فرانسه و کشف حجاب زنان الجزایری در دوران استعمار

به گزارش ایکنا به نقل از تی ار تی عربی، محافل فرهنگی، حقوقی و سیاسی در فرانسه همیشه مدعی بوده‌اند که پرچم آزادی زنان را در سراسر جهان برافراشته‌اند. با این حال، جنگی که دائماً و با وسایل مختلف علیه حجاب انجام می‌شود و از این طریق محدودیت‌های زیادی علیه زنان مسلمان وضع می‌شود، ریشه‌های تاریخی این نبرد را در خاطره‌ها زنده می‌کند. این نخستین بار نیست که فرانسه برخلاف حقوق انسانی و دینی و به نام آزادی، زنان را مجبور می‌کند تا حجاب خود را کنار بگذارند.

الجزایر در دهه پنجاه قرن میلادی گذشته شاهد به‌کارگیری این سلاح فرهنگی از سوی فرانسه به منظور تسلیم، هدایت و دست‌کاری فکری مردم بود. امری که توسط رسانه‌ها و لنزهای عکاسان نیز ثبت شده است.

کشف حجاب؛ بهای زندگی
در ماه مه ۱۹۵۸، در یکی از شهرهای الجزایر، جمعیتی از مردم و روزنامه‌نگاران گرد هم آمدند تا لحظه‌ای تکان‌دهنده برای فرهنگ جامعه الجزایر را ثبت کنند، در این روز گروهی از زنان الجزایری کشف حجاب خواستند و از بقیه زنان نیز خواستند که شخصیت‌های خود را آزاد کنند، در این هنگام صداهایی در تأیید آن‌ها به گوش می‌رسید: «آقایان، زنان حاضر در جمع که بیشتر آن‌ها خانه‌دار هستند، اکنون حجاب خود را برداشته و زیر پا می‌گذارند. این صحنه چندین بار در روزهای بعد در دیگر شهرهای الجزایر تکرار شد».

اما در واقع مراسم کشف حجاب در آن زمان چیزی جز کمپینی تبلیغاتی از سوی مقامات فرانسوی نبود که ادعا می‌شد زنان مسلمان را از این طریق آزاد خواهند ساخت و تلاش داشتند که با ادعای غلبه بر عقب‌ماندگی در جوامع عربی و مسلمان، بقای خود در قدرت را تنظیم کنند.

گزارش‌های بعدی نشان می‌داد که یکی از زنان جوان الجزایری که در آن صحنه حجاب خود را برداشت این کار را با اختیار خود انجام نداده بود بلکه این عمل را به دلیل تهدید نیروهای اشغالگر فرانسه به اعدام برادرش که در بازداشت آن‌ها بود، انجام داد.

بقیه زنانی که در این نمایش حضور داشتند نیز بیم آن داشتند که از کار خود در خانه‌های فرانسوی‌ها اخراج شوند و در نتیجه باج‌خواهی آن‌ها حاضر به حضور در این صحنه شدند.

فرانتس فانون، فیلسوف فرانسوی درباره این سلاح فرهنگی که از سوی فرانسه در جامعه الجزایر به‌کار گرفته شد، چنین گفته است که تفکر استعماری چنین می‌گوید: «اگر می‌خواهیم ساختار جامعه الجزایر و توانایی مقاومت آن را از بین ببریم، ابتدا باید زنان را شکست دهیم، باید به جایی برویم که آن‌ها پشت پرده پنهان می‌شوند و به خانه‌هایی برویم که مردان آن‌ها را از دید پنهان می‌کنند».

زنان الجزایری و مبارزه با استعمار
با در نظر گرفتن تاریخ مبارزه و مقاومت الجزایر در دوران استعمار، نمی‌توان مشارکت مؤثر زنان الجزایری را دوران مبارزه انکار کرد، آن‌ها هیچ‌گاه میدان این نبرد را ترک نکردند و صفحات تاریخ نام بسیاری از مبارزان زن و رزمندگان مقاومت را ثبت کرد که تا به امروز در حافظه الجزایر جاودانه شده‌اند.

منابع تاریخی نشان می‌دهد که مبارزان زن الجزایری علیه نیروهای اشغالگر فرانسه از لباس‌ها و رداهای خود برای پنهان کردن سلاح استفاده می‌کردند، هنگامی که ارتش اشغالگر فرانسه متوجه این موضوع شد، پوشیدن حایک (چادر الجزایری) را در آن زمان ممنوع کرد تا انتقال سلاح و مواد منفجره را محدود کند؛ اما این ترفندها منجر به شکست مقاومت نشد و رزمندگان زن مقاومت برای پنهان‌کاری در برابر پست‌های بازرسی لباس‌های غربی را به تن می‌کردند و مخفیانه سلاح با خود حمل می‌کردند.

استعمارگران فرانسوی برای سال‌ها تلاش داشتند که اختلافات مربوط به حجاب را در جامعه الجزایر شعله‌ور سازند و حجاب را به سلطه مردسالارانه و مردانه در جامعه مرتبط سازد. علاوه بر این آن‌ها سعی داشتند حجاب را مانعی برای رهایی زنان و مشارکت مؤثر آن‌ها در کارهای سیاسی و فرهنگی معرفی کنند.