جنجال سیاسی درباره ساخت بزرگترین مسجد فرانسه
در حالی که دولت فرانسه مبارزه با اسلامگرایی افراطی را در اولویت قرار داده، تلاش یک سازمان اسلامگرای ترک به نام «میلی گروس» برای ساخت «بزرگترین مسجد فرانسه» آنهم به سبک عثمانی در شهر استراسبورگ، به یک جنجال سیاسی در این کشور تبدیل شده است.
شهرداری استراسبورگ باید به زودی تصمیم نهایی خود را درباره تامین مالی پروژه ساخت این مسجد اعلام کند. آنهم در حالی که نهاد مجری این پروژه یعنی فدراسیون «میلی گروس» به دلیل فعالیتهایش به شدت هدف انتقادات دولت فرانسه است.
جنجال بر سر ساخت این مسجد تا به آنجا بالا گرفته که جرالد دارمانین، وزیر کشور فرانسه روز سه‌شنبه در جریان گفتگو با شبکه خبری «europe1» انگشت اتهام را به سمت این فدراسیون نشانه رفت و گفت: «ما می‌توانیم این انجمن‌ها را منحل کنیم یا فعالیتهایشان را به حالت تعلیق درآوریم. تا اینکه دشمنان جمهوری دیگر نتوانند به زندگی در فرانسه ادامه دهند.»
فدراسیون «میلی گروس»
فدراسیون «میلی گروس» یک جنبش سیاسی-مذهبی متشکل از انجمن‌های اسلامگرای ترکیه است که در سال ۱۹۶۹ میلادی از سوی نجم‌الدین اربکان، نخست‌وزیر پیشین ترکیه تاسیس شده است.
«میلی گروس» قدیمی‌ترین فدراسیون اسلامی اروپا محسوب می‌شود که مقر آن در شهر کلن آلمان است. این فدراسیون تا کنون بیش از ۵۰۰ مرکز اسلامی را در سراسر جهان تاسیس کرده است و دست‌کم ۷۰ مسجد از حدود ۲۶۰۰ مسجد موجود در فرانسه را نیز اداره می‌کند.
نمایندگان این فدراسیون با بیش از ۱۰ هزار عضو از سراسر این کشور، در شورای مسلمانان فرانسه نیز حضور دارند.
«میلی گروس» در سایت خود ادعا کرده که «یک بازیگر اصلی در زندگی مسلمانان فرانسه» است و دولت فرانسه نیز تصویری بی‌طرف از این فدراسیون ندارد.
به گفته صمیم آکگنول، مورخ و مدیر گروه مطالعات ترکیه در دانشگاه استراسبورگ «میلی گروس جنبش قدرتمندی است که حدود ۳۰ درصد مساجدی را که ترک‌های فرانسه به آنجا رفت و آمد دارند، کنترل می‌کند.»
جرالد دارمانین، وزیر کشور فرانسه این فدراسیون را متهم کرده که در زمینه «اسلام سیاسی» فعال است و بر این اساس دولت ترکیه را نیز متهم می‌کند که از این مسیر، در تلاش برای دخالت در امور داخلی فرانسه و بویژه امور مذهبی آن است.
صمیم آکگنول می‌گوید: «حزب حاکم ترکیه در واقع از درون فدراسیون میلی گروس شکل گرفته اما سالهاست که پیوند میان آنها قطع شده است. امروز این کنفدراسیون وابسته به دولت ترکیه نیست؛ با این وجود با دولت ترکیه ارزش‌های مشترکی دارد. برخی از این ارزش‌های مشترک عبارتند از ملی‌گرایی، داشتن دیدگاه‌های مذهبی محافظه‌کارانه همچون داشتن حجاب و مخالفت با شعار ازدواج برای همه [مخالفت با ازدواج همجنسگرایان]».
جنجال مسجد استراسبورگ از کجا آغاز شد؟
پروژه ساخت این مسجد، به نام زیارتگاهی در شهر استانبول ترکیه پروژه «ایوب سلطان» نام دارد و بودجه ساخت آن ۲۵ میلیون یورو برآورد شده است.
این پروژه ۱۰ سال پیش با بودجه بخش خصوصی آغاز شد اما درنهایت در سال ۲۰۱۹ میلادی به دلیل کمبود بودجه متوقف شد.
شورای شهر استراسبورگ در جریان رای گیری ۲۲ مارس سال جاری میلادی با تأمین مالی ۱۰ درصد رقم این پروژه موافقت کرد؛ اقدامی که خشم وزیر کشور فرانسه را در پی داشت. او اجرای این پروژه از سوی یک سازمان ترک در خاک فرانسه را «دخالت خارجی‌ها» توصیف کرد.
