چرا نوجوانان مذهبی رفتارهای پرخطر کمتری دارند؟
تحقیقات نشان میدهد که درک روشن از درست و نادرست رفتارهای پرخطر را در نوجوانان کاهش میدهد.
به گزارش دینآنلاین به نقل از رلیجن نیوز، محققان مدتهاست که دریافتهاند نوجوانان مذهبی کمتر مرتکب رفتارهای پرخطر میشوند.
دکتر جیمز شپرد در تحقیقات اخیر خود چندین بار باورهای مذهبی و رفتارهای پرخطر بیش از ۱۴۰۰ نوجوان از فلوریدا را بین سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ بررسی کردهاست. اگرچه اکثر نمونههای تحقیق خود را مسیحی میدانستند، اما بسیاری دیگر از آنها متعلق به سایر گروههای مذهبی یا غیرمذهبی بودند.
این پژوهش بر رفتارهای مخاطره آمیز مانند استفاده از الکل، مواد مخدر و تنباکو که از نظر اجتماعی غیرقابل قبول، بالقوه مضر و اغلب برای نوجوانان غیرقانونی هستند، تمرکز کردهاست.
در نتیجه، چهار شرایط شناسایی شد که می تواند رفتار پرخطر را کاهش دهد: فرصت کم، جذابیت، مقبولیت و سطح بالای خودکنترلی.
مثلا نوجوانان در صورت کمبود فرصت و موقعیت نوشیدن، حس ناخوشایند به مشروبات الکلی و یا به دلیل توصیه افراد مهم زندگیشان ممکن است مشروبات الکلی کمتری بنوشند. همچنین اگر نوجوانان نوشیدن الکل را از نظر اخلاقی غیرقابل قبول بدانند و یا اگر بتوانند تکانههای خود را کنترل کنند و در برابر وسوسه یا فشار همسالان مقاومت کنند، کمتر احتمال دارد که الکل بنوشند.
این چهار شرط ممکن است با هم همپوشانی داشته باشند. به عنوان مثال، عدم تایید همسالان می تواند جذابیت و پذیرش اخلاقی مصرف الکل را کاهش دهد. علاوه بر این، شرایطی مانند نظارت والدین که فرصت ها را محدود میکند نیز ممکن است نشان دهد که این رفتار از نظر اخلاقی غیرقابل قبول یا جذاب نیست.
اگرچه در مذاهب، باورها و قوانین متفاوتی وجود دارد، اما همه ادیان سه ویژگی مشترک دارند که میتواند بر چهار شرایطی که از رفتار پرخطر جلوگیری میکند تأثیر بگذارد.
اول، همه ادیان به مردم نوعی جهانبینی ارائه میدهند که مجموعهای از باورها است و به سوالاتی مانند چرا انسانها وجود دارند، چگونه باید رفتار کنند و پس از مرگ چه اتفاقی میافتد، میپردازد.
جهان بینیها رهنمودهایی دارند که میتوانند بر جذابیت و پذیرش اخلاقی رفتار پرخطر تأثیر بگذارند. بر اساس تحقیقات، نوجوانان مذهبی – یعنی نوجوانانی که اعتقادات مذهبی قویتری دارند و رفتارهای مذهبی بیشتری نشان میدهند – درک روشنتری از درست و غلط دارند. این معناشناسی در جهانبینی با نرخ پایین سیگار کشیدن، الکل و مصرف ماری جوانا نیز مرتبط است.
دوم، مذاهب اغلب حول محور اعتقاد به یک موجود دانای کل یا خدا میچرخند که نظارت میکند و میتواند مجازات یا پاداش دهد. ایمان به خدا به نوبه خود میتواند خودنظارتی، خودکنترلی و در نهایت رفتارهای کم خطرتر را ارتقا دهد.
سوم، ادیان فقط مجموعهای از اعتقادات نیستند. آنها شامل گروهها و جوامعی از مردم هستند که میتوانند بر افکار و رفتار تأثیر بگذارند و فرصتهای درگیر شدن نوجوانان در رفتارهای مخاطره آمیز را محدود کنند. آنها میتوانند ارزشهایی مانند این ایده که استفاده از الکل اشتباه است را منتقل کنند که بر جذابیت و پذیرش اخلاقی رفتار پرخطر تأثیر میگذارد. همچنین حمایت و احساس تعلق به گروه و جامعه دینی میتواند به جوانان در کنترل تکانهها کمک کند.
در جوامع سکولار که فاقد اعتقاد به خدای قادر مطلق هستند، نظارت و پاداش از سوی چهرههای معتبر میتواند بر رفتار مخاطرهآمیز تأثیر بگذارد. جوامع سکولار ممکن است بتوانند با ارائه درک جامع از درست و غلط، از طریق نظارت و پاداش بیشتر و با تطبیق سایر ویژگی های دین که به نظر میرسد از رفتارهای پرخطر در نوجوانان مذهبی جلوگیری میکند، رفتار پرخطر را در نوجوانان غیر مذهبی کاهش دهند.
در پایان باید به این نکته اشاره کرد که اکثر تحقیقاتی که به بررسی تأثیر مذهب بر رفتارهای پرخطر میپردازند، مسیحیان را در ایالات متحده و اروپا بررسی میکنند و به دادههای بیشتری از فرهنگ ها و ادیان دیگر نیاز است. اما به طور کلی بررسیها نشان میدهد که ارتباط بین مذهبی بودن بیشتر و رفتارهای کمخطر معمولاً برای پسران و دختران و در بین گروه های مذهبی و نژادی یکسان است.