«ددی بلقیس» زن ِسال ۲۰۲۱ جهان اسلام و صدای مسلمانان مظلوم هند
سیدعلی بطحایی
نام «ددی بلقیس»، بانوی هشتادوشش ساله هندی، در فهرست پانصد مسلمان تأثیرگذار در جهان (The World’s Most Influential Muslims) قرار دارد.
تأثیرگذارترین زن مسلمان در سال ۲۰۲۱ میلادی، Bilkis Dadi معروف به بلقیس بانو است.
بلقیس در بحران اعتراض به تغییر قانون شهروندی و حذف حق ابتدایی مسلمانان این کشور در این قانون، به همراه دو زن دیگر شرکت کرد. همراهان او اسما خاتون ۹۰ ساله و بانو سروری ۷۵ ساله نام داشتند. آنها در زیر یک چادر تحصن کردند تا صدای مسلمانان مظلوم هند را به گوش جهانیان برسانند.
شوربختانه علیرغم هیاهوی فراوان این جنبش در جهان اسلام و فضای بین الملل، هیج پژواکی از حرکت او در مجامع رسانهای و تحلیلی ایران مخابره نشد.
نماد بلقیس؛ نماد مقاومت
بلقیس ددی بانویی 83 ساله زن برگزیده سال 2021 جهان اسلام است. او در راستای تشویق و قیام مردم برای مقابله در برابر ظلم سازمان یافته علیه مسلمانان، یک تنه برخاست و نماد جنبش علیه ضدمسلمانان در هند شد. بلقیس ددی نشان داد که حتی با داشتن تنی نحیف و صدایی ضعیف نیز میتوان صدای رسا و بلند مسلمانان مظلوم هند شد. او کارزار مبارزه با بیعدالتی و ریشهکن کردن ظلم را پررونق نگه داشت.
بلقیس همانند گاندی اقدام به برپایی اعتراضی ساده، درحاشیه یک بزرگراه در منطقه مسکونی خود به نام «شاهین باغ» در دهلی زد. این تحصن ساده، ولی فراگیر توانست شدت و عمق زخم مسلمانان هند را نشان دهد. این مبارزه منفی در نهایت باعث شد تا توجه مجامع بینالمللی و افکار عمومی به آخرین علایم باقی مانده از ناسیونالیسم هندویی و فاشیسم هندی جلب گردد.
بلقیس، علیه لایحه حقوق شهروندی
در آغاز، بلقیس بانو به همراه هزاران زن مسلمان در تظاهرات ضد دولتی علیه لایحه حقوق شهروندی (NRC) شرکت کردند. سپس افراد. گروههای متعدد فراوانی از سایر اقشار دینی از سنین مختلف و طبقات متعدد اجتماعی زن و مرد به آنان پیوستند.
قانون (NRC) لایحهای جنجالی مشتمل بر افراد بدون شناسنامه منطقه بزرگ آسام (Assam) هند بود. این قانون از ساکنان میخواهد شهروندی خود را با ارائه گواهی ولادت به اثبات برسانند.
از آنجایی که بسیاری از این افراد ساکن روستاها هستند و گواهی ولادت بیمارستانی ندارند، توانایی اثبات این کار را ندارند. آنها نمیتوانند شهروندی خود را به اثبات برسانند. بنابراین عده زیادی از آنها به بازداشتگاهها منتقل شدهاند؛ جایی که آنها به عنوان افراد بی هویت نگهداری میشود و از حقوق قانونی و شهروندی خود محروم هستند.
برای خلاصی از این چالش، طرحی معروف به اصلاح حقوق شهروندی (CAA) تصویب شد. بنابر این طرح تمامی افراد این ناحیه به استثنای مسلمانان به عنوان پناهنده از کشورهای همسایه پذیرفته شدند. بنابراین، اگر ساکنان ناحیه آسام گواهی ولادت نداشته باشند و مسلمان نیز نباشند، میتوانند برای دریافت شناسنامه هندی اقدام کنند، اما اگر این اشخاص مسلمان باشند و اسناد معتبر ارائه نکنند به عنوان اشخاص بیوضعیت طبقهبندی و بازداشت میشوند.
بلقیس، علیه ایدئولوژیهای افراطی
این اقدامات حزب افراطگرای هندی (BJP)، رویکرد غالب دولت هند شد و زمینه را برای فعالیت سایر گروههای افراطی نظیر (RSS) فراهم کرد. این گروه که در سال 1925 تأسیس شد در حقیقت گزینه جایگزین برای تصویری بود که گاندی از هند ارائه میکرد. این گروه بعد از آنکه یکی از اعضای آن به ترور گاندی اقدام کرد از صحنه سیاسی هند حذف شد، بعد از این جریان، حزب کنگره جایگزین این جریان شد تا اینکه در دهه 1990 این گروه دوباره تجدید قوا کرد. با پیروزی نارندا مؤدی که نقش مهمی در کشتارهای مسلمان ناحیه گجرات داشت، در سال 2014 و 2019 تغییرات گستردهای در جبهات متعددی مانند ناحیه کشمیر به وجود آمد. با پیروزی وی مشکلات و مصائب زیادی برای اقلیتهای هند به وجود آمد.
