واکنش کشورها به حضور طالبان در قدرت
پس از تصرف سریع افغانستان و حضور طالبان در راس قدرت این کشور، دولت‌های سرتاسر جهان واکنش‌های متفاوتی نشان دادند و اکنون مسئله اینجاست که کدام کشورها حکومت طالبان را به رسمیت خواهند شناخت.
تنها سه روز از ورود طالبان به شهر کابل، پایتخت افغانستان می‌گذرد و در این مدت کوتاه، تحولات شگرفی در داخل این کشور و در صحنه بین‌الملل روی داده است.
در داخل این کشور، خبر فرار اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان، ناکامی ارتش و نیروهای امنیتی در مقابل طالبان و سپس تسلیم بی‌چون و چرای پایتخت به این گروه اسلامگرا، برای همگان یک شوک بزرگ بود و در صحنه بین‌الملل نیز واکنش کشورها و برخی مقامات به تحولات برق‌آسای افغانستان، از جمله پافشاری جو بایدن بر تصمیم «درست» خود در ترک این کشور بسیار خبرساز شد.
اکنون یکی از پرسش‌های مهم، آیندۀ روابط با این گروه تندرو است و اینکه آیا باید پس از بیست سال نبرد با نام مبارزه با تروریسم و توسعه فرهنگی و اجتماعی افغانستان، حکومت طالبان را به رسمیت شناخت یا خیر؟
در ادامه، آخرین مواضع اتخاذ شده از سوی برخی کشورها و مقامات در قبال حکومت طالبان را مرور می‌کنیم.
تبریک حماس به طالبان
جنبش مقاومت اسلامی فلسطین موسوم به حماس، پیروزی طالبان در افغانستان و «پایان اشغال» این کشور از سوی ایالات متحده را به طالبان تبریک گفت.
اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس در تماسی تلفنی روز دوشنبه با عبدالغنی برادر، از بنیانگذاران طالبان و رئیس دفتر سیاسی این گروه، پایان اشغال آمریکا را مقدمه‌ای برای نابودی همه نیروهای اشغالگر از جمله اسرائیل دانست.
واکنش اتحادیه اروپا
جوزپ بورل، رئیس دستگاه سیاست خارجی اتحادیه اروپا که یک هفته پیش از این به طالبان هشدار داده بود اگر با زور به قدرت برسند در عرصه بین‌الملل منزوی خواهند شد، عصر سه‌شنبه اعلام کرد که اتحادیه اروپا باید با طالبان صحبت کند زیرا آنها در جنگ پیروز شده‌اند.
آقای بورل که در نشست وزاری خارجه اتحادیه اروپا صحبت می‌کرد، گفت: «من نمی‌گویم که ما طالبان را به رسمیت خواهیم شناخت. من فقط می‌گویم که باید درباره همه چیز با آنها صحبت کنیم، حتی در مورد مسئله حمایت از دختران و زنان افغان. برای این کار باید با آنها ارتباط برقرار کنیم.»
واکنش بریتانیا
بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا که عصر یکشنبه در جریان یک سخنرانی تلویزیونی خواستار موضع‌گیری واحد ناتو و سازمان ملل در قبال تحولات افغانستان شده و اعلام کرده بود «نمی‌خواهیم کسی به‌طور دو جانبه طالبان را به رسمیت بشناسد»، روز سه‌شنبه اعلام کرد که «به رسمیت شناختن طالبان منوط به رعایت حقوق بشر خواهد بود».
بنابر اعلام سخنگوی نخست‌وزیری بریتانیا، جانسون در جریان گفتگوی تلفنی با عمران خان، همتای پاکستانی خود نیز گفته است: «به رسمیت شناختن دولت آینده طالبان در افغانستان منوط به این است که آیا استانداردهای پذیرفته‌شده بین‌المللی در زمینه حقوق بشر به صورت فراگیر رعایت خواهد شد یا نه.»
