دعا و نیایش در مسیحیت

در ادامه سلسله نشست‌های «آتش آه» نشست «دعا و نیایش در کلیسای ارمنی»، به صورت مجازی در شب‌های ماه مبارک رمضان برگزار می‌شود یوآخیم کوگلر، استاد دانشگاه الهیات بامبرگ درباره موضوع فرم ها وکارکردهای نیایش در آیین عیسوی سخنرانی کرد.

وی در این نشست به صورت مجازی درجلسه حاضر شد و سخنرانی خود را به زبان انگلیسی ارائه داد.آنچه می خوانید ترجمه سخنان این استاد دانشگاه آلمانی است.

در انجیل یوحنا که یک اثر متاخر است اهمیت عیسی مسیح بیشتر تحلیل می شود اما گزارش تاریخی مفصلی درباره آنچه مسیح گفته و انجام داده ارائه نمی دهد به جز بخش هایی از مصائب و جریان مصلوب شدن عیسی مسیح. به صور کلی در مطالعات انجیل شناسی برای انجیل یوحنا اهمیت تاریخی زیادی قائل نشده اند.

قدیمی‌ترین انجیل، انجیل مرقس است و اتجیل متی و لوقا از آن به عنوان منبع استفاده می کردند.اما طبق نظریه معیار در مطالعات کتاب مقدس تاکنون، یک منبع دوم نیز وجود دارد، منبعی که اصطلاحا «اقوال» نام دارد که حاوی سخنان بسیاری از حضرت مسیح است و این منبع دیگر به عنوان یک متن مستقل قابل بسط و تشریح نیست.ما فقط می توانیم آن را از روی دو انجیل متی و لوقا بازآفرینی کنیم. بنابراین انجیل مرقس و اقوال دو منبع اصلی هستند که با استفاده از اینها می توانیم به تعالیم عیسی برگردیم و گفتار و کردار او را بازسازی کنیم. با استفاده از منبع اقوال راحت تر می فهمیم که او چه گفته و چه کرده چون اقوال قدیمی ترین منبع قابل بازسازی است. این منبع بیشتر بر سخنان عیسی (ع) متمرکز است تا اعمال او و از این جهت زندگی نامه وی محسوب نمی شود. بنابراین با رجوع به این منبع درمی یابیم که نیایش در سنت عیسی مسیح پدیده ای است که نه فقط توسط عیسی بلکه توسط مریدان او نیز انجام می شده است. عیسی به آنها آموزش داده است که به روشی خاص نیایش کنند و ویژگی بسیار مهم نیایش در آن دوره این بوده که هنگا دعا، جملات زیادی بر زبان نمی آوردند. از نظر عیسی، خداوند مظهر عشق و رحمت و همانند پدری دلسوز است و اگر بخواهید به چنین خدایی ایمان داشته باشید باید اعتماد کنید که او هم اکنون حاجات شما را می داند و عهده دار امور ضوری زندگی شما می شود، به همین دلیل لازم نیست جملات زیادی بیان کنید.

وقتی پیروان عیسی از او می پرسند چه کاری باید انجام بدهیم و چگونه می توانیم دعا کنیم، عیسی دستورالعمل مختصری در اختیار آنها میگذارد و فقط آیات کوتاهی که اصطلاحا دعای ربانی است را از آنها می خواهد که بگویند. این نیایش دعایی است خطاب به خداوند در مقام یک پدرآسمانی وکسی که میخواهد اراده رو در آسمان و زمین اجرا شود. بنابراین معنای رفتار معصیت آمیز است که مردم به خواست خداوند عمل نکنند. در این نیایش عیسی مسیح اعتقاد دارد که آزادی انسان ها هم می تواند ابزاری برای تحقق اراده خداوند باشد و هم ابزاری برای گناه و طغیان علیه خواست خداوند. جنبه مهم دیگر دعای ربانی، ضرورت غذا و خوراک های طبیعی است که این جنبه در بخشی از دعای ربانی مورد توجه قرار می گیرد. دستورالعمل عیسی برای نیایش این است که روزانه برای بقا یافتن آنچه به آن نیازمندید دعا کنید و نه برای پول و قدرت و موفقیت. حتی اگر برای نان که نماد روزی است دعا می کنید برای نان امروزتون دعا کنید چون فردا روز دیگریست و دوباره دعا می کنید. همچنین شما دعا می کنید تا خدا گناه شما را ببخشد و عیسی مسیح این بخشش را با بخشیدن افرادی که به شما آسیب می رسانند مرتبط می داند این به ان معناست که استغفار به درگاه خداوند یعنی آمادگی برای بخشیدن همسایه خود و تمام افرادی که ظاهرا علیه شما هستند و سعی کردند به شما آسیب بزنند. بنظرم این قسمت دعا با دستور دوست داشتن دشمن کاملا مرتبط است. بنابراین در دعای ربانی جنبه های بسیاری که ویژگی اصلی تعلیمات عیسی مسیح محسوب می‌شود به صورت فشرده و خلاصه بیان شده و به همین دلیل مهم ترین نیایش مسیحیت است.

سنت های بعدی تکرار کلام عیسی مسیح نبود و چیزهایی به آن افزوده و سخنان وی تفسیر شد به همین دلیل بعدها به این دستورالعمل برخورد می کنید که می گوید باید همیشه و همواره دعا کنید. اما چگونه می توان همیشه دعا کرد؟ این کار دشواریست. دعا کردن به معنی بیان جملات بسیار نیست، همیشه دعا کردن به معنی همیشه دعا خواندن نیست بلکه دعا نوعی نگرش به زندگی خواهد بود. یعنی اگر قرار است نیایش راه ارتباط من با خدا و ستایش او باشد در واقع یعنی این خود زندگی من است که باید مظهر نیایش خداوند شود. اصل زندگی من باید ستایش خداوند و حمد و ثنای او باشد. و این یعنی همیشه دعا کردن.

در انجیل عهد جدید، مسیحیان به نام عیسی نیایش می کنند اما مقصد نیایش همیشه خداوند است بنابراین این امر در گفتگو اسلام- مسیحیت نیز مهم است که به ندرت حضرت عیسی مخاطب نیایش در کتب عهد جدید است. در نیایش مسیحی دعا با نام عیسی شروع می شود اما ستایش نمی شود.
منبع: خبرگزاری مهر