اخلاق و دین؛ جدیدترین اثر ترجمه‌شده از هری جی. گنسلر
کتاب اخلاق و دین ترجمه‌ای است از Ethics and Religion نوشته هَری گنسلر که در سال 2016 از سوی انتشارات کمبریج به چاپ رسید.
احتمالاً تا کنون پیش آمده که درباره پرسش‌های زیر فکر کرده باشید:
اخلاق بدون دین یا دین بدون اخلاق ممکن است؟
باور به وجود خدا چه تفاوتی در اخلاق ایجاد خواهد کرد؟
دین‌داران اخلاقی‌ترند یا انسان‌های بی‌دین؟
رابطهٔ دین با علم، و دین با اخلاق از موضوعاتی است که در دوران معاصر بیشتر ذهن انسان‌ها را دل‌مشغول خود کرده است. در سال‌های گذشته درباره رابطهٔ علم و دین بسیار سخن گفته شده است و نسبتاً کتاب‌های فراوان و مفیدی در این زمینه ترجمه، و تألیف شده است. با این حال، به ربط و نسبت دین با اخلاق توجه کمتری شده است. البته با مطرح شدن بحث‌هایی نظیر کارکردهای دین و انتظار بشر از دین، تنور بحث رابطهٔ دین و اخلاق گرم‌تر شد. اما همچنان کتاب‌هایی که بتوانند به علاقه‌مندان به این موضوع کمک کنند و با رویکردی فلسفی و منطقی از این رابطه سخن بگویند در زبان فارسی کم‌شمارند. برخی از این کتاب‌ها در عین اینکه از نظر علمی بسیار محترم‌اند، چنان دشوارند که مطالعه‌شان حتی برای دانشجویان کارشناسی فلسفه نیز با مشکلاتی همراه است، چه رسد به دانشجویان دیگر رشته‌ها. این کتاب بخشی از مجموعه مطالعات کمبریج در باب دین، فلسفه و جامعه است، لذا ساده نوشته شده است و به اطلاعات پیش‌زمینه‌ای اندکی نیاز دارد و باید برای مقطع کارشناسی مناسب باشد. اما این کتاب همچنین برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی، روحانیان و دیگر طلاب علوم دینی، اساتید، و متخصصان این موضوع از غنای خوبی برخوردار است. از این کتاب می‌توان در دوره‌های مختلف، از جمله دوره‌های فلسفهٔ دین، فلسفهٔ اخلاق و الهیات اخلاقی استفاده کرد. سبک واضح و روشنی که این کتاب در پیش گرفته است باعث می‌شود برای خوانندگان عمومی فرهیخته نیز قابل استفاده باشد.
گنسلر از جمله فیلسوفانی است که برای ایرانیان نام‌آشناست. در سال‌های اخیر شماری از کتاب‌های او به فارسی ترجمه شده، در مقالات نیز توجه خوبی به او شده است. البته شهرت گنسلر و توجه به آثارش منحصر در میان ایرانیان نبوده است و آثار مختلف او تا کنون به زبان‌های چینی، کره‌ای، عربی، پرتغالی، فرانسوی و تایلندی ترجمه شده است. کتاب اخلاق و دین نیز پیش‌تر به زبان عربی ترجمه شده است و جای خالی ترجمهٔ فارسی آن احساس می‌شد که اکنون به همت ایمان عباس‌نژاد و نشر کرگدن ترجمهٔ فارسی این کتاب نیز روانهٔ بازار شده است.
مسئلهٔ اساسی برای بسیاری از افراد این است که آیا خدا خاستگاه اخلاق است و آیا اخلاق بدون دین هم ممکن است. در این باره دو دیدگاه سنتی وجود دارد که هر کدام خوانش‌های گوناگونی دارند. نظریهٔ امر الهی می‌گوید ارادهٔ خداوند فرمان اخلاقی را می‌آفریند (لذا صدق حقایق اخلاقی به دلیل ارادهٔ خداوند است)، حال آنکه قانون طبیعی حقایق اخلاقی‌ای را می‌پذیرد که به ارادهٔ خداوند وابسته نیستند (بلکه شاید به عقل یا آفرینش خدا وابسته باشند).
همچنین در این کتاب دربارهٔ مسئلهٔ اخلاق و خداناباوری هم بحث خواهد شد: خداناباوران چگونه بر اساس مبانی اخلاقی به باور به وجود خدا ایراد وارد کرده‌اند و اخلاق در نظر آنها چگونه است؟ با مطالعهٔ این کتاب درباره پرسش‌های زیر نیز خواهید دانست: باور به وجود خدا چه تفاوتی در اخلاق ایجاد می‌کند؟ در قبال کسانی که نظرگاه‌های ایمانی دیگری دارند چه وظایفی داریم؟ آیا خداناباوران ستیزه‌جو علیه دین دلایل محکمه‌پسندی دارند؟
اطلاعات کتاب‌شناختی:
نام کتاب: اخلاق و دین
نویسنده: هری جی. گنسلر
مترجم: ایمان عباس‌نژاد
ناشر: کرگدن
سال چاپ: پاییز 1402
تعداد صفحات: 293
