اتهامات عقیدتی، مهم‌ترین عامل توقیف مطبوعات در دولت یازدهم
مردم امروز اولین نشریه ای نیست که به سردبیری قوچانی توقیف می شود. قوچانی رکورددار در تجربه توقیف شدگی است! همشهری ماه، هفته نامه شهروند و ایراندخت، روزنامۀ شرق، هم میهن، اعتماد ملی، آسمان و امروز، مردم امروز توقیف شده اند. اما وقتی روزنامه‌نگار باسابقه ای مثل قوچانی آسمان را فقط ۶ شماره و مردم امروز را ۱۶ شماره منتشر می کند و به منزل توقیف می‌رساند چشم‌ها سوال‌برانگیزانه باز می‌شوند. اینجا به گزارشی دربارۀ نشریاتی می پردازیم که به علت ابراز عقیدۀ متفاوت در حوزه دین توقیف شده‌اند.
محمد قوچانی در گفت‌وگویی کوتاه با تسنیم دلیل توقیف روزنامه اش را اینگونه توضیح داد که انتشار تصویر جورج کلونی، هنرپیشه معروف سینما با سنجاق سینه «من شارلی هستم» و تیتر این مطلب یعنی «کلونی: من هم شارلی هستم» موجب توقیف بود.
این دومین تلاش تیم رسانه‌ای هوادار دولت روحانی به سردبیری محمد قوچانی برای انتشار روزنامه در یک سال گذشته بود. پیشین از این قوچانی و تیمش «آسمان» را ۶ شماره منتشر کردند و سپس با حکم دادستانی توقیف شدند.
موضع رسمی دولت درباره حملات پاریس، محکوم کردن آنها بوده است و مرضیه افخم پس از حمله به مجله شارلی ابدو گفت: «همه اعمال تروریستی علیه مردم بی گناه با تعالیم اسلام بیگانه است». با این حال آیا می‌توان گفت: دست‌اندرکاران مردم امروز، بیش از بی‌سلیقگی و نداشتن تدبیر کافی، چوب عقیده‌شان را خورده‌اند؟
این اولین نشریه ای نیست که به سردبیری قوچانی توقیف می شود. قوچانی رکورددار در تجربه توقیف شدگی است! همشهری ماه، هفته نامه شهروند و ایراندخت، روزنامۀ شرق، هم میهن، اعتماد ملی، آسمان و امروز، مردم امروز توقیف شده اند. اما وقتی روزنامه‌نگار باسابقه ای مثل قوچانی آسمان را فقط ۶ شماره و مردم امروز را ۱۶ شماره منتشر می کند و به منزل توقیف می‌رساند اندکی سؤال‌برانگیزانه است. این بار منتقدان بسیاری به جای آنکه به توقیف کننده، مستقیم حمله کنند به قوچانی و اصحاب او نقد کرده‌اند که چرا چنین و چنان بیهوده سلیقه ورزیدید!
در ادامه به گزارشی دربارۀ نشریاتی می پردازیم که به علل و دلایل عقیدتی توقیف شده‌اند.
توقیف آسمان
آخرین نشریه ای که قبل از «مردم امروز» نظر متفاوتی را دربارۀ عقیده‌اش به قصاص عنوان کرده بود و توقیف شد، روزنامه «آسمان» است. این روزنامه که ۲۶ بهمن‌ماه آغاز به کار کرده بود، شش روز پس از انتشار توقیف و مدیرمسئولش بازداشت شد.
پایگاه اطلاع‌رسانی دادسرای عمومی و انقلاب تهران اعلام کرد: با اعلام جرم سرپرست دادسرای فرهنگ و رسانه، روزنامه «آسمان» به دلیل انتشار مطالب خلاف موازین اسلامی و توهین به مقدسات اسلامی توقیف شد. آسمان در شمارۀ چهارمش مطلبی منتشر کرد که در آن استادان و دانشجویان دهه ۶۰ یادی از همان ایام کرده بودند و خاطرات خود را درباره دهه ۶۰ گفته بودند. در همین میان دکتر هرمیداس باوند درباره بیانیه‌ای که در آن زمان درباره قصاص مطرح شده بود، خاطره‌ای گفته بود. عنوان این بیانیه، قصاص «غیرانسانی» بود که همین پسوند غیرانسانی مسئله‌ساز شد.»
عباس بزرگمهر، مدیر مسول روزنامه آسمان که صبح پنجشنبه اول اسفند با اعلام جرم سرپرست دادسرای فرهنگ و رسانه برای ارائه پاره ای از توضیحات به این دادسرا مراجعه کرد و از آنجا راهی اوین شد، در این باره گفته بود: من در نسخه‌ای که برای چاپخانه قرار بود فرستاده شود، این پسوند (غیرانسانی) را حذف کردم اما متأسفانه بخش فنی روزنامه سهوا نسخه اصلاح‌نشده را برای چاپخانه فرستاده بود. بزرگمهر همچنین با اظهار اینکه او در خط مقدم جنگیده است و جانباز جنگی است، در جواب به برخی از کسانی که اسلام را در خطر دیده بودند گفت: «آقایان طوری رفتار می کنند که گویی آنها امامزاده هستند و ما بچه یزد.»
