گرایش روزافزون به اقتصاد مطابق با شریعت در آفریقا

شرکت مالی توسعه اسلامی (IDFC ) پیش‌بینی می‌کند که دارایی‌های مالی اسلامی در جهان تا سال ۲۰۲۴ به ۳.۸ تریلیون دلار می‌رسد که از ۲.۷ تریلیون دلار فعلی بسیار بالاتر است.

پیش‌بینی‌هایی از این دست باعث افزایش تقاضا برای خدمات مطابق با شریعت در سراسر قاره آفریقا شده است.

تحقیقات شرکت مالی توسعه اسلامی همچنین نشان می‌دهد که مسلمانان آفریقا در صورت توسعه بانکداری اسلامی به اعتبار و بیمه دسترسی پیدا می‌کنند.

منطقه شرق آفریقا از جمله مناطقی است که تقاضا برای محصولات و خدمات اسلامی در آن بسیار افزایش پیدا کرده است.

بانک تجاری تانزانیا آخرین بازیگر در بخش مالی است که به خدمات اسلامی روی آورده است.

این بانک، اولین اوراق قرضه اسلامی خود را به ارزش ۴.۴ میلیون دلار با هدف تأمین مالی سبد دارایی‌های بانکی خود عرضه کرده است.

به گفته مدیر عامل بانک تجاری تانزانیا، این بانک فرصت‌هایی را برای افراد، خرده فروشان، شرکت‌ها و مؤسسات تانزانیایی و غیرتانزانیایی فراهم می‌کند تا به مدت سه سال در بازار سرمایه با بازده مورد انتظار ۸.۷۵ درصد در سال سرمایه گذاری کنند.

علاقه مندان می‌توانند تا ۲۱۸ دلار در این بانک سرمایه گذاری کنند. تانزانیا قصد دارد پس از تکمیل فرآیند عرضه اولیه، آن را در لیست بورس دارالسلام قرار دهد.

تقاضای فزاینده از سوی غیرمسلمانان در بازار منطقه‌ای آفریقای شرقی برای خدمات بانکداری اسلامی بدون بهره ارائه شده است.«فین تک» نیز محرک دیگری برای جذب بالای محصولات اسلامی در منطقه آفریقای شرقی است.

فین‌تک یا فناوری مالی به معنای کاربرد نوآورانه فناوری در ارائه خدمات مالی است. فین‌تک صنعتی در فضای اقتصادی است و به کمپانی‌هایی اشاره دارد که با کاربرد تکنولوژی تلاش می‌کنند خدمات مالی را کارآمدتر کنند. شرکت‌های فعال در زمینه فناوری‌های مالی عموماً استارت‌آپ‌هایی هستند که تلاش می‌کنند خودشان را در سیستم‌های مالی جا بیندازند و شرکت‌های سنتی را به چالش بکشند.

ضریب نفوذ بالای گوشی‌های هوشمند و اینترنت در منطقه آفریقای شرقی دسترسی به اعتبار و بیمه را برای گروه‌های مسلمان محروم تسهیل کرده است.

رشد تولیدات اسلامی در آفریقا

در اوایل سال جاری، بزرگترین شرکت مخابراتی آفریقای شرقی به نام «afaricom » با بانک آفریقای خلیج فارس (GAB) قراردادی امضا کرد و بر اساس آن اولین سرویس تأمین مالی تلفن همراه مطابق با شریعت در بازار ارتباطات راه دور را در میان نیاز روزافزون به خدمات مالی دیجیتال راه اندازی کرد.
این سرویس وسیله‌ای برای پس انداز مالی است که به مشتریان مسلمان و غیرمسلمان کمک می‌کند تا برای کسب سود حلال به پس اندازهای خرد و راه حل های سرمایه گذاری مطابق با قوانین اسلامی دسترسی داشته باشند.

«عبدالله عبدالخالک»، مدیر اجرایی بانک آفریقای خلیج فارس در این باره گفت: هدف ما دسترسی فوری به اعتبارات بدون بهره از طریق خدمات حلال است.

اقدام این دو مؤسسه سال‌ها پس از آن صورت می‌گیرد که بزرگترین بانک کنیا از نظر دارایی به نام بانک تجاری کنیا یک واحد بانکداری اسلامی راه اندازی کرد.

در آفریقای جنوبی نیز بانکداری اسلامی که در دهه ۱۹۸۰ به دلیل آپارتاید و ناآگاهی عمومی شروع سختی داشت به لطف سرمایه گذاری از خلیج فارس شاهد توسعه مستمر بوده است.

در اواخر سال ۲۰۱۴، خزانه داری ملی رکورد ۵۰۰ میلیون دلاری اوراق قرضه اسلامی را منتشر کرد به این امید که از بازارهای سرمایه نقدی کشورهای عربی خلیج فارس و آسیای جنوب شرقی برای تعمیرات اساسی بنادر، جاده‌ها، بیمارستان‌ها و مدارس کشور استفاده کند.

ارقام انجمن بانکداری آفریقای جنوبی اکنون نشان می‌دهد که سپرده‌ها در بانکداری حلال آفریقای جنوبی بیش از ۲ میلیارد دلار و در مجموع ۸۲۴ میلیون دلار به عنوان پیش پرداخت است.

طبق رتبه‌بندی فیچ، انتظار می‌رود صنعت مالی اسلامی در نیجریه به مسیر رشد متوسط خود در سال‌های ۲۰۲۲-۲۰۲۳ ادامه دهد.

همچنین بانکداری شرعی از سال ۲۰۰۸ که بانک مرکزی محافظه کار این کشور اجازه بانکداری بدون بهره را داد، همچنان از رشد متوسطی در اتیوپی برخوردار بوده است.

منبع: خبرگزاری مهر