منزلت بیت امام(ره)

گرچه واژه «بیت» در لغت معناى روشن و ساده اى دارد لیکن در مصطلح قرآنى و نیز در فرهنگ دینى در زمره واژه هاى معنادار و قدسى است که با جلال و شکوه تمام از آن یاد مى شود،  واژه هایى همانند «بیت الله الحرام»، «بیت عتیق»، «بیت المقدس»، «اهل بیت» و نظایر آن در باور اسلامیان و خصوصاً شیعیان بسیار عزیز و عظیم است.

 اصطلاح «اهل بیت» که از سوى حق مطلق و خداى سرمد بلکه به زبانش و در کلامش قرآن مجید به صراحت بیان شده «اِنمّا یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهلَ البَیت و یطهرکم تطهیرا» ( احزاب ۲۲ )  نزد شیعیان  بعد از توحید و رسالت ، عزیزترین و محبوب ترین عبارت است به گونه ای که هویت و هستى خود را مرهون آن دانسته و حاضرند تمام وجود و همه جان خود رادر جهت احیاء و ابقاء آن  ایثار ونثار نمایند.

پروردگار سبحانى با افاضه کریمه  «فى بیوت اَذن الله اَن تُرفع و یُذکر فیها اسمُهُ یسبح له فیها بالغدوّ والاصال»( نور ۲۷ )  رفعتى به کلمه «بیت» بخشید که ضمن داشتن معناى ملکى ، هوّیتى ملکوتى و سمت و سوئى الهى یافت و از نوعى قداست و گونه اى نزاهت طرفى بست .
 

بر اساس دو کریمه فوق دو خصیصه تنزیهى و تشبیهى از سوى حق مطلق به اهل بیت عصمت و صاحب جلالت بخشوده شد ، ویژگى اول ؛ نزاهت از هر آنچه رجز و پلیدى و یا رجس و پلشتى نامیده مى شود که نتیجه آن طهارت مطلق از هر خطا و پاکى بى حد از هر خطیئه است .

ویژگى دوم  فسحت وجودى و رفعت مقام و باریابى به ساحت الهى است که با خود مظهریت تمام اوصاف الهى و همه افعال ربوبى را داراست  و البته اینهمه در سایه اذن الهى و رخصت سبحانى میسوراست .

از آن گاهى که کرامت پروردگارى بر اهل بیت پرتوافکند و آنها را هم از طهارت و پاکیزگى و هم از رفعت و بلنداى وجودى بهره مند ساخت ، واژه «بیت» به تبع آن شرافت و مکانت یافت ، دیگر «بیت» مکان نیست بلکه مکانت است و جا نیست که جایگاه است .

و این معنا امروزه در فرهنگ عموم دینمداران ، خصوصاً عالمان و فرزانگان بسیار شریف و گرانبهاست ، و کاربرد خاص آن نسبت به «بیوت» فقیهانى ممتاز و حکیمانى سرفراز است که براستى از دو ویژگى نامبرده بهره برده و هستى و حیات فردى و اجتماعى خویش را بر آن بنیان نهادند .

در روزگار ما شایسته ترین و نخبه ترین انسانى که بدون تردید شأنیت این معنا را یافت که از مواهب تنزیهى سبحانى طرفى ببندد و از عطایاى  تشبیهى الهى بهره برَد ، همانا شخصیت عزیز الوجود و حقیقت نادرالظهور امام خمینى ( ره ) است که به شایستگى مکان او مکانت یافت و جاى او جایگاه شد و منزل او ( بیتى )شد که پروردگار عالم بدان اذن رفعت و فرصت صعود بخشید ، البته این رخصت الهى مرهون  عمرى مجاهدت و اجتهاد و روزگارى طولانى اخلاص و پاکى و آزمونهاى سخت و دشوار الهى است که این مدال پر افتخار تنها به شایستگانى عطا مى گردد که در سایه کریمه [ و اذ ابتلى ابراهیمَ ربَه بکلمات فاتمّهن قال اِنى جاعلک للناس اِماما ] ( بقره ۱۲۴) توانستند درون خود را پاک تر از بیرون و باطن خویش را زیباتر از ظاهر سازند ، و البته روشن است که این معنا دفعهً ارزانى نخواهد گشت و ناگهانى پدید نخواهد آمد .

امام خمینى که خود متوجه این تحوّل کیفى و این تغییر مکانتى بود همواره بر آن مى کوشید که منزلت و جایگاه این ( بیت ) را صیانت نموده و هر آنچه موجب ضعف و باعث وهن است طرد نماید ، هرگز اقتدار معنوى آنر با قدرت مادى و غناى ملکوتى آنرا با ثروت ملکى اشتباه نگرفته و یا معاوضه ننماید . اخلاق و کرامت الهى آنرا با هیچ متاع  دنیایی مبادله ننموده ،  او نه تنها خود از عرش  ( بیت ) به فرش منزل تنزّل نکرد بلکه همواره به نزدیکان و یاران و همراهان سفارش داشت تا حریم بیت را پاس بدارند و این جایگاه الهى که امانت خداى سبحانى و مأوى و ملاذ مردمى است را از تعرّض و دست اندازى دیگران سالم و مصون نگاه دارند .

بیت امام ( ره ) نیز از زمانى که به تبع زعامت و قیادت الهى امام (  ره ) شکل گرفت ، سعى برآن داشت که همانند رائدش مستقیم باشد و جز بر بازتاب دهندگى افکار ، آراء ، نظرات امام ( ره )  نیندیشد  و هرگز از مسیر تعیین شده  عدول ننموده و کژراه برنگزیند .