آسمان بیش از هر چیز ما را یاد روزنامۀ وطن، در تاریخ سانسور می اندازد. اولین سانسور در تاریخ روزنامه نگاری ایران مربوط به توقیف روزنامه «وطن» است. سال ۱۲۹۳ (قمری مصاف با ۱۸۷۵ میلادی) روزنامۀ وطن که تنها یک شماره از آن چاپ شده بود توقیف شد.
توقیف بهار
روزنامه بهار آبان ماه سال قبل مقاله ای به نام «امام؛ پیشوای سیاسی یا الگوی ایمانی؟» به قلم علی‌اصغر غروی را منتشر کرد که خیلی سریع اما مسئولان روزنامه بهار به خودتوقیفی دست زدند و داوطلبانه چاپ روزنامه را معوق کردند، دیدگاه نویسنده را ناهمسو با دیدگاه روزنامه خواندند و از خوانندگان عذرخواهی کردند. بیژن نوباوه از اصولگرایان مجلس و محمدرضا عارف از اصلاح‌طلبان، این مقاله را تقبیح کردند. «بهار» در ۳۰ فروردین ۱۳۸۹ و بعد از انتشار ۷۶ شماره، توقیف شود.
واکنشها اما به مقالۀ بهار بسیار سخت و محکم بود. آیت الله مکارم شیرازی دراین باره گفت نباید فقط به توقیف روزنامه بهار قناعت کرد. آیت الله نوری همدانی نیز با اظهار تاسف از این رویداد گفت: «چرا باید یک روزنامه جرئت توهین به مقدسات را پیدا کند.» صادق آملی لاریجانی نیز، با اشاره به درج مقاله‌ای جنجالی در روزنامه اصلاح‌طلب «بهار» گفت «عده‌ای گمان کرده‌اند فضایی در کشور به‌وجود آمده» که بتوانند ارکان اعتقادی نظام را زیر سوال ببرند وی همچنین در مورد یک جریان خزنده فرهنگی هشدار داد و همچنین افزود که «می‌خواهند یک جریان سیاسی و امنیتی ایجاد کنند. علی اصغر غروی دوماه در بازداشت موقت به سر برد و البته پاسخی به منتقدان با این عنوان نوشت: «نه انکار امامت، نه انکار ولایت».
توقیف قانون
روزنامه قانون روز ۱۷ اردیبهشت ۹۳ توقیف شد. دلیل توقیف قانون را انتشار مطالب خلاف واقع در راستای تشویش اذهان عمومی و انتشار مطالب خلاف موازین اسلامی گفته اند؛ اما نظرات متفاوت و البته تندو تیز این روزنامه از چشم خوانندگان پوشیده نبود، هر چند، خبر «آزادی آقای رویانیان» با وثیقه‌ی ۱۰۰میلیارد تومانی بهانه ای شد تا انتشار این روزنامه متوقف شود.
توقیف روزان
در نمابر دادستانی که خطاب به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ارسال و رونوشت آن عصر روز دوشنبه اول دی ماه به دفتر روزان ارسال شد به مطلب و شماره روزنامه که موجب توقیف شده، اشاره ای نشده است.
مدیر مسئول روزان می‌گوید: طی تماسی که با معاون مطبوعاتی فرهنگ و ارشاد اسلامی داشته اظهار کرده که وزارت ارشاد با توقیف روزنامه موافق نبوده و احتمالا موضوع مربوط به مطالب روزان در روز شنبه ۲۹ آذرماه بوده است؛ انتشار پرونده‌ای احتمالا سیاسی درباره فقیهی متفاوت.
مردم امروز اولین نشریه ای نیست که به سردبیری قوچانی توقیف می شود. قوچانی رکورددار در تجربه توقیف شدگی است! همشهری ماه، هفته نامه شهروند و ایراندخت، روزنامۀ شرق، هم میهن، اعتماد ملی، آسمان و امروز، مردم امروز توقیف شده اند. اما وقتی روزنامه‌نگار باسابقه ای مثل قوچانی آسمان را فقط ۶ شماره و مردم امروز را ۱۶ شماره منتشر می کند و به منزل توقیف می‌رساند چشم‌ها سوال‌برانگیزانه باز می‌شوند. اینجا به گزارشی دربارۀ نشریاتی می پردازیم که به علت ابراز عقیدۀ متفاوت در حوزه دین توقیف شده‌اند.