پی‌یر فرانس، مدیر سایت خبری «Rue89-Strasbourg» که تا کنون چند تحقیق درباره «میلی گروس» انجام داده، معتقد است که یکی از مهمترین اهداف دولت از اعتراضات اخیر به این پروژه، احتمالا اهداف سیاسی است.
او می‌گوید: «مذاکره با مقامات شهرداری استراسبورگ برای ساخت این مسجد بزرگ، در دوران فعالیت شورای شهر چپگرای پیشین آغاز شد و در همان زمان، شورای شهر این پروژه را برای یک شهر صنعتی در فرانسه، بسیار بزرگ و پر زرق و برق دانست. مسجدی عظیم با مناره‌هایی بزرگ که بهتر است در یک شهر بزرگ در ترکیه ساخته شود.»
با برگزاری انتخابات شهرداری‌ها در ژوئن سال گذشته میلادی، ورق برمی‌گردد و سبزها در استراسبورگ جانشین چپهای شهرداری می‌شوند. انتخابات شهرداری‌های فرانسه نشان داد محبوبیت سبزهای فرانسه در مقایسه با حزب « جمهوری به‌پیش» آقای ماکرون بطور قابل توجهی افزایش یافته است.
پی‌یر فرانس می‌گوید: «شورای شهر جدید استراسبورگ که از سبزهای فرانسه تشکیل شده، در زمان مطالعه این پروژه دقت کافی را نداشت و اعلام موافقتش با پرداخت بخشی از بودجه این پروژه نیز یک اشتباه بود. اما دولت کنونی فرانسه که سبزها را تهدیدی برای خود در انتخابات ریاست جمهوری پیش‌رو می‌داند، قصد دارد از فرصت این اشتباه استفاده کند.»
اختلافات ماکرون و اردوغان
سوء ظن به فعالیتهای این حزب از زمان تشدید اختلافات میان امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه و همتای ترک او رجب طیب اردوغان نیز بطور قابل توجهی افزایش یافته است.
اردوغان در یکسال گذشته بارها به اقدامات فرانسه برای مقابله با اسلام افراطی تاخت. وزیر کشور فرانسه نیز در نوامبر ۲۰۲۰ میلادی در واکنش به اقدامات خشونت آمیز علیه جامعه ارمنی‌های فرانسه، دستور انحلال گروه راست افراطی ترک «گرگ‌های خاکستری» را صادر کرد.
انحلال این گروه واکنش مارین لوپن، رهبر حزب راست افراطی «جبهه ملی فرانسه» را در پی داشت؛ او خطاب به دارمانین گفت که تهدید واقعی «میلی گروس» است.
اختلاف بر سر «منشور اصول اسلام در فرانسه»
دو ماه پس از این وقایع، شورای مسلمانان فرانسه به درخواست دولت «منشور اصول اسلام در فرانسه» را منتشر کرد؛ در متن این منشور که با هدف مبارزه با اسلامگرایی افراطی تدوین شده، صریحا اسلام سیاسی و سخنرانی در مراکز اسلامی در دفاع از دولتهای خارجی رد شده است.
سه فدراسیون عضور شورای مسلمانان فرانسه از جمله «میلی گروس» از امضای این منشور خودداری کردند؛ اقدامی که از سوی وزیر کشور فرانسه «اعلان جنگ» توصیف شد و او تاکید کرد که موضوع این منشور قابل مذاکره نیست.
وزیر کشور فرانسه همچنین هشدار داد که دولت کنترل‌های خود در قبال انجمن‌های اسلامی افزایش می‌دهد.
شکایت سبزها از دولت
در آخرین تحولات در جنجال ساخت این مسجد، ژولین بایو، دبیر حزب سبزهای فرانسه اعلام کرد که علیه جرالد دارمانین، وزیر کشور به دلیل آنکه حزبش را متهم به «تامین مالی مداخله‌گران خارجی» کرده، همچنین مارلین شیاپا، وزیر حقوق شهروندی فرانسه که گفته بود سبزها «با اسلام رادیکال هم پیمان شده‌اند» به دادگاه شکایت کرده است.
وزیر کشور نیز بار دیگر از مقامات شهرداری استراسبورگ خواست تا «مسئولیت پذیر» باشند و گفت: «جای تاسف دارد که انجمنی که منشور اصول اسلام در فرانسه را امضا نمی‌کند، وابسته به کشوری است که رئیس جمهور آن یعنی اردوغان حرفهایی باورنکردنی را درباره فرانسه و رئیس جمهور ما می‌زند و با توجه به آنچه ما از اسلام سیاسی و دخالتهای خارجی‌ها در امور سرزمینمان دیده‌ایم، شورای شهر استراسبورگ همچنان خواستار تامین مالی این پروژه است.»
شهرداری استراسبورگ اعلام کرد که تصمیم نهایی درباره اعطای یارانه به مسجد «میلی گروس» را در ماه جاری میلادی اعلام خواهد کرد.
منبع: یورونیوز
