روزنامه الخلیج: داعش نسخه عربی اسلامی کلیسای قرن‌های گذشته است
شرق در این شماره میزبان یادداشتی درباره شباهت داعشیان با مقطعی از تاریخ کلیسا و گزارش انعکاس دیدار رهبری با رئیس جمهور قزاقستان است و به بررسی حضور ایرانیان در حج امسال، مهاجرت هنرمندان و زندگی یک فیلسوف آمریکایی پرداخته است.
روزنامه شرق در صفحه 8 ترجمه یادداشت روزنامه اماراتی «الخلیج» را با عنوان «اعراب و یک قرن فاصله با تمدن امروزی» منتشر ساخته و به بیان شباهت موجود در افراط‌گرایی جوامع اسلامی و عربی با نسخه غربی آن در قرن شانزدهم تا نوزدهم پرداخته و نوشته است: «برای مثال اینکه گفته شود «دموکراسی کفر است» یا «سکولارها کافر هستند»…. همان مواضعی است که کلیسا در گذشته آنها را بر زبان می‌راند. بیهوده نیست که برخی دوران پاپ «پیوس دهم» (۱۹۰۷- ۱۹۱۴) را دوران «استالینیستی واتیکان» توصیف می‌کنند؛ زیرا در آن دوران جهان شاهد حجم بزرگی از افراط‌گرایی دینی بود. هرکس آموزش‌های مربوط به او و به‌ویژه دیدگاه‌هایش را نسبت به نظام‌های دموکراتیک، ارزش‌های برابر بین مرد و زن یا آزادی و عدالت خوانده باشد به یاد حرف‌های «ابوبکر البغدادی»، رهبر گروه خودخوانده داعش می‌افتد.»
این یادداشت که نزاع امروز در جوامع اسلامی را ناگزیر دانسته و حتی مدعی وجود نشانه‌هایی مثبت در بطن آن شده است، نیروهای پیشتاز و اندیشمند در جوامع عربی را حامل بیشترین بار مسئولیت در مقابله با تفکرات «داعشی» به شمار آورده و معتقد است با انقلابی فکری و معرفت‌شناسانه می‌توان با این تفکرات افراط‌گرایی تسویه‌حساب کرد؛ انقلابی که در آن روحی امروزی به دین دمیده شده تا به عنصری تعیین‌کننده برای ایجاد همبستگی و وحدت تبدیل شود.
در حج تمتع امسال شرکت کنیم یا نه؟
روزنامه شرق در صفحه 1 یادداشت سیدهادی خسروشاهی، سرپرست پیشین نمایندگی ایران در مصر با عنوان «حج برویم یا نرویم؟» را به چاپ رسانده و با اشاره به عدم انجام وظایف شرعی و قانونی «مسئولان کشور بنی‌سعود» در جبران خسارت‌های مادی و معنوی وارد شده به حجاج ایرانی در مراسم سال قبل و ممانعت عملی آنها از تحقق مقدمات شرکت مردم ایران در مراسم حج تمتع سال جاری، از مصلحت و مجاز بودن شرکت ایرانیان در حج پرسش کرده است.
او که معتقد است آل‌سعود تلاش می‌کنند فجایع حج سال پیش را به فراموشی بسپارند، پرسیده است: «آیا عزت و حکمت و مصلحت ایجاب می‌کند که ایرانی‌ها با قبول اهانت‌ها و پلشتی‌های اعراب جاهلی که به تعبیر قرآن مجید «و اشد کفراً و نفاقاً» هستند، در این مراسم عبادی شرکت کنند؟»
خسروشاهی که از تعطیلی سفر عمره توسط نظام حمایت کرده و حضور در آن را کمک مالی به بنیه اقتصادی بنی‌سعود و کمک به تقویت بنیه نظامی آن برای قتل‌عام مردم مسلمان یمن و لشکرکشی ضد مردم بحرین و تقویت همه‌جانبه تروریست‌های افراطی از نوع داعش می‌داند، به دولت پیشنهاد کرده تا «در این زمینه فکر و اقدامی اساسی کرده و با توضیح و تبیین دلایل روشن آن، دین‌باوران ایرانی را به این‌سو هدایت کنند که عمره مکرره ضرورتی ندارد و زیارت عتبات عالیات در ایران، عراق، سوریه و مصر، می‌تواند جایگزین رفع نیازهای معنوی و عبادی آنان باشد.»
