ارزش خبری دیدار پاپ و مرجعیت برای رسانه ملی ll سیدرضا سجادی نژاد
شاید سیاست‌گذاران رسانه ملی که خبر دیدار پاپ فرانسیس با آیت‌الله سیستانی را در ذیل و حاشیه اخبار مربوط به گرانی مرغ و آبگیری سد یزد و غرس نهال به دستان رئیسان دو قوه پوشش دادند ندانند که:
۱. اهمیت حضور پاپ به آن برمی‌گردد که عراق نزدیک به نیم میلیون کلدانی مسیحی دارد و عراق تاریخی برای مسیحیت، اهمیتی کمتر از عراق در تاریخ اسلام ندارد. این در حالی است که در ایران کمتر از بیست‌هزار کلدانی زندگی می‌کنند و اولویت عراق برای واتیکان که دولت رسمی مسیحیت به شمار می‌رود جای انکار ندارد و سفرهای پاپ که جنبه رسولی دارد و دیدارش با مرجعیت برای قدردانی از حمایت‌هایی بود که مقامات رسمی ایران هم بارها از آن قدردانی کردند؛
۲. دیدار پاپ با مرجعیت مانند بسیاری دیگر از دیدارهای رهبران مذهبی، جنبه تشریفاتی داشت و حتی سند توافقی که برخی احتمال می‌دادند امضا خواهد شد، روی میز دیدار قرار نگرفت. این دیدار برای شیعیان جهان که تنها ده تا بیست درصد جمعیت مسلمانان هستند بسیار ارزشمند است؛ چراکه رهبر مسیحیت که بیشترین پیروان دینی را در جهان دارد به دیدار مقام عالی‌رتبه شیعیان(وبه قول رسانه ملی: شیعیان عراق) رفت و به او و پیروان مکتب شیعه در جهان اعتنایی درخور کرد، هرچند چهار سال پیش با رهبر رسمی مسلمانان اهل سنت در مصر دیدار کرده بود و بنابر پروتکل‌های تشریفاتی دیدار با مرجعیت در عراق می‌توانست صورت نپذیرد؛ دیدار عالی‌ترین مقام واتیکان با رئیس رسمی‌ترین نهاد شناخته‌شده اکثریت مسلمانان در چارچوب پروتکل دیدار عالی‌ترین رهبران دینی صورت پذیرفته بود. بنابراین، دیدار پاپ با مرجعیت شیعه توجیهی متفاوت برای واتیکان داشته که صورت پذیرفت؛
۳. چند سال پیش یکی از مراجع قم برای پاپ درباره ظلم داعش و جور تکفیر نامه‌ای نوشت. پاسخ آن نامه را خود پاپ نداد و کاردینال توران از مسئولان وقت واتیکان پاسخی را به نیابت از جناب پاپ نوشت. آن زمان رسانه‌های داخلی خبر نوشتن و ارسال نامه را پوشش دادند و حبذا که باید هم پوشش می‌دادند اما وقتی پاسخ از واتیکان را دریافت کردند تیتر زدند: پاسخ پاپ به نامه مرجعیت! آن زمان برخی از کارشناسان به مشاوران آن مرجع عالی‌قدر به‌درستی انتقاد کردند که بنابر پروتکل‌های تشریفاتی اگر مقامی بخواهد به رئیس دولت واتیکان نامه بنویسد یا رهبری است یا ریاست جمهوری. واتیکان همان‌گونه که این جزئیات را می‌داند و مراعات می‌کند ناگزیر می‌داند که شیعیان خود دسته‌های گوناگون دارند و انتخاب مرجعیت در عراق دقیقاً برابر است با همان تعبیری که رسانه ملی در بخش‌های خبری آورد: دیدار پاپ با مرجع شیعیان عراق. بااین‌حال گویا رسانه ملی هم‌عقیده برخی است که در روزهای گذشته چنان تحلیل می‌نوشتند که پاپ می‌خواهد به سراغ مرجعیت عراق برود تا به ایشان رسمیت جهانی دهد و دیگر مراجع را از صحنه بیرون براند یا که حوزه نجف را بر حوزه قم ترجیح دهد! این در حالی است که دیدار ششم مارس که از این پس روز ملی همزیستی در عراق از آن یاد می‌شود سالیانی باید و شاید تا نتایجی دهد که اینک پیش‌قراولان گفت‌وگو در ایران با تأسیس نهادها و دانشگاه‌های همکار با واتیکان دنبال می‌کنند؛
۴. سالیان سیاه داعش، رسانه ملی درپی توجیه آن بود که امنیت عراق و سوریه امنیت ماست. پیاده‌روی اربعین را هم در همین راستا تقویت رسانه‌ای کردند و حبذا. اما اینکه در همان راستا عالی‌ترین و مؤثرترین مقام مذهبی عراق، پذیرای عالی‌ترین مقام مذهبی جهان شود و امنیت نسبی عراق را تقویت کنند لاحبذا؟ این در حالی است که کمترین ثمره دیدار، نامگذاری روز همزیستی است و امنیت درپی همزیستی به دست می‌آید؛
۵. به‌راستی رسانه‌های رسمی کشور به جز پوشش اخبار مربوط به مناسک و آیین‌های مذهبی که برخی منتقد ترویج گسترده و بی‌محابای آن هستند مسائل و موضوعات مربوط به «دین» را چه اندازه دارای اهمیت و ارزش خبری(News Values) می‌دانند؟ امروز اخبار دینی در رسانه‌های معتبر دنیا در صدر اخبار و با ارزش خبری فراوان یاد می‌شوند، چنان‌که تأثیر آنها در سیاست و اقتصاد بسیار بیشتر از گذشته است و دیگر نمی‌توان نقش آن را در حل بحران‌های مختلف نادیده انگاشت. دین هم در دو دوره انتخابات امریکا و هم در ماجرای وال‌استریت حضور تأثیرگذار داشت و رسانه‌های جهان چون گاردین و تایمز و هافینگتون پست، سال‌هاست که به «دین» اهمیت ویژه می‌دهند.
شاید اگر جایگاه دین در رسانه ملی به درستی تبیین می‌شد امروز مرغ سفره مردم پر در نمی‌آورد و در آغوش دلالان بازارهای سیاه جا خوش نمی‌کرد…
باری! دیدار خورخه ماریو برگولیو با سیدعلی سیستانی، با افزودن آگاهی برخی سیاست‌گذاران رسانه‌ای در اخبار مربوط به حوزه دین، ارزش خبری بیشتری می‌توانست داشته باشد، جای آنکه بسنده کنند به پایان بخش خبری و برای خالی نبودن عریضه مستطاب!
