ازدواج موقت فتنه‌ای برای ترک‌ها

 

به گزارش دین آنلاین، چند روز پیش کنفرانسی با عنوان «حفظ خانواده و فتنه ازدواج موقت» در ترکیه برگزار شد. در این کنفرانس سه روزه،‌ سخنرانان به بررسی اهمیت صیانت از کانون خانواده و خطری که آن را تهدید می‌کند پرداختند. به زعم این کارشناسان، این خطر عبارت بود از «ازدواج موقت» و نوک پیکان انتقادشان نیز متوجه ایران و شیعه بود.

 

این کنفرانس نه یک کنفرانس با محوریت یک مسئله دینی بلکه بیشتر بررسی جامعه‌شناسانه خانواده و ازدواج موقت بود. به عبارت دیگر با توجه به این که ازدواج موقت در مذاهب چهارگانه اهل سنت شرعاً حرام است و هیچ وجه دینی ندارد، برگزاری یک کنفرانس سه روزه با حضور کارشناسان و جامعه‌شناسان و علمای مدارس سنتی ترکیه جای سؤال داشت. این امر نشان دهنده یک مسئله اجتماعی در ترکیه و دیگر کشورهایی اسلامی به خصوص کشورهای عربی بود: رواج ازدواج موقت در میان اهل سنت.

 

ارگون چاپان از برگزار کنندگان این کنفرانس درباره ازدواج موقت می‌گوید: «در احادیث پیامبر اکرم(ص) که از طریق 25 تن از صحابه نقل شده، آمده است که ازدواج موقت حرام است. ازدواج موقت فتنه‌ای است که ویران کننده آشیانه‌ها، پریشان کننده کودکان و در هم آمیزنده مذاهب است. ازدواج موقت میراثی است که هم‌چون مانعی در برابر خانواده و پرورش نسل‌ها قرار گرفته است.»

 

محمد کودات از سخنرانان اردنی حاضر در این کنفرانس گفت: حتی شیعیان یمنی نیز متعه را حرام می‌دانند. حضرت علی (ع) قطعاً ازدواج موقت را حرام می‌دانسته‌اند. شیعیان جایز بودن ازدواج موقت را از حدیث ابن عباس می‌دانند. اما ابن عباس قبل از وفاتش نظرش را عوض کرده و عقد موقت را حرام دانسته بود.

 

محمد کودات به این نکته اذعان می‌کند که در میان کشورهای اسلامی ازدواج موقت را به جوانان القا می‌کنند و آنان را به این گونه ازدواج عادت می‌دهند. وظیفه ما این است که اجازه ندهیم این امر رواج یابد.

 

بعضی خبرگزاری‌ها نیز در لید خبری خود درباره این کنفرانس به گسترش تدریجی ازدواج موقت در ترکیه اذعان کرده بودند.

 

دکتر حمدی دوندورن نیز در این باره گفت: در قرآن کریم آمده است که ای جوانان اگر می‌توانید ازدواج کنید و در غیر این صورت روزه بگیرید. در قرآن نیامده است که اگر نمی‌توانید ازدواج کنید، ازدواج موقت انجام دهید.

 

دکتر صفت کوسه نیز گفت: ازدواج موقت، زنای کرایه‌ای است. در قرآن و سنت چیزی به نام ازدواج موقت وجود ندارد.

 

دکتر کاشیکچی نیز ازدواج موقت را از رسوم دوران جاهلیت دانست. زنان در اسلام با شخصیت خود مطرح هستند نه زنانگی‌شان. به همین خاطرهیچ عالمی حکم به ازدواج موقت نمی‌دهد و اگر چنین عالمی وجود داشته باشد، ما او را فاسق می‌نامیم.

 

دکتر خلیل ابراهیم بولوت نیز گفت: به روایت حضرت عایشه، پیامبر(ص) متعه را ممنوع کرد. متعه سنتی متعلق به دوران جاهلیت بود که پیامبر آن را مانند نوشیدن شراب اندک اندک از میان برداشت. خوارج، معتزله و شیعیان زیدیه و دروزی‌ها همه متعه را حرام می‌دانند.

