خسروپناه: مقایسه مسیحیت و اسلام در بسیاری از مباحث قیاس مع‌الفارق است
«دین آنلاین» با این عناوین اقتباسی، روزنامه «فرهیختگان» را مرور کرده است: «خسروپناه: نظریه تکامل بر معرفت شناسی، معرفت‌شناسی تکاملی، خداشناسی و ذهن‌شناسی موثر بوده است/ مقایسه مسیحیت و اسلام در بسیاری از مباحث قیاس مع‌الفارق است»، «نهمین اثر سرلشکر فیروزآبادی در موضوع مهدویت منتشر شد/ علل بروز شکاف بین نگرش و بینش و تفاوت تمدن مادی و تمدن دینی از نگاه سرلشکر»، «مهدی طباطبایی: چنانچه روحانیت مراعات نکند و حرمت لباس خود را نگه ندارد، از غیر روحانی پست‌تر است»، «پاسخ غرویان به مصباح‌یزدی: ورود پلیس به احوال خصوصی مردم، مصداق تجسس است/ اجبار «آدم‌سازی» نمی‌کند؛ بلکه این فرهنگ است که عامل «آدم‌سازی» است»
روزنامه فرهیختگان در صفحه «اندیشه»، یادداشت عبدالحسین خسروپناه در باب متدولوژی ملاصدرا را با عنوان «فیلسوف است نه متکلم» منتشر ساخته و مقایسه بین مسیحیت و اسلام را قیاسی مع الفارق دانسته است.
رئیس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران می نویسد:
«نظریه تکامل، گونه، جنس و حیات مفاهیمی نیستند که تعریف مقبول همگانی داشته باشند؛ اما بنده معتقدم زمانی که می‌گوییم نظریه تکامل بهترین تبیین کنونی از واقعیت‌های طبیعی را بیان می‌کند، تکامل همان تغییرات تدریجی ملکولی به گونه‌های کامل‌تر از عوامل طبیعی است و منظور تکامل ملکوتی نیست.
نظریه تکامل خود مشمول تکامل است؛ به‌ویژه بحثی که درباره تکامل انسان مطرح است، آیا همه رفتارهای انسان می‌تواند طبیعی باشد؟ آیا انتخاب انسان خود طبیعی است؟ آیا می‌توان بین گونه انسان و گونه‌های دیگر حد وسط را شناخت؟
نکته دیگر این است که نظریه تکامل، تاثیری جدی بر فلسفه الهیات و علوم گذاشته است. تا آنجا که بنده اطلاع دارم هیچ نظریه علمی‌ای به اندازه نظریه تکامل زیست‌شناختی، ژنتیکی، کیهانی و… به این اندازه بر فلسفه، الاهیات و علوم انسانی تاثیر نگذاشته است؛ چراکه این نظریه بر معرفت شناسی، معرفت‌شناسی تکاملی، خداشناسی، ذهن‌شناسی و… موثر بوده است.
مقایسه بین مسیحیت و اسلام
در یک مقایسه کلی بین مسیحیت و اسلام متوجه می‌شویم این دو دین در خیلی بحث‌ها مقایسه‌شان قیاس مع‌الفارق است. بعضی‌ها تصور می‌کنند به این دلیل که نظریه تکامل چالش‌هایی بر الاهیات مسیحی ایجاد کرده حتما این چالش‌ها در اسلام هم هست، البته برخی از آنها دیده می‌شود، ولی برخی خیر؛ چراکه پیش فرضی در قرون وسطی مبنی‌بر حضور علم در غیاب دین یا حضور فلسفه در غیاب دین وجود داشت که این پیش فرض در تفکر اسلامی وجود ندارد.
برای مثال ما در دین اسلام می‌گوییم اگر کمبود باران باشد نماز باران بخوانید؛ اما نمی‌گوییم این کار با عوامل طبیعی و محیطی مغایر است؛ چراکه بدون فرآیند طبیعی باران نازل نمی‌شود. به هرحال آن فرآیند باید طی شود و نماز باران هم هیچ منافاتی با تئوری‌های علمی ندارد.