بانو بلقیس که ملقب به دادی (dadi) به معنای مادر بزرگ است به این اقدام دولت هند اعتراض کرد و به اعتراضی صد روزه علیه این ایدئولوژی پرداخت.
این اقدام تمام سرزمین هند را درنوردید. این جنبش در دوازده منطقه دهلی فعال شد و سپس به سایر شهرها گسترش یافت و ملیون ها نفر در آن مشارکت کردند. بحران فراگیر ویروس کرونا مانع گسترش این جنبش شد. با وجود اینکه ویروس کرونا چندین ماه باعث توقف اعتراضات مسالمتآمیز شد، هنوز معلوم نیست که آیا این دادگاه میتواند صدای اعتراضات بلقیس بانو و سایر همنوایانش را نادیده بگیرد؟ بلقیس بانو مصصم است که نبرد خودش را ادامه دهد. آیا او دوباره موفق خواهد شد که این سطح از حمایت مردمی را بهدست آورد و عده زیادی را به خیابانها بکشاند؟
پرونده ظلم به مسلمانان هندوستان
ظلم به مسلمانان هند و نادیده گرفتن حقوق ابتدایی آنها، اگر از اویغورهای چینی بیشتر نباشد، کمتر نیست. این ناعدالتی در فضایی بیتوجهی رسانهای و قرار گرفتن هند در حاشیه امن و دوری از تنش چین با آمریکا و عدم توجه بنگاههای خبری، کمتر جدی انگاشته شده است.
در حالی که فشار به اویغورها در منطقه شمال غربی چین و تنها در استان سین کیانگ و آن هم به صورت غیر رسمی انجام میگیرد، ظلم به مسلمانان هند، در سرتاسر شبه قاره و در قالب رسمی و تحت عنوان قانون شهروندی و با چاشنی با کشتارهای مذهبی بسیار بیشتر از مظالم سین کیانگ است.
بررسیها نشان میدهد که در چندسال اخیر، آنچه در مورد پرونده مسلمانان هند برای تحلیلگران بینالمللی اهمیت داشته است، تنها هشدارها به افزایش تعداد مسلمان هند و تغییر ترکیب جمعیتی آنها با هندوها بوده است. از دیدهها مخفی مانده، توجه به مشکلات، ظلم وستم های قانونی بر ضد مسلمان هند بوده است.
براساس اصلاحیه قانون شهروندی ضد مسلمانان (CAA) اقلیتهای مذهبی هندو، سیک، بودایی، جینه و مسیحی از سه کشور همسایه پاکستان، افغانستان و بنگلادش حق دارند به تابعیت هند درآیند. اما این مصوبه شامل مسلمانان تنها به دلیل دینشان نمیشود. مشکلات مسلمانان هند به همین موضوع خلاصه نمیشود و مشکلات انباشته آنان، در ایالت گجرات در غرب هند و آتش سوزی قطار سال 2002 همانند آتش زیر خاکستر است.
در فوریه همان سال زایران هندوها به قصد مراسم مذهبی در مکان مسجد بابری وانجام مناسک نیایش زادگاه خدایان خود میرفتند که در مسیر بازگشت از زیارت قطار آنها به دلایل نامعلومی آتش گرفته و حدود شصت نفر در آتش سوختند.
با اینکه مجامع بیطرف بین المللی علت این سانحه را عمدی معرفی نکردند و نقش مسلمانان در وقوع این حادثه ثابت نشد، این حادثه بهانهای شد تا هندوان به قصد انتقام در درگیریهای یکساله احمدآباد بالغ بر دوهزار را به قتل برسانند. برخی منابع معتقدند که «نارندرا مؤدی» نخست وزیر هند از حامیان هندوها در این کشتار در جهت اندیشه پاکسازی قومیتی و نسلکشی قانونی بوده است.
تمام این ظلمهای سازماندهی شده و انبوهی از مشکلات جامعه مسلمانان هند، دست در دست هم داد تا بانوی برتر جهان اسلام یعنی بلقیس بانو در بزرگراه شاهین باغ دهلی در جهت خاتمه دادن به این تبعیضها با قامتی کج و فرتوت، در مقابل ظلم و بیعدالتیها کمر راست کند.
* سیدعلی بطحائی (طلبه حوزه علمیه، دانش آموخته دکتری مذاهب کلامی، مدرس دانشگاه ادیان ومذاهب وجامعه المصطفی العالمیه)/ایمیل [email protected]