آرامشی پس از طوفان
تمثال آیتالله سید محمد رضا گلپایگانی است. در آرامش و سکونی نشسته و به عبادت مشغول است. رنجِ عالم را به این تعبّد از دل می زداید. نقل است که سید علی آقا قاضی گفته بود: تمام رنج ما در دنیا، تنها پیش از تکبر نماز است. پس از آن، هیچ غمی بر دلمان نمی ماند. در این تصویر نیز به نظر می رسد که آیتالله گلپایگانی کمتر غمی بر دل دارد.
او اما در مواقع بسیاری با رنجهایی مواجه بود. برخی مخالفان داشت که گاه و بی گاه علیه او اعتراض میکردند. یکی از منتقدانِ وی، شیخ نعمت الله صالحی نجف آبادی بود. او کتاب شهید جاوید را نوشت و حساسیتهایی را برانگیخت. صالحی نجف آبادی که با اعتراضهای بسیاری مواجه شد، از مرحوم گلپایگانی هم گلایه داشت. گلپایگانی خواندن کتاب شهید جاوید را حرام اعلام کرده بود.[1] صالحی نجفآبادی مدعی بود که هیچکدام از مراجع قم کتاب را نخواندند. قبل از چاپ نخواندند و بعد از چاپ هم نخواندند، اما بر اساس یک سری شنیدهها، آن را تحریم کردند.[2] با وجود این ادعا، اما مرحوم گلپایگانی گفته بود که: صالحی نجفآبادی چند سال قبل این کتاب را نزد من آورد و اجازه چاپ خواست. من با دقت خواندم، دیدم صلاح نیست و اجازه ندادم. ولی ناگهان دیدم چاپ کرده. گلپایگانی گفته بود که: متأسفم که وقتی صالحی کتاب را آورد چرا با عصا بر سر او نکوفتم![3]
در بحبوحه فعالیتهای انقلابی هم آیتالله گلپایگانی بارها مورد اعتراض قرار گرفت. فشارها بر آیتالله به گونهای بوده که گفته میشود در یکی از تجمعات در بیت ایشان، وی طوری سخن میگفته که تمام بدنش میلرزیده است. سید مهدی-فرزند ایشان- فریاد میزند که بس است دیگر، الآن آیتالله سکته میکند.[4]
سید محمد خامنهای هم یکی از منتقدان منش سیاسی آیتالله گلپایگانی بود. او در خاطرات خود میگوید: من درباره اقدامات دولت علیه حوزه و امام خمینی و اوضاع سیاسی مملکت با آیتالله گلپایگانی صحبت کردم و به وضعیت موجود و سکوت بعضی از مراجع اعتراض داشتم. آقای گلپایگانی هم جواب میداد و نصیحت میکرد. من از روی احساس حرف میزدم و از مراجع انتقاد مینمودم و از دین و حوزه و روحانیت دفاع میکردم. آن قدر گرم شده بودم که فکر میکنم نمیتوانستم جلوی خودم را در آن لحظه بگیرم و ایشان هم چند بار کوتاه و تند جواب داد.[5]
آیتالله گلپایگانی این گونه تندرویها را هم دیده است و به نماز پناه میبرد. استعینوا بالصبر و الصلوه. شاید ایشان هم تمام غم دنیایش، پیش از اقامه نماز باشد. با نماز آرامشی میگیرد. آرامشی پس از طوفان.
ارجاعات:
[1] زندگینامه آیتالله العظمی گلپایگانی، صص 120-121، 408
[2] شوکران اندیشه، ص 250
[3] شوکران اندیشه، ص 250
[4] جریانها و سازمانهای مذهبی و سیاسی ایران، ص 253
[5] خاطرات آیت الله سید محمد خامنهای، صص162-163