ویلفرد مادلونگ شیعهشناس برجسته درگذشت
ویلفرد مادلونگ استاد مطالعات تاریخ اسلام دانشگاه اکسفورد در ۹۴ سالگی درگذشت.
ویلفرد مادلونگ 26 دسامبر 1930 در اشتوتگارت آلمان به دنیا آمد و پس از جنگ جهانی دوم همراه خانواده به امریکا رفت. اندکی بعد در دانشگاه جورج تاون واشنگتن دی سی ثبت نام کرد.
مادلونگ در سال 1951 به مصر سفر کرد. سه سال در دانشگاه قاهره درس خواند و در سال 1953موفق شد دوره کارشناسی ادبیات عرب و تاریخ اسلام را در این دانشگاه به پایان برساند.
مادلونگ از دانشجویان دانشمند سرشناس مصری محمد کامل حسین بود که بسیاری از متون درباره فاطمیان مصر را در مجموعه سلسله مخطوطات الفاطمیین به چاپ رسانده بود.
آشنایی او با کامل حسین سبب شد او به تاریخ اسلام و مطالعات اسماعیلی علاقهمند شود؛ موضوعاتی که زمینه اصلی رساله دکتری وی به راهنمایی پروفسور برتولد اشپولر شد و در سال 1957 موفق شد درجه دکتری را از دانشگاه هامبورگ دریافت کند.
مادلونگ مدتی کوتاه(1958 ـ 1960) رایزن فرهنگی سفارت آلمان غربی در بغداد بود و پس از آن در سال 1963 با سمت استادیاری به عضویت علمی دانشگاه شیکاگو پذیرفته شد. مادلونگ در سال 1969 مقام استادی تاریخ اسلام را به دست آورد.
مادلونگ پس از چهارده سال تدریس در دانشگاه شیکاگو در سال 1978 با سمت استاد لودین در عربی و مطالعات اسلامی دانشگاه آکسفورد و عضویت دانشکده سنت جان به اروپا بازگشت. او این کرسی پرافتخار مطالعات اسلامی را تا زمان بازنشستگی از آکسفورد و مؤسسهمطالعات شرقی آن در سال 1998 به عهده داشت.
مادلونگ در سال 1999 به عضویت مؤسسه مطالعات اسماعیلی لندن درآمد و تا پایان عمر همکاری خود را با این مؤسسه ادامه داد.
کتاب جانشینی حضرت محمد به قلم او و به کوشش بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی به فارسی ترجمه شد. البته نسخه انگلیسی این کتاب هم در سال ۱۳۷۷ جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی شد. هرچند آستان قدس برای چاپهای مجدد این کتاب محذور داشت و این کتاب اکنون به راحتی در پیشخان بسیاری از کتابفروشیها یافت نمیشود.
مهمترین نکته این کتاب درباره جانشینی حضرت محمد، استنادات قرآنی و تاریخی درباره میراث پیامبران است. مادلونگ عقیده دارد نه فقط حضرت محمد که حتی دیگر پیامبران میراث خود را به اهل بیتشان میسپردند. بنابراین میراث پیامبر که شامل غنایم و زکات بود باید به اهل بیت میرسید تا میتوانستند باورها و عقاید و رهنمودهای پیامبر را در جامعه میراثداری کنند.
رویکرد تحلیل مادلونگ به مسئله جانشینی پیامبر با تکیه بر بسیاری از اصیلترین منابع تاریخ اسلامف ارزش والای علمی به اثر وی داده است.