نکته دیگر این است که نظریه تکامل مبانی فلسفی و ارکانی دارد. در کتاب داروین هم ابتدا به این مبانی اشاره شده است. داروین با این مبانی پیش‌گفته به تبیین شباهت‌ها و تفاوت گونه‌ها پرداخته است. بنابراین آیا تبیین‌های دیگر تکامل مبتنی‌بر مبانی فلسفی است؟ قطعا همین‌طور است، البته ما نمی‌خواهیم درباره ارکان تکاملی زیست‌شناختی صحبت کنیم؛ بحث ما بر سر بخش مبانی است.
نظریه تکامل و قیاس با حکمت متعالیه
نظریه تکامل با پنج بحث از حکمت متعالیه قابل قیاس است؛ نخست نسبت هستی‌شناسی حکمت متعالیه با تکامل می‌تواند قیاس شود؛ اینکه آیا بحث علیت صدرایی می‌تواند تاثیر خاصی بر نظریه تکامل بگذارد؟ معرفت‌شناسی حکمت متعالیه خود نوعی تکامل است ؛ یعنی مباحث معرفت‌شناسی حکمت متعالیه سیر استکمالی دارد. نکته دیگر بحث نفس‌شناسی حکمت متعالیه و نفس‌شناسی قرآنی و روایی با تفسیر صدرایی است.
یکی از تفاوت‌های اصلی ملاصدرا با حکمت مشاء و اشراق این است که به تعبیر علامه حسن حسن‌زاده‌آملی، قرآن، برهان و عرفان از همه جدا نیست .متدولوژی ملاصدرا در حکمت صدرایی ترکیبی از این سه حوزه قرآن، برهان و عرفان است؛ اما این ترکیب به این معنی نیست که یک جا وی از عقل استفاده کرده و جایی دیگر از نقل ؛ بلکه جایی که او آیه و روایت می‌آورد آن را با تفسیر حکمت متعالیه بیان می‌کند.
حتما این جمله معروف ابن‌سینا را شنیده‌ایم که وی وقتی وارد مباحث معاد جسمانی می‌شود می‌گوید، این بحث را ورود نمی‌کنم؛ ولی به این دلیل که صادق مصدق گفته، می‌پذیرم. اما ملاصدرا زمانی که در اسفار به معاد جسمانی می‌رسد آن را وارد فلسفه می‌کند و برای آن آیه و روایت می‌آورد .بنابراین ملاصدرا یک فیلسوف است نه متکلم ؛ چراکه تفسیر فلسفی از مباحث قیامت می‌کند.شبیه همین کار را هم در بحث‌های نفس‌شناسی انجام می‌دهد و روایات را مطرح می‌کند. برای مثال این بحث که ارواح انسان‌ها قبل از اینکه اندام‌شان خلق شود، ۳۰۰۰ سال قبل خلق شده بوده؛ بنابراین ملاصدرا این بحث را با تفسیر فلسفی مورد بحث قرار می‌دهد.»
نهمین اثر سرلشکر فیروزآبادی با موضوع مهدویت منتشر شد/ علل بروز شکاف بین نگرش و بینش و تفاوت تمدن مادی و تمدن دینی از نگاه سرلشکر
فرهیختگان در صفحه اندیشه، به معرفی کتاب «تمدن، تدین و موعودگرایی» پرداخته و به بازشناسی «تمدن و تدین» پرداخته است.
«کتاب «تمدن، تدین و موعودگرایی، گفتمان نوین اسلام ناب محمدی (ص)» نهمین اثر سرلشکر فیروزآبادی در موضوع مهدویت است که از پنج فصل تشکیل‌شده و هدف از تالیف آن به گفته نویسنده، بیانی جدید از ارائه‌های تمدن نوین اسلامی در مصاف با تمدن جاهلیت مدرن و نقش توحید، ولایت، اخلاق و مدنیت الهی در عصر امروز و آینده‌ای روشن و جهان‌گیر است.
