موضع ادیان درباره افراد ترنس و هویت جنسیتی آنها

به گزارش دین‌آنلاین به نقل از ایندیپندنت، واتیکان در قابل پیش‌بینی‌ترین بخش بیانیه خود، دوباره “نظریه جنسیت” را رد کرد. از نظر این کلیسا، خدا زن و مرد را موجودات بیولوژیکی متفاوت و جدا از هم آفریده است، و آنها نباید به نقشه الهی دست بزنند یا سعی کنند ” از خود خدا بسازند”.

این بیانیه شکستی برای افراد تراجنسیتی است که امیدوار بودند پاپ فرانسیس بتواند زمینه را برای استقبال بیشتر کلیسای کاتولیک از آنها فراهم کند.

در سراسر جهان، ادیان رویکرد متنوعی درباره هویت جنسیتی و پذیرش یا حذف افراد ترنسجندر دارند.

در اینجا نمونه هایی از برخی ادیان ذکر شده است:

مسیحیت

موضع مخالف درباره تغییر جنسیت بین کلیسای کاتولیک و برخی گروه‌های مسیحی دیگر مشترک است. مثلا کنوانسیون باپتیست جنوبی – بزرگترین فرقه پروتستان در آمریکا – در سال ۲۰۱۴ در بیانه‌ای اعلام کرد: “طرح خدا ایجاد دو جنس متمایز و مکمل، مرد و زن بود.” بر این اساس هویت جنسی “با جنسیت بیولوژیکی تعیین می‌شود، نه با ادراک فرد از خود”.

با این حال، بسیاری از فرقه های اصلی پروتستان از عضویت یا به مقام رسیدن ترنس‌ها استقبال می‌کنند. کلیسای انجیلی لوتری در آمریکا در سال ۲۰۲۱ یک مرد تراجنسیتی را در جایگاه اسقف انتخاب کرد.

اسلام

در اسلام یک مرجع دینی مرکزی واحد وجود ندارد و سیاست‌ها در مناطق مختلف می‌تواند متفاوت باشد.

عباس شومان، دبیرکل شورای علمای ارشد الازهر در قاهره، گفت که “تغییر جنسیت برای ما کاملاً مردود است”.

شومان افزود: “این خداوند است که جنسیت جنین را تعیین کرده است و تغییر آن تغییر خلقت خداوند است که کاملا مردود است”.

در ایران، آیت‌الله خمینی، موسس حکومت دینی شیعی، دهه‌ها پیش یک فرمان یا فتوا صادر کرد و راه را برای حمایت رسمی از جراحی انتقال جنسیت باز کرد.

هندوییسم

در جامعه هندو در جنوب آسیا، در حالی که نقش‌های سنتی برای مردان و زنان تجویز می‌شد و همچنان تجویز می‌شود، افراد با بیان جنسیتی غیر دوتایی برای هزاران سال شناخته شده‌اند و نقش‌های مهمی در متون مقدس ایفا می‌کنند. افراد جنسیت سوم در طول تاریخ آسیای جنوبی مورد احترام بوده‌ و بسیاری از آنها در زمان حاکمان هندو و مسلمان به موقعیت های مهم قدرت رسیده‌اند. یک نظرسنجی در سال ۲۰۱۴ تخمین زد که حدود ۳ میلیون نفر از جنسیت سوم در هند زندگی می‌کنند.

سانسکریت، زبان باستانی متون مقدس هندو، واژگانی برای توصیف سه جنسیت مذکر، مؤنث و جنسیت خنثی دارد.

رایج ترین گروه از افراد جنسیت سوم در هند به “هجری” شناخته می شوند. در حالی که در این کشور برخی می‌خواهند عمل جراحی تغییر جنسیت را تجربه کنند، بیشتر ترجیح می‌دهند نه خود مرد بدانند و نه زن.

برخی از هندوها بر این باورند که افراد جنسیت سوم قدرت‌های ویژه و توانایی برکت دادن یا نفرین کردن را دارند، که منجر به رواج کلیشه‌ها و ترس و به حاشیه رانده شدن این گروه شده‌است. بسیاری از آنها بدون دسترسی مناسب به مراقبت‌های بهداشتی، مسکن و شغل در فقر زندگی می‌کنند.

