگی را تشکیل دادهاند. شهرهایی از جمله بارسلونا، بادالونا (بارسلونا)، والنسیا، لوگرونیو (ایالت لاریوخا). همچنین مسلمانانی با اصالت سنگالی در شهرهایی چون سالو در ایالت تاراگونا، بیگو در «پونته درا» زندگی میکنند. جمعیت الجزایریها در شهرهایی چون آلیکانت ، اِخه آ د لوس کابایروس وو لالین را نیز میتوان اقلیتهایی با جمعیت نسبتا قابل توجه برشمرد. دیگر ملیتها در بخشهای مختلف اسپانیا پراکنده شدهاند. در میان مهاجران مسلمان میتوانیم ۴ منطقه جغرافیایی را که مبدأ این مهاجرت بودهاند شناسایی کنیم:
– منطقه مغرب(مراکش)
– آفریقای غربی
– خاور نزدیک (Medio Próximo)
– خاورمیانه (Medio Oriente)
از این مناطق و جاهایی دیگر، کسانی برای اقامت و به دست آوردن ملیت اسپانیایی از دهه ۴۰ میلادی به اسپانیا مهاجرت کردند؛ افرادی که امروز نوهها و نتیجههایی در این کشور دارند. از سوی دیگر در اواخر دهه ۶۰ میلادی، بخشی از اسپانیاییها، در جستجوی هویت فردی به ادیان و مکاتب گوناگونی روی آوردند. دراین میان گروهی از آنان نیز اسلام را به عنوان دین خود پذیرفتند. به این ترتیب میتوان مسلمانان اهل اسپانیا را اینگونه دسته بندی کرد:
– اصالتا اسپانیایی
– دارای ملیت اسپانیایی
– اهل سئوتا یا ملیا (شهرهای مراکشی جزو خاک اسپانیا)
– نوادگان مهاجران گذشته
براساس توزیع جغرافیایی جمعیتی، در نیمه شرقی و جنوبی اسپانیا مسلمانان بیشتری ساکن هستند و در ایالتهای خود مختار میتوانیم مسلمانان بیشتری را در آندالوسیا، کاتالونیا، والنسیا و مادرید و مورسیا ببینیم. از نظر درصد جمعیت مسلمان هم سئوتا و ملیا در صدر قرار دارند. از نظر استانی بارسلونا و مادرید و به دنبال آنها مورسیا بیشترین مسلمانان را دارا هستند.
مهاجرت داخلی به دلیل یافتن شغل یا مسکن نیز در شکل گرفتن جمعیت های مسلمان در اسپانیا تأثیرگذار بوده است. این عوامل در کل باعث افزایش میزان جمعیت مهاجر بوده است به جز مناطقی مثل آبیلا، خائن و سامورا(Zamora) که روند مهاجرت در آن نزولی بوده است. همچنین ما شاهد رشد جمعیت مسلمانان اسپانیایی نیز بودهایم به غیر از مناطق آبیلا، سئوتا و گوادالاخارا که تعداد اسپانیاییهای مسلمان رشدی نداشته است. مجموع این تغییرات در سالهای اخیر نشاندهنده شکلگرفتن تعادل در جمعیت مسلمان مهاجر و نیز اسپانیاییهای مسلمان در اسپانیا و افزایش این جمعیت نسبت به گذشته است.
شهرهایی که بیشترین تعداد مسلمان را در خود جای دادهاند به ترتیب شامل بارسلونا، سئوتا، مادرید، ملیا و در نهایت ال اخیدو (آلمریا) و مورسیا و ملیتهای مسلمان پر جمعیت نیز به ترتیب از مراکش، پاکستان، سنگال، الجزایر، نیجریه، مالی، گامبیا و بنگلادش هستند.