بحث این کتاب از آغاز بعثت رسول اکرم (ص) آغاز و تا ظهور بقیه‌الله اعظم (عج) را در برمی‌گیرد و در این میان مهندسی فرهنگی به‌عنوان زیرساخت‌وسازوکار نیل به تمدن نوین اسلامی مورد توجه قرار گرفته است.
نویسنده در فصل اول کتاب خود، ظهور ارائه‌های جدید مفهومی را در عصر جدید و متناسب با نیازهای بشری به تفکیک حوزه‌های قدرت نزد دولت‌ها و ملت‌ها برشمرده و رابطه آن را در ظهور مدنیت و جامعه متمدن تشریح می‌کند. در این فصل چهار حوزه تاریخ تمدن، زیرساخت‌های تمدن، ارائه‌ها و مظاهر تمدن و جذابیت‌های نفوذ و گسترش تمدن در عصر نوین مورد نگارش قرار گرفته است.
در فصل دوم کتاب که به تفاوت تمدن مادی و تمدن دینی و بنیان‌های بروز شکاف بین نگرش، بینش و… می‌پردازد، نحله‌های دینی که از دوران قدیم و جدید، ساخت تمدن اسلامی را موجب شده‌اند، به بحث گذاشته و رویکردهای گوناگون تدین و توحید را در عرصه تمدن‌ساز و بقای انسان در بستر جامعه توضیح می‌دهد.
در فصل سوم نویسنده به نقش ایدئولوژی‌های انقلابی و برتر در عصر امروز اشاره کرده و نحوه تغییر نگاه تمدنی به اسلام را پس از پیروزی انقلاب اسلامی و تاثیر آن را در مطالبات جامعه جهانی و جست‌وجوی موفق ملت ایران در نیل به یک هویت فرهنگ تمدن‌ساز برشمرده و در نهایت موفقیت در شکل‌دهی تمدن زمینه‌ساز را منوط به برتری ایدئولوژیک و نهادهای فرهنگی آن در جامعه جهانی خوانده و قلم می‌زند.
در فصل چهارم که به موضوع همگراسازی ادیان، مذاهب و فرهنگ‌های گوناگون بر اصل انتظار در ظهور منجی عدالت‌پرور می‌پردازد، چهار مطالبه آرمانی تمام ملت‌ها را در عدالت، امنیت، صلح و آبادانی در نگاه به موعودگرایی و منجی غایب که «خواهد آمد» خلاصه کرده و فرصت همگراسازی را فرصتی مغتنم برای حرکت به سمت ساخت یک تمدن جهانی و با وحدت و اشتراک‌نظر بر چهار آرمان انسانی و الهی برمی‌شمارد.
در بخش پایانی کتاب، نویسنده به دکترین مهدویت و ضرورت زمینه‌سازی ظهور حضرت حجت براساس نص صریح قرآن کریم و به کلام امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری در ضرورت مهندسی فرهنگی و ترسیم هندسه تمدنی جهان اسلامی اشاره کرده و زمینه‌سازی فرهنگی را در نیل به ارائه‌های جامعه منتظر به‌تفصیل مورد بحث قرار داده و تقویت و حمایت از نهادهای جامعه منتظر را رویکرد شکل‌گیری تمدن مهدوی برمی‌شمارد.»
دیگر عناوین صفحه «اندیشه»:
لبخند بزن تا دگرگون شوی؛ معرفی کتاب «لبخند به اخم»
لب خندان بیاور همچو جام؛ معرفی کتاب «فرهنگ مثل‌ها و حکمت‌های طنزآمیز پارسی»
شخم زدن زمین سیاست با بیل اقتصاد؛ نگاهی کوتاه به کتاب «محاسبه رضایت» / با تنظیم زهرا سلیمانی‌اقدم
اخبار کوتاه صفحه «اندیشه»:
حل مشکلات قضایای موجهه در منطق
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی نشست «حل مشکلات قضایای موجهه در منطق» را برگزار می‌کند. این نشست از سوی گروه گردآوری، آموزش و احیای نسخ خطی و اسناد در تمدن اسلامی و ایرانی مرکز اسناد فرهنگی آسیای پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با حضور سید عبدالله انوار برگزار می‌شود. این نشست دوشنبه ۳۰ شهریور ۹۴ از ساعت ۱۴ تا ۱۶در محل سالن اندیشه واقع در بزرگراه کردستان، خیابان ایران‌شناسی (۶۴)، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار می‌شود.
