پارادوکس اخلاقی نهادهای امدادرسان در افغانستان

به گزارش ایرنا از رویترز ، در حالی که دولتهای خارجی ، موسسات امدادی و شرکتها درتلاش برای خارج کردن کارکنان خود از افغانستان هستند ، یک سوال مهم در حال ظهور است: آیا با طالبان در حال ظهور تعامل داشته باشند یا سالها سرمایه گذاری در این کشور و ۳۸ میلیون افغان را رها کنند؟

طالبان در هفته گذشته متعهد به روابط صلح آمیز با کشورهای دیگر ، حقوق زنان و رسانه های مستقل شده است اما برخی دیپلماتها و دانشگاهیان سابق می گویند که این گروه جنگجوی اسلامگرا هرچند نسبت به طالبان دهه ۱۹۹۰ مهارت بیشتری در کار با رسانه ها و اینترنت دارد اما به همان اندازه دهه ۹۰ بی رحم است.

طالبان مانع کار کردن زنان و به مدرسه رفتن دختران شد و معترضان را به قتل رساند. طالبان همچنین به القاعده پناه داد همان گروهی که حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ را برنامه ریزی کرد که منجر به اشغال افغانستان توسط آمریکا شد.

“رابرت کروز” استاد دانشگاه استانفورد می گوید این وضعیت برای سازمان های امدادرسانی خارجی به مثابه یک “پارادوکس” است.

وی افزود: اگر شما یک امدادرسان باشید و در یک بیمارستان دولتی کار کنید در حال خدمت به رژیمی هستید که مشروعیت آن محل اشکال است اما آیا اگر همه به خانه بروند ، دولت دچار فروپاشی می شود؟

بودجه دولتی افغانستان تا حد ۷۰ تا ۸۰ درصد توسط کمک کنندگان بین المللی از جمله “آژانس توسعه بین المللی آمریکا” USAID تامین می شود. افغانستان بدون این کمک با فروپاشی اقتصادی رو به رو می شود.

“مایک مکینلی” سفیر سابق آمریکا در افغانستان با بیان این مطلب می افزاید: طالبان نیازمند به اعتبارات مالی قابل ملاحظه خارجی خواهد بود مگر اینکه به همان کاری برگردند که سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ می کردند به این معنی که دولت تا حدی بسیار حداقلی اداره کنند. اتکا به تجارت مواد مخدر هم مسیری برای ماندن در قدرت برای آنها ایجاد نکرد.

برخی هشدار می دهند که عدم تعامل بین المللی با طالبان می تواند به یک بحران حتی بزرگتر منجر شود.

“دانیل روندی” کارشناس توسعه در مرکز مطالعات راهبردی واشنگتن گفت: این وسوسه وجود دارد که کار را تمام کنیم و برویم اما در سال ۱۹۸۹ همین کار را کردیم اما ۱۲ سال بعد در سال ۲۰۰۱ حملات ۱۱ سپتامبر روی داد.

در حالی که دولتهای خارجی و گروههای امدادی هزاران نفر را خارج می سازند ، میلیاردها دلار سرمایه گذاری شده در پروژه ها را نیز پشت سر می گذارند که بیشتر آن از طریق “صندوق بازسازی افغانستان” سرمایه گذاری شده است.

گزارشهای اخیر نشان می دهد که آمریکا از سال ۲۰۰۲ مبلغ ۱۴۵ میلیارد دلار برای بازسازی افغانستان اختصاص داده است . بانک جهانی نیز بیش از ۲ میلیارد دلار به تامین اعتبار ۲۷ پروژه فعال در افغانستان اختصاص داده است. این بانک روز سه شنبه اعلام کرد که پرداخت هزینه در عملیاتهای این بانک در افغانستان را متوقف کرده و به دقت اوضاع را زیر نظر دارد.

روز جمعه پروازی از کابل در اسلام آباد به زمین نشست و ۳۵۰ نفر از جمله کارکنان “گروه بانک جهانی” و سایر موسسات بین المللی را انتقال داد. یک یادداشت سازمانی بانک جهانی تایید کرده است که کارکنان این بانک و خانواده های آنها تخلیه شده اند.

“دیوید مالپاس” رئیس این بانک گفت: کار ما در افغانستان برای توسعه کل منطقه مهم بوده است و امیدوارم که با تثبیت اوضاع بتوانیم تاثیر مثبتی داشته باشیم.

بانک توسعه آسیا نیز که عملیات گسترده ای در افغانستان دارد با صدور بیانیه ای اعلام کرد که به حمایت از توسعه اقتصادی و اجتماعی افغانستان متعهد است.

میانمار که سال گذشته یک کودتای نظامی را تجربه کرد مشابهت هایی دارد. در ماه فوریه ، بانک جهانی صندوق بین المللی پول تمام موارد تخصیص مالی و پروژه های آن کشور را به حال تعلیق در آوردند که این توقف با وجود بدتر شدن گسترش کووید-۱۹ درآن کشور ادامه دارد.

هر دو سازمان گفته اند که واکنش آنها در مواجهه با چنین موارد تغییر ناگهانی دولت از طریق اعضا راهنمایی و مشخص می شود و آمریکا در هر دو سازمان سهم کنترل کننده و مسلط را دارد.

صندوق بین المللی پول با استناد به فقدان وضوح و نامشخص بودن وضعیت شناسایی دولت طالبان از سوی کشورهای عضو ، این نهاد مالی دسترسی افغانستان به منابع اعتبارات مالی را معلق کرده است که شامل حدود ۴۴۰ میلیون دلار در ذخایر مالی جدید تخصیص یافته در روز دوشنبه می شود.

شرکتها شامل شرکتهای بزرگ رسانه اجتماعی آمریکا و گروههای منابع طبیعی مواضع متفاوتی در خصوص چگونگی برخورد و تعامل با طالبان دارند که این نشان دهنده ناسازگاری های بزرگتر در سطح جامعه بین المللی در خصوص طبقه بندی این گروه است.

“رایان کروکر” سفیر سابق در افغانستان در سالهای ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ که به شدت از خروج ارتش آمریکا از افغانستان انتقاد کرده است ، گفت که اعتماد به طالبان نباید یکی از گزینه ها باشد. وی گفت: طالبان بازگشته و متحدان القاعده ای خود را خواهند آورد. اینها گروههای هستند که ۱۱ سپتامبر را ایجاد کردند و آنها مهربانتر نشده اند .