در سال ۲۰۱۴، هند، نپال و بنگلادش که کشوری با اکثریت مسلمان است، به طور رسمی افراد جنسیت سوم را در جایگاه شهروندانی که مستحق حقوق برابر هستند به رسمیت شناختند. دادگاه عالی هند اعلام کرد که “این حق هر انسانی است که جنسیت خود را انتخاب کند و به رسمیت شناختن این گروه یک موضوع اجتماعی یا پزشکی نیست، بلکه موضوعی حقوق بشری است.”

بودیسم

بودیسم به طور سنتی به نقش‌های جنسیتی دوتایی پایبند بوده‌است، به ویژه در سنت‌های رهبانی خود که در آن مردان و زنان از هم جدا می‌شوند و نقش های خاصی به آنها اختصاص می‌یابد.

این باور در سنت تراوادا همچنان قوی است؛ چنانکه در تلاش‌های شورای تایلند سانگا، نهاد حاکم بودایی در تایلند، برای جلوگیری از راهب شدن افراد تراجنسیتی دیده می‌شود. با این حال سنت تراوادا نیز اخیرا محدودیت‌های ثبت جنسیت هنگام تولد را کاهش داده‌است.

همچنین مکاتب بودایی ماهایانا و واجرایانا در این موضوع استثناها و شمول بیشتری قائل می‌شوند و فرقه جودو شینشو راهبان تراجنسیتی بیشتری هم در ژاپن و هم در آمریکای شمالی تعیین کرده‌است. در بودیسم تبتی، تاشی چوئداپ، یک دگرباش، پس از اینکه معلمش از پرسش درباره هویت جنسیتی آن‌ها براساس دکترین بودایی خودداری کرد، توانست راهب شود. اکنون بسیاری از فرقه های بودایی، به ویژه در غرب، عمداً افراد تراجنسیتی را در سانگها یا گردهمایی های خود می‌پذیرند.

یهودیت

یهودیت اصلاح‌گرا افراد ترنس را می‌پذیرد و اجازه انتصاب خاخام‌های ترنس را می‌دهد. به گفته دیوید جی. مایر، که سالها به عنوان خاخام در ماربلهد ماساچوست خدمت کرد، حکمت سنتی یهودی امکان هویت‌یابی و بیان جنسیتی متفاوت با جنسیت تعیین شده در هنگام تولد را می‌دهد.

او در یک وب سایت وابسته به اصلاحات نوشت: “متون عرفانی ما، کابالا، به مفهوم گذار از یک جنسیت به جنسیت دیگر می پردازد.”

اما موضع یهودیت ارتدکس در این‌باره غالبا متفاوت است. کمپین حقوق بشر، یک گروه بزرگ مدافع حقوق دگرباشان جنسی در ایالات متحده، می‌گوید: ” موقعیت بیشتر افراد ترنس‌جندر در جوامع ارتدوکس بسیار دشوار است.”

این کمپین می گوید: “افراد تراجنسیتی با تأکید یهودیت ارتدکس بر جنسیت دوتایی و جدایی شدید بین مردان و زنان محدود شده‌اند. برای مثال، یک فرد تراجنسیتی که از نظر پزشکی تغییر جنسیت نداده‌است، برای یک خاخام که باید تصمیم بگیرد که آیا آن شخص هنگام عبادت با مردان بنشیند یا زنان، چالش ایجاد می‌کند.”

خاخام آوی شافران، سخنگوی سازمان یهودی ارتدوکس آگودث اسرائیل آمریکا، سال گذشته پس از حضور در یک پنل تلویزیونی اسرائیل برای بحث در مورد مسائل مربوط به تراجنسیتی‌ها، پستی در وبلاگ نوشت:” نمی توان انکار کرد که افرادی وجود دارند که عمیقاً در مورد هویت جنسی خود دچار تعارض هستند. آنها سزاوار این هستند که از آسیب در امان باشند و در مواجهه با چالش‌هایی که بقیه ما با آن رو به رو نیستیم، مستحق همدلی و شفقت هستند. اما تورات و هالاچا، قوانین دینی یهود، در مورد این حقیقت که تولد در بدن مردانه مستلزم زندگی مردانه است، و زن به دنیا آمدن مستلزم زندگی زنانه است، حکم داده‌اند.”

او افزود: “در یهودیت، هر جنسیتی نقش خاص خود را دارد. بدن‌هایی که خدا به ما داده، نشانه‌هایی از این است که ما چه هستیم و چه نیستیم، و نشان می‌دهد که خدا می‌خواهد ما چگونه زندگی کنیم.”