نشانه، هویت هنر
گروه جامعه‌شناسی هنر انجمن جامعه‌شناسی ایران نشست «نشانه، هویت هنر» را برگزار می‌کند. دراین نشست محمد خانی (کارشناس ارشد جامعه شناسی، مترجم، پژوهشگر شهرداری تهران) با عنوان «نشانه‌شناسی، تبارشناسی دیالکتیکی نشانه‌ها» و محمد علی‌پور (کارشناس ارشد جامعه شناسی، دبیر گروه جامعه‌شناسی هنر) با عنوان «بازنمایی هویت و قدرت در هنر» سخنرانی می‌کنند. نشست «نشانه، هویت، هنر» یکشنبه ۲۹ شهریور ۱۳۹۴، ساعت ۱۷ تا ۱۹ در محل سالن اجتماعات انجمن جامعه‌شناسی واقع در بزرگراه جلال آل احمد، پل گیشا، دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه تهران (جنب دانشگاه تربیت مدرس)، نیم طبقه اول برگزار می‌شود.
واقع‌گرایی در علوم انسانی اسلامی
به همت هیات حمایت از کرسی‌های نظریه‌پردازی، نقد و مناظره و پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، دومین جلسه پیش‌کرسی «واقع‌گرایی در علوم انسانی اسلامی» با ارائه ابراهیم دادجو، عضو هیات‌علمی گروه معرفت شناسی، شنبه، ۲۸ شهریور از ساعت ۱۷ تا ۱۹ در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، برگزار می‌شود. در این جلسه که با داوری خسرو باقری، حسین کلباسی و عبدالله نصری همراه است، حسین سوزنچی، محمد سعیدی مهر، قاسم پورحسن، علیرضا قائمی‌نیا و حمیدرضا شاکرین به‌عنوان ناقدان این جلسه سخنرانی می‌کنند. این جلسه در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، به نشانی تهران، خیابان شهید بهشتی، خیابان شهید احمد قصیر، کوچه پژوهشگاه (۲)، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار می‌شود و حضور علاقه‌مندان در این نشست بلامانع است.
دیگر عناوین منتشر شده در «فرهیختگان» امروز:
مهدی طباطبایی: به آنان که خود را آقای مردم می‌دانند نباید پست داد / هرگاه مسئولان مملکت، خود را خادم ندانند و خود را حاکم بدانند، بسیار خطرناک است. در آن صورت کار مردم انجام نمی‌شود و هر که تملق او را بگوید، کارش به خوبی پیش می‌رود. دروغگوها روی کار می‌آیند، هرکه از او انتقاد کند، رد می‌شود و هر که از او تمجید کند پست می‌گیرد. چنانچه روحانیت مراعات نکند و حرمت لباس خود را نگه ندارد، از غیر روحانی پست‌تر است برای اینکه این لباس حرمت دارد و او با این کار حرمت‌شکنی کرده است.»
پاسخ محسن غرویان استاد خود، مصباح‌یزدی: اجبار آدم‌سازی نمی‌کند / اگر پلیس بخواهد در احوال خصوصی مردم وارد شود، مصداق تجسس است و قرآن صریحا عنوان کرده است «ولاتجسسوا»؛ پس پلیس نمی‌تواند در حریم خصوصی افراد وارد شود و این نوع سخنان اشکال فقهی دارد. به هرحال هر شخصی حریم خصوصی دارد…. مکررا هم گفتیم که اجبار «آدم‌سازی» نمی‌کند؛ بلکه این فرهنگ است که عامل «آدم‌سازی» است.