این ویژگى در تمامى دوره هائى که امام ( ره ) امامت داشت مستمر بود ، چه در دوران ننگین ستمشاهى که به مبارزه و مظلومیت و زجر و حبس و تبعید مى گذشت و چه در روزگار تنهائی و غربت وتبعید ترکیه ونجف اشرف و چه در اوج عزّت وعظمت راهبرى نهضت  و معمارى نظام اسلامى و این سند پر افتخار در خاطره ملت و دیباجه صحیفه مملکت و نظام اسلامى حک شده و از بین رفتنى نیست .

اکنون همگان نام عزیز خمینى ( ره ) و اندیشه بلند و اخلاق کریمانه و روحیات شجاعانه و نهایتاً انقلاب شکوهمندش را در بیتش مى جویند ، بیتى که دیگر مکان نیست بلکه مکانت است و مُلک نیست که ملکوت است ، بیتى که عزّت و عظمت از آن مى جوشید و هرگز ذلّت و خوارى در آن راه نداشت ، بیتى که از مال و مقام و دیگر مظاهر دنیائی اثرى نداشت بلکه برآن زهد و تقوا و قناعت و کفاف حاکم بود ، بیتى که هرآنچه از صداقت و رفاقت بود در آن جمع و از حقد و کینه یا حسد و شینه در آن اثرى نبود ، بیتى که  از عظمت وبزرگى چشم جهانیان را خیره ساخته و از حقارت و کوچکى وخردى و کوته بینى هوائى نداشت و خلاصه بیتى در سایه بیت اهل بیت بود که همگان از دوست و دشمن ، بَرّ و فاجر ، عالم و جاهل بدان امید داشته و به سوى آن مشتاق بودند آنگونه که ازشیمه اهل بیت آموختیم و آنچنان که از زیاراتشان به دل نشاندیم  «…ولا عالم ولا جاهل و لا دنیّ و لا فاضل و لا مؤمن صالح و لا فاجر طالح … الاّ عرَّفهم جلاله امرکم و عظم خطرکم و کبر شأنکم.» ( زیارت جامعه )

ملت بزرگ و بزرگوار ایران بلکه امت اسلامى بدرستى مى داند که اکنون این بیت متعلّق به عالم اسلام و جامعه اسلامى است این میراث گرانقدرى است که پروردگار عالم براى این امّت ذخیره ساخته تا سرمایه اى براى اسلام  و دلمایه اى براى نظام و دستمایه اى براى امّت بزرگ اسلام باشد و بماند تا آیندگان از آن توشه برگیرند و مسیر رسالت نبوى ( ص ) و ولایت علوى ( ع ) و عزّت حسینى ( ع ) را در روزگار کنونى و قرون متوالى از آن بجویند و به فرث افراط و روث تفریط دچار نگردند .

اکنون که اصحاب بصر و ارباب نظر بلکه هر شاهد و غائبى حاضر و ناظر است که چگونه اهل این بیت معظّم و اصحاب پیدا وپنهان این خانه معزّز با سلوک علمى و منهج اخلاقى در عین عزّت و صلابت ، تلاش دارد تا به هر نحو ممکن و به رغم بسیارى از مسائل و مصائب این بارگاه قدوسى و آن حرم سبحانى را برابر توصیه هاى شفهى و وصایاى کتبى آن سفر کردهء شاهد و آن مهاجر ناظر حفظ و صیانت نماید ، بر همگان خصوصاً پیمایش کنندگان اندیشه والا و پویندگان انگیزه بالاى خمینى عزیز ( ره )، فرض و لازم است تا با افکار و نظرات دانشى و نیز با قلم و بیان ارزشى خویش جامعه ایرانى بلکه امت اسلامى را به این جایگاه یگانه و این  «بیت» بى تا توجه داده و بر آن باشند تا مبادا افرادى بر اساس شبهه علمى یا شهوت عملى گرفتار خطاى نظرى  و یا خطیئه عملى شده و آتش به خرمن خود و ملّت برند و یا به عرصه سیمرغ جولان زنند که سرنوشت محتوم آنان در سنت الهى و نیز حافظهء تاریخى ملت و مملکت ثبت است .

در پایان، اکنون که در آستانه بیست وپنجمین سالگرد آن رحیل سعید و آن مهاجر مراقب  هستیم ، ضمن آرزوى علوّ مرتبت و دنوّ منزلت ، خالصانه ترین درودها و پاکیزه ترین تحیات را تقدیم  محضرش نموده و از حضرتش عاجزانه التماس مى نمائیم تا براى حفظ آن بیت رفیع و آن جایگاه منیع و نیز بقاى نظام جمهورى اسلامى و رهبرى معظّم انقلاب و مردم عزیز ، درکنف هدایت وحمایت حضرت بقیه الله اعظم و ولیّ زمان ( عج ) ، دعا نماید.
بیت امام (ره) نیز از زمانى که به تبع زعامت و قیادت الهى امام ( ره) شکل گرفت، سعى برآن داشت که همانند رائدش مستقیم باشد و جز بر بازتاب دهندگى افکار ، آراء ، نظرات امام ( ره ) نیندیشد و هرگز از مسیر تعیین شده عدول ننموده و کژراه برنگزیند.مرتضی جوادی آملی