چه کسانی “شارلی ابدو” هستند؟
دو نفر با کلاشینکف، «الله اکبر» گویان، به دفتر روزنامهای در پاریس، حمله کردند و دوازده نفر را کشتند و ده نفر را زخمی کردند. آنها هنگام بیرون آمدن فریاد می کشیدند: «انتقام پیامبرمان را گرفتیم.» آن دو نفر که نیمی از تحریریه را کشته و نیم دیگر را زخمی کرده بودند، روز بعد، پس از یک گروگانگیری ناموفق کشته شدند، اما بسیاری در محکومیت آن حادثه تروریستی شعار “من شارلی هستم” را برگزیدند تا مراتب انزجار خود را از رفتارهای تروریستی نشان دهند.
پیشتر از این، هفتهنامه فکاهی چپگرای فرانسوی «شارلی ابدو» با شمارگانی حدود چهل تا شصت هزار در هفته که بسیاری از آن به فروش نمیرسید، در نقد و تمسخر کاتولیک فرانسه، یهودیت در فرانسه، اسلام در فرانسه، سیاست و حتی فرهنگ عامه فرانسه نیز مطالبی منتشر کرده بود. حتی در سپتامبر ۲۰۱۲ انتشار کاریکاتورهایی با موضوع پیامبر اسلام در این مجله باعث تظاهراتی علیه این مجله و تظاهرات ضدفرانسوی در برخی کشورهای اسلامی شد.
پس از انتشار کارتونی از پیامبر اسلام که به حمله تروریستی به این نشریه انجامید، برای نشریهای که به زحمت میکوشید به گرد پای رقبای حرفهای خود برسد و به تیراژ بالاتری دست یابد، ماجرا عوض شد و این مجله ناگهان نه در یک میلیون نسخه بلکه در سه میلیون نسخه منتشر شد.
آن دو نفر که نیمی از تحریریه را کشته و نیم دیگر را زخمی کرده بودند، روز بعد، پس از یک گروگانگیری ناموفق کشته شدند، اما بسیاری در محکومیت آن حادثه تروریستی شعار "من شارلی هستم" را برگزیدند تا مراتب انزجار خود را از رفتارهای تروریستی نشان دهند. حتی مسلمانان فرانسه که از انتشار کارتون دلگیر بودند در راهپیمایی ملی و بزرگ روز یکشنبه فرانسه حضور یافتند و با به دست گرفتن اعلامیههای "من شارلی هستم" در محکومیت تروریست از خود مایه گذاشتند!
این شعار اما اندکی بعد به سود همان هتاکان روزنامهنگار مصادره شد که حالا با انتشار مجدد نخستین نشریه بعد از حمله تروریستی به سود حاصل از تیراژ بالای نشریه میاندیشیدند و البته از هتاکی دوباره هراسی از خود نشان نمیدادند. از این پس شعار "من شارلی هستم" اختصاص پیدا کرد به کسانی که طرفدار عقیدهای موهوم به نام حق کفرگویی بودند.
در این گزارش به برخی از بازتابهای داخلی و خارجی مسلمانان درباره ماجرای شارلی ابدو میپردازیم:
«من شارلی هستم/نیستم»
صفحه فیسبوک شارلی ابدو در طول یک شبانهروز حدود ۹۰۰ هزار لایک جدید گرفت و بیش از یک میلیون لایک رسید. عکسهایی با استفاده از همین هشتگ و در همین مدت زمانی در شبکه اجتماعی اینستاگرام نیز بیش از ۶۵۰ هزار بار به اشتراک گذاشته شدند.
حق کفرگویی یا اهانت به ادیان!
پاپ فرانسیس رهبر کاتولیکهای جهان طی سفرش به فیلیپین گفته است: « آزادی ادیان و آزادی بیان هر دو حقوق ابتدایی بشر هستند» اما «وقتی موضوع اهانت به ادیان در میان است، محدودیتهایی در آزادی بیان وجود دارد» و «کسی نمیتواند ادیان را مسخره کند»، در همین حال ریچارد مالکا، حق کفرگویی را برای مجله شارلی انکارناپذیر میخواند. مالکا که وکیل مجله شارلی است به رادیو فرانسه میگوید: «ما تسلیم نخواهیم شد. شعار "من شارلی هستم" موید حق کفرگویی است».
کارتون و دردسر جدید شارلی
هنوز یک هفته از این هیاهو نگذشته است که نشریه شارلی پس از راهپیمایی وحدت در پاریس، رمق دوباره ای یافته و شمارۀ جدیدش را با نام «جان به در بردگان» به کیوسک ها فرستاد. شارلی البته در شماره جدیدش دوباره روی جلد را به کاریکاتوری از پیامبر اسلام اختصاص داد. در این کارتون از زبان پیامبر نوشته شده است: من هم شارلی هستم. این شماره سه و نیم میلیون تیراژ داشت و در همان ساعات اولیه صبح نایاب شد.