علی شیخ الاسلامی، عضو شورای راهبردی فرهنگی و اجتماعی دانشگاه آزاد: از جمله فعالیت‌های برجسته دانشگاه آزاد اسلامی در راستای مسائل دینی و فرهنگی می‌توان به مساله حجاب و عفاف، حفظ و یادآوری زندگی بزرگان دینی و فرهنگی کشور از راه بیان زندگینامه آنها، تهیه مستند از زندگی مفاخر و مشاهیر و برگزاری سلسله همایش‌های سبک زندگی اشاره کرد.
گزارش «روزنه‌ای برای ساماندهی کارگران جنسی»/ دادستان تهران: بهزیستی زنان تن‌فروش را ساماندهی کند/ کارشناسان می گویند هیچ قانونی در رابطه با زنان کارگر جنسی در کشور وجود ندارد؛ به‌طوری که اگر قرار باشد با این قشر از آسیب‌دیدگان براساس قانون برخورد شود باید به مواد قانونی ۶۳۷ تا ۶۴۱ قانون مجازات اسلامی که در مورد جرائم منافی عفت است، استناد شود و در رابطه با روابط نامشروع، منجر به صدور حکم شلاق می‌شود. البته صدور این حکم با توجه به اعلام و ادعای خواندن صیغه از سوی این زن‌ها، امکان‌پذیر نیست. / با تنظیم الهام کاظمی
محمدزاده، رئیس کمیته اخلاق فدراسیون فوتبال پس از استعفا: ماندن چه فایده‌ای دارد/ ماجرا از داستان خالکوبی اشکان دژاگه و سردار آزمون شروع شد اما بعدا محمدزاده اعلام کرد که دلیل اصلی استعفایش خالکوبی این دو بازیکن تیم ملی و احضار آنها به کمیته اخلاق نبوده است و ماجرا مربوط به محرومیتی است که کمیته اخلاق برای آنالیزور تیم ملی در نظر گرفته که اجرا نشده است.
قصور غول ساختمان‌سازی در حادثه مکه / ساخت‌وساز در محوطه مسجدالحرام برای توسعه فضای آن در چند سال گذشته در جریان بوده که پیمانکار بخش عمدهای از این ساخت‌وساز شرکت بن‌لادن است. پادشاه عربستان دستور داده است دو تن از بستگان هرکدام از قربانیان این حادثه به حج مشرف شوند و به خانواده کشته‌شدگان و کسانی که دچار نقص عضو شده‌اند یک میلیون ریال سعودی (حدود ۲۶۷ هزار دلار آمریکا) و به آسیب‌دیدگان دیگر نیمی از این مبلغ به‌عنوان غرامت پرداخت شود.
«دین آنلاین» با این عناوین اقتباسی، روزنامه «فرهیختگان» را مرور کرده است: «خسروپناه: نظریه تکامل بر معرفت شناسی، معرفت‌شناسی تکاملی، خداشناسی و ذهن‌شناسی موثر بوده است/ مقایسه مسیحیت و اسلام در بسیاری از مباحث قیاس مع‌الفارق است»، «نهمین اثر سرلشکر فیروزآبادی در موضوع مهدویت منتشر شد/ علل بروز شکاف بین نگرش و بینش و تفاوت تمدن مادی و تمدن دینی از نگاه سرلشکر»، «مهدی طباطبایی: چنانچه روحانیت مراعات نکند و حرمت لباس خود را نگه ندارد، از غیر روحانی پست‌تر است»، «پاسخ غرویان به مصباح‌یزدی: ورود پلیس به احوال خصوصی مردم، مصداق تجسس است/ اجبار «آدم‌سازی» نمی‌کند؛ بلکه این فرهنگ است که عامل «آدم‌سازی» است»مرور مطبوعات/ پنج‌شنبه ۲۶ شهریور / روزنامه فرهیختگان