آقای جانسون همچنین خواستار برگزاری نشست گروه ۷ برای «اتخاذ یک رویکرد یکپارچه درباره افغانستان»، به ویژه درباره مساله به رسمیت شناختن دولت آینده آنها شده است.
واکنش ایالات متحده آمریکا و کانادا
واشنگتن روز دوشنبه اعلام کرد تنها در صورتی حکومت طالبان را به رسمیت می‌شناسد که آنها به حقوق زنان احترام بگذارند و تروریست‌ها را طرد کنند.
اما جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا روز سه‌شنبه ۱۷ اوت اعلام کرد: «کانادا قصد به رسمیت شناختن دولت طالبان را ندارد.»
او در حاشیه یک کنفرانس خبری در اتاوا گفت: «بیست سال پیش نیز که آنها در قدرت بودند، باز هم کانادا دولت آنها را به رسمیت نشناخت. آنها بر اساس قوانین کانادا یک گروه تروریستی تشکیل داده‌اند، به زور یک دولت منتخب را سرنگون کرده‌اند و اکنون جایگزین آن شده‌اند.»
کانادا همچنین اعلام کرده است که به ۲۰ هزار پناهجوی افغان که جانشان در خطر است، پناهندگی می‌دهد.
واکنش پاکستان، چین و روسیه
پاکستان که از گذشته رابطه نزدیکی با رهبران طالبان داشته، می‌گوید تصمیم‌گیری درباره به رسمیت شناختن حکومت طالبان را پس از مشورت با قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی اعلام خواهد کرد.
پکن و مسکو نیز پس از تصمیم آمریکا برای خروج از افغانستان، تماس‌های خود را با طالبان افزایش دادند. این دو کشور اگرچه هنوز حکومت طالبان را به رسمیت نشناخته‌اند، اما اعلام کرده‌اند که آماده گفتگو با آنها هستند.
رهبران طالبان نیز که در سال‌های اخیر سفرهایی به هر دو کشور چین و روسیه داشتند، از برقراری چنین ارتباطی استقبال کرده‌اند.
چین و روسیه از معدود کشورهایی هستند که سفارتخانه‌های خود در کابل را نیز تخلیه نکرده‌اند. به نظر تحلیلگران، پکن و مسکو تنها یک هدف را دنبال می کنند: حفظ ثبات در این کشور به منظور حفظ منافع خود در منطقه.
یک روز پیش از این دیمیتری ژیرنوف، سفیر روسیه در افغانستان ضمن اشاره به دیدار خود با نمایندگان طالبان در کابل برای گفتگو درباره تامین امنیت سفارت روسیه اعلام کرد: «این دیدار مثبت و سازنده بود و نمایندگان طالبان گفتند که دوستانه‌ترین رویکرد را در قبال روسیه دارند. آنها امنیت سفارت ما را تضمین کردند.»
او حتی مدعی شد که وضعیت امنیتی کابل در حال حاضر بهتر از دورانی است که اشرف غنی در قدرت بوده است.
هوآ چونینگ، سخنگوی وزارت خارجه چین نیز روز سه‌شنبه اعلام کرد که پکن خواهان «روابط دوستانه» با طالبان است.
واکنش ترکیه
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه پیش از تصرف شهر کابل به دست طالبان در برابر این گروه تندرو سرسختانه موضع‌گیری کرده و حتی پیشرفت‌های سریع آنها را «اشغال» نامیده بود.
ترکیه همچنین پیش از این به ایالات متحده پیشنهاد داده بود که در ازای حمایت‌های لجستیکی و مالی، مسئولیت امنیت فرودگاه کابل را پس از خروج آمریکایی‌ها بر عهده بگیرد.
با این وجود هنگامی که طالبان در کاخ ریاست جمهوری مستقر شدند، لحن ترک‌ها تغییر کرد و پیام‌های دریافت شده از سوی طالبان را «مثبت» ارزیابی کردند.
مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه نیز روز سه‌شنبه گفت که کشورش با همه طرف‌ها در افغانستان از جمله طالبان در حال مذاکره است.
منبع: یورونیوز