ناخشنودی مسلمانان
اتحادیه جهانی علمای دینی مسلمان انتشار طرح روی جلد «شارلی ابدو» را «نامعقول» عنوان کرد. یوسف عبدالله القرضاوی، عالم مصریتبار، رئیس و بنیانگذار اتحادیه جهانی علمای دینی مسلمان، انتشار کاریکاتور پیامبر اسلام را «غیرمعقول و عیر منطقی» خواند.
به گزارش زمانه، همچنین، دادگاهی در ترکیه دستور مسدود ساختن سایتهایی را صادر کرد که تصویر روی جلد «شارلی ابدو» را منتشر کرده بودند. یالچین آکدوغان، معاون نخستوزیر ترکیه که در مورد شبکه اجتماعی توئیتر سخن میگفت، تأکید کرد که هر کس با انتشار طرحهای پیامبر اسلام «ارزشهای مقدس مسلمانان را نقض کند» متهم به «تحریک [اذهان عمومی]» خواهد شد.
مفتی اعظم بیتالمقدس با محکوم کردن «هرگونه تروریسم»، انتشار کاریکاتورها را توهین به مسلمین شمرد. محمد احمد حسین گفت: «انتشار کاریکاتورها، پیامبر را بیاعتبار کرده و به احساسات تقریباً دو میلیارد مسلمان در سراسر جهان توهین میکند.»
علمای دینی دانشگاه الازهر نیز از همه مسلمانان جهان خواستهاند تا کاریکاتور منتشرشده در «شارلی ابدو» را نادیده بگیرند. آنها در بیانیهای که روز چهارشنبه منتشر کردند گفتند مؤمنان باید در برابر «وسوسه ایجاد نفرت» مقاومت کنند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی از ترکیه نوشت: روزنامه جمهوریت، از نشریههای جریان چپ در این کشور، ویژهنامهای شامل تعدادی از کاریکاتورهای شارلی ابدو را در حمایت از نشریه فرانسوی منتشر کرده است. به گفته کارکنان جمهوریت، ماموران پلیس پس از بررسی محتوای این ویژهنامه و حصول اطمینان از اینکه حاوی کاریکاتورهایی از پیغمبر اسلام نیست، اجازه توزیع آن را دادهاند. این کار اما با مخالفتهای بسیاری مواجه شد و برخی مسلمانان معترض، خواستار توقیف این روزنامه شدند.
درخواست برخورد شدید با "مردم امروز"
در بازتابهای جریان شارلی در داخل ایران، روزنامه مردم امروز و هفتهنامۀ یالثارات دو نمونه از متفاوتترین انعکاسهای نشریات ایران را تیتر کردند. روزنامه مردم امروز در شماره روز چهارشنبه ۲۵ دی، عکسی از جورج کلونی، هنرپیشه معروف هالیوود منتشر کرد و در تیتر بالای عکس به نقل از جورج کلونی نوشت: «کلونی: من هم شارلی هستم».
این تیتر بهانهای شد تا حمید رسایی، نماینده منتقد دولت در مجلس شورای اسلامی به جمع آوری امضا برای نامهای بپردازد. در این نامه درخواست «برخورد شدید» با روزنامه مردم امروز مطرح شده است. گزارش شد که حدود ۷۰ نماینده مجلس این نامه را امضا کردهاند.
"مردم امروز" زنجیرهای است، «وطن امروز» ارزشی
روزنامه کیهان نیز سرمقاله و تیتر یک خود را به مردم امروز اختصاص داد. سرخط امروز کیهان این بود: «مسئولان چشم بسته و خوشرقصی دیکتهنویسان وابسته».
کیهان با «مجرم سابقهدار» خواندن سردبیر مردم امروز تیتر این روزنامه را در حمایت از توهین به پیامبر ارزیابی کرده و نوشته است: «با این وجود مشخص نیست به چه علت روزنامه مردم امروز به سردبیری یک مجرم سابقه دار در فتنه ۸۸ در حمایت از توهین کنندگان به پیامبر اسلام تیتر زده است!»
نویسندۀ کیهان که از رفتن پرونده روزنامۀ وطن امروز به دادگاه بابت تیتر جنجالی «خبر مرگش» ناخشنود است مردم امروز را روزنامهای زنجیرهای خوانده و نوشته است: «در حالی که روزنامه ارزشی وطن امروز، به علت گمانهزنی درخصوص خبر مرگ پادشاه حامی تروریستهای فرامنطقهای، به بهانه بیتوجهی به مولفههای امنیت ملی ایرانیان(!) به دادگاه مطبوعات ارسال شده است، روزنامه زنجیرهای حامی توهینکنندگان به ساحت مقدس پیامبر اسلام، علیرغم نقض آشکار بند ۷، ماده ۶ قانون مطبوعات، با سکوت هیئت نظارت بر مطبوعات و دستگاه قضایی، مشمول مجازات شناخته نشده است!»
