دین انبیایی

عرض سلام و ادب محضر استاد گرامی در بیانات شما چند نکته وجود دارد که برای بنده ایجاد سوال کرده و آن اینکه اولا منابع استنباط احکام در فقه را فرمودید 4 تا است و حال آنکه به نظر می آید نزد اهل سنت این گونه تقسیم بندی میکنند و تقسیم علمای شیعه بدین صورت است که منابع تفکر شیعه:1. عقل:2. نقل: 1. خبر: 1. واحد 2. متواتر2. شهرت: 1.روایی 2. فتوایی3. اجماع: 1. منقول 2. محصلو اینکه گفته میشود منابع استنباط حکم کتاب،سنت،اجماع و عقل است این پایه علمی ندارد و نگاه اهل سنت است نه شیعه.اگر فهم بنده اشتباه است از تذکر شما استفاده میکنم.ثانیا: تعریف حضرت استاد از عدالت چیست ؟ اینگونه که بنده از کلام شما برداشت کردم در استنباط حکم باید لحاظ مقلد شود نه لحاظ آن حکمی که با دقت عقلایی استنباط شده است، با این وجود زیرآب بسیاری از احکام زده می شود چون در ظاهر ظلم به مقلد است زیرا در بسیاری موارد ما در ظاهر حکمی را خلاف عدالت و حقوق بشر میدانیم ولی از پشت پرده آن حکم بی خبریم.ثالثا: عدالتی را که شما می فرمایید باید دریچه استنباط حکم و صدور حکم گردد، کدام عدالت است چه کسی مفسر و مبیّن این عدالت است آیا به نظر حضرت استاد عدالتی غیر از عدالت موجود در قرآن که تفسیر آن در بیانات ائمه علیهم السلام موجوداست منظور نظر می باشد. شیعه برای تفسیر منابع تفکرش دریچه ای دارد که آن هم اهل بیت رسول صلوات الله علیهم اجمعین هستند که الحق معهم و هم مع الحق لذا ما عدالت را از این دریچه تفسیر میکنیم و معیار عدل و ظلم ایشان هستند که آن هم امروزه در سنت موجود در دست ماست البته با وجود همه نقص های موجوددر آن.رابعا: اینگونه طرح عدالت به عنوان دریچه اصلی شاید به گونه ای از باب استحسان و مصالح مرسله باشد که راه به جایی نبرد و این گونه تشبیه در ابتدا و انتهای کلام که مجتهد در فقه همه تلاش را بر روی منابع میگذارد و حکمی را استنباط میکند با آن داعشی که معلوم نیست احکام را از کدام قوطی عطاری می آورد شاید انصاف نباشد زیرا داعشی اگر از باب عدالت هم بخواهد حکم کند باز هم حکمش ناعادلانه خواهد بود زیرا پایه و اساس فکری او به گونه ای است که به نتیجه درست نمیرسد لذا این گونه نیست که هر کس عدالت صرف را معیار قرار دهد به نتیجه مطلوب برسد.زیاده گویی بنده را عفو بفرماید و این مطالب ناقص و از سر نفهمی را بر خالی بودن دست بنده بدانید که خداوند نیز بدان اشارت دارد «و ما اوتیتم من العلم الا قلیلا» و این لطف حضرت استاد است که پاسخ شاگرد کوچکشان را میدهند. مجید علیپور

سلام استاد گرامینظری را شب گذشته در رابطه با سخنان حضرت عالی در این وبگاه ثبت کردم اما از آن خبری نیافتم.

من فکر میکنم نظریه جناب بابایی نهایتا برمیگردد به همان قراردادهای اجتماعی چون مبنای این نظریه، مفاهیمی است که خود آنها تعریف واحدی ندارند و به نوعی، نسبیت در فهم و تعریف آنها راه دارد و ناچاریم به قرارداد مراجعه کنیم که آن هم اعتباری است نه واقعی. اما در فقه(بنابر تعریفی که ما از فقه داریم)مناط احکام همانا واقعی است نه اعتباری. توجه بفرمایید که روح ادیان، عرف، عقل، تجربه بشری و … همه اینها مفاهیمی هستند که الی ماشاءالله تعریفهای متفاوت دارند و هر کسی از ظن خود شده است یار آنها. گویا «واقعی» در این نظریه، مفاهیمی است که ذکرشان گذشت. یعنی ملاک واقعی احکام عدالت است و روح دین و غیره. اما تعریف و تحدید اینها سخت است و ناچاریم به قرارداد مراجعه کنیم و باز گرفتار اعتباریات میشویم مگر این که خود شارع مقدس ما را امر به مراجعه به قرارداد کرده باشد. این قضیه اش متفاوت است. البته من نفهمیدم دلیل آقای بابایی بر استثنا کردن عبادات چیست. تفاوت آنها مثلا با معاملات چیست؟