 

موضوعات این کنفرانس که به صورت زنده از سه کانال ماهواره‌ای ترکیه پخش شد، عبارت بودند از: «ازدواج در قرآن و سنت»، «تحریم متعه از نگاه فقه»، «نگاه مذاهب اسلامی به متعه»، «متعه و بازیچه شدن زن»، «اثرات زیانبار متعه از نظر پزشکی»، «متعه راهی برای نامزدی».

 

گرچه به صورت رسمی اعلام نشده این کنفرانس از سوی فتح‌الله گولن برگزار شده است. گولن متعه را نوعی فاحشگی می داند. وی متعه را زنایی پوشیده، فاحشگی و بی‌اخلاقی می شمارد. وی معتقد است این نوع ازدواج هم‌چون ربا و شراب در اسلام حرام است. به عقیده گولن این نوع ازدواج در دوران جاهلیت وجود داشت و و به تدریج توسط پیامبر حرام اعلام شد.

 

علی ارن نویسنده کتاب «بررسی همه‌جانبه ازدواج و محرمیت» که توسط سازمان دیانت منتشر شده، معتقد  است نگاه های منفی به ازدواج موقت در ترکیه به این دلیل است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، این مسئله در ترکیه به سرعت مطرح شد، اما عالمان دینی اهل سنت ترکیه با آن به تندی برخورد کردند. به همین جهت به مرور این مسئله در ترکیه کم‌رنگ شد.

 

در تفسیر ترکی «راه قرآن» که از سوی سازمان دیانت منتشر شده، به این نکته اشاره شده است که ازدواج موقت در ترکیه توسط جعفری‌ها(شیعیان) انجام می‌شود. این عبارت خشم شیعیان ترکیه را برانگیخت. صلاح‌الدین اؤزگوندوز که به نوعی رهبر شیعیان ترکیه محسوب می‌شود، در این باره گفت: متعه در اسلام انکار نمی‌شود و واضح است. متعه در میان شیعیان اجرا می‌شود. اما در میان شیعیان امری رواج یافته نیست. به عکس در میان اهل سنت رواج بیشتری دارد. آن هم نه با نام ازدواج موقت بلکه با نام ازدواج پنهانی. اگر ازدواج موقت در جامعه مورد قبول قرار می‌گرفت، احتیاجی به این همه فاحشه‌خانه در ترکیه نبود.

 

در گزارشی در روزنامه نیوزویک نیز آمده بود که در چاپ اول تفسیر «راه نور» منتشر شده از سوی سازمان دیانت، مطلبی درباره ازدواج آمده بود که در چاپ‌های دوم وسوم حذف شد. آن مطلب این بود: «از نظر بعضی از علمای منسوب به اهل سنت و به خصوص بعضی صحابه ازدواج موقت جایز است. این را نه حضرت پیامبر(ص) بلکه خلیفه دوم ممنوع اعلام کرد.»(چاپ اول، جلد دوم، صفحات 32 و 34).

 

جالب این‌جا است که این عبارت در چاپ‌های بعدی این تفسیر حذف شد. دلیل این حذف اعتراضاتی بود که از سوی علما به سازمان دیانت رسید. در چاپ‌های دوم و سوم عبارت به شکل زیر تغییر کرد: «ازدواج متعه در میان شاخه‌ای از شیعیان به نام جعفری‌ها جایز است. این نوع ازدواج در سال‌های نخستین اسلام، برای مدت کوتاهی با توجه به شرایط روزگار جایز بود. اما غالب علمای اهل سنت تنها ازدواج ابدی را جایز می‌دانند.
 گرچه به صورت رسمی اعلام نشده این کنفرانس از سوی فتح‌الله گولن برگزار شده است. گولن عقد موقت (متعه) را نوعی فاحشگی می داند. وی متعه را زنایی پوشیده، فاحشگی و بی‌اخلاقی می شمارد. وی معتقد است این نوع ازدواج هم‌چون ربا و شراب در اسلام حرام است. به عقیده گولن این نوع ازدواج در دوران جاهلیت وجود داشته و به تدریج پیامبر آن را حرام اعلام کرده است.