شنبۀ توقیف
گرچه به نقل از بولتن نیوز، گفته میشود وزارت ارشاد به روزنامههایی که به صورت مثبت به جریان شارلی ابدو پرداخته بودند تذکر جدی داده است اما شنبه معمولا روز خوبی برای فیلمهای سینمایی و روزنامهها نیست. جمعه فرصت مناسبی است برای گرفتن مجوز توقیف فیلم یا روزنامه. معلوم نیست مردم امروز شنبه هفته بعد روی کیوسکها برود.
قتل کارکنان "شارلی ابدو" پدیدهای مبارک
نشریه گروه انصار حزبالله در ایران، کشتار کارکنان شارلی ابدو را اجرای «کیفر مشروع ساب النبی» خوانده و آن را به مسلمانان تبریک گفت. این هفتهنامه تیتر زد: «امسال ایام ربیع نور علی نور شد / دشمن هتاک نبی روانه گور شد» و با روتیتر «حمد و سپاس بی کران خدای سرمدی و هزاران تبریک و تهنیت به امت محمدی» از کشتار کارکنان مجله شارلی ابدو استقبال کرده است.
ارگان انصار حزبالله گفته است: «اجرای کیفر مشروع ساب النبی ربطی به عمل تروریستی و داعش ندارد». همچنین انصار حزبالله میپرسد: «عادلانه است حکم فلان محکمه پیزوری غرب لازم الاجرا باشد اما حکم جعفر صادق بر زمین بماند؟» این نشریه همچنین «موضع انفعالی» حسن روحانی، رئیسجمهور ایران و «اطلاع رسانی غلط انداز صدا و سیما» را به شدت محکوم کرده است.
هفتهنامه یالثارات الحسین نوشت که قتل کسانی که به پیامبر اسلام توهین کردهاند «پدیدهای مبارک» است اما «باید حساب آن را از فاعلان آن جدا ساخت.» یالثارات گفت: «عملیات کیفر ساب النبی از ماه ها قبل طراحی و با فریاد ما انتقام پیامبرمان را گرفتیم اجرایی شد.»
بشارت باد بر مسلمین قتل کفار هتاک
انصار حزب الله، به مطلبی که در روزنامهاش منتشر کرده قانع نشد و بیانیهای صادر کرد و از حمله مسلحانه به دفتر مجله طنز فرانسوی «شارلی ابدو» و قتل روزنامهنگارانش استقبال کرده و کشتار آنها را تبریک گفت.
در بخشی از این بیانیه آمده است:
«الله اکبر!
آیا در این میدان فتنه و تحیر، حجتی از این بهتر می توانست از ناحیه ذات اقدس الهی و آخرین رسولش بر مسلمین وارد آید تا بدانند سینه چه کسی باید شکافته و جمجمه چه کسی باید خرد شود؟!
اعدام کفار "شارلی ابدو" بشارت و حجت بود بر مسلمین و البته، لگدی بود حواله شده به پهلوی خواب زدگان غفلت در ام القرای جهان اسلام! البته بر دایناسورهای لیبرال مسلک که در قاموسشان قواعد تجویزی و تکوینی نظام بین الملل مرجح بر احکام دین است حرجی نیست، که کار آنان همی حمالی منت مستکبرین در هچل نان و آب است! چنانچه لگد جاری آنان را در رختخواب هایشان "پهلو به پهلو" هم نکرد!»
در این بیانیه اقدام تروریستهای فرانسه «اعدام موفق سب کنندگان نبی اکرم» شمرده شده و در ادامه آمده است: «اعدام موفق سب کنندگان نبی اکرم، حجتی بر بندگان مدعی و علی الخصوص شیعیان بی حال و منتظر نمایان هاج و واج مانده در تغییرات زمان نیز بود. ۵۰ گلوله شکافنده قلب و مغز کفار "شارلی ابدو"، اگر لگدی بر پهلوی متصدیان خواب زده بود، حکم سیلی بر صورت مدعیان بی خاصیت را نیز داشت تا شاید سرخی گونه و وزوز گوش پس از آن، یادمان اندازد که اجرای احکام الهی معطل بندگان بی حال باقی نمی ماند!»
دو نفر با کلاشینکف، «الله اکبر» گویان، به دفتر روزنامهای در پاریس، حمله کردند و دوازده نفر را کشتند و ده نفر را زخمی کردند. آنها هنگام بیرون آمدن فریاد می کشیدند: «انتقام پیامبرمان را گرفتیم.» آن دو نفر که نیمی از تحریریه را کشته و نیم دیگر را زخمی کرده بودند، روز بعد، پس از یک گروگانگیری ناموفق کشته شدند، اما بسیاری در محکومیت آن حادثه تروریستی شعار “من شارلی هستم” را برگزیدند تا مراتب انزجار خود را از رفتارهای تروریستی نشان دهند.