او اما موضع خود در رابطه با شرکت هموطنان در مراسم حج امسال را با نقل نامه‌ای از امام‌خمینی(ره) به برادرش آیت‌الله سیدمرتضی پسندیده که به علت بیماری ایشان بود، بیان داشته و چنین آورده است: «برادر بزرگوارم، قربانت شوم؛ شما را به خدای متعال قسم می‌دهم که به حرف‌های دکتر ترتیب اثر دهید. چرا موجب نگرانی همه می‌شوید، خداوند لازم نموده است که در مواقع احتمال ضرر، انسان از آنچه واجب است اجتناب کند، اگرچه ترک حج و صوم و صلوه باشد. شما می‌خواهید موافق حکم خدا عمل کنید، کاری نکنید که خداوند – نعوذبالله- از شما ناراضی باشد. این احتیاطات شما برخلاف شرع است و لازم است از آن اجتناب فرمایید… والسلام. ۲۲ رجب ۱۴۰۶- 65/1/13»
رهبر انقلاب: ما با کشورهای مسلمان احساس برادری می‌کنیم
شرق در صفحه 2 به انعکاس دیدار رهبر انقلاب با رئیس‌جمهوری قزاقستان پرداخته و از قول ایشان به عدم صداقت و جدیت برخی قدرت‌ها به‌ویژه آمریکا در مبارزه با تروریسم اشاره نموده و ملیت اروپایی داشتن عاملان حوادث تروریستی در اروپا و همچنین حضور پررنگ افرادی از این کشورها در گروه‌های تروریستی در سوریه و عراق را نشانه‌ای از آن دانسته‌اند.
رهبری با تصریح بر اینکه کشورهای اسلامی می‌توانند با همکاری‌های صادقانه، تهدید تروریسم را از جهان اسلام دور کنند، گفته‌اند: «کشورهای اسلامی امروز از سویی با خطر گروه‌های تروریستی که به‌نام اسلام و درواقع علیه اسلام و مسلمانان فعالیت می‌کنند، مواجه‌اند و از سوی دیگر برخی قدرت‌های غربی تمایل ندارند که کشورهای مسلمان، متحد و در کنار یکدیگر باشند.»
مقام معظم رهبری با بیان اینکه «ما با کشورهای مسلمان احساس برادری می‌کنیم» تأکید کردند: «با وجود دین، تاریخ و فرهنگ مشترک و ظرفیت‌های فراوان دو کشور، روابط تجاری و اقتصادی در سطح نازلی قرار دارد و ما از افزایش همکاری‌ها…. استقبال می‌کنیم.»
«نورسلطان نظربایف»، رئیس‌جمهوری قزاقستان نیز تروریسم را تهدیدی جدی خوانده و با اشاره به بروز حوادث تروریستی در غرب و تلاش غربی‌ها برای معرفی اسلام به‌عنوان نماد تروریسم، گفته است: «من با نظرات جناب‌عالی درخصوص وحدت جهان اسلام کاملا موافقم و باید به همه جهان نشان دهیم که اسلام، دینِ پیشرفت، اتحاد و مبارزه با تروریسم است.»
پاتنم، فیلسوف هیاهوی کارهای بشری
روزنامه شرق در صفحه 12 به معرفی هیلاری وایتهال پاتنم، فیلسوف و ریاضی‌دان آمریکایی پرداخته و زیر عنوان «فیلسوف هیاهوی کارهای بشری» نوشته است: «پاتنم از نسل یهودیان آمریکایی بود که در شیکاگو به دنیا آمد…. او را بیشتر به‌خاطر فعالیت‌هایش در حوزه فلسفه تحلیلی در دهه ۱۹۶۰ می‌شناسند. پاتنم در ایران نیز فیلسوفی شناخته‌شده است؛ چند کتاب مهم از او…. «عقل، صدق و تاریخ»، «دوگانگی واقعیت/ ارزش» و «اخلاق بدون هستی‌شناسی»، در کنار مقالات مهمی …. در سال‌های گذشته به فارسی ترجمه شده است؛ آثاری که اهمیت جایگاه نظری او را در فضای فکری ایران نیز برجسته می‌کند.»
در این گزارش که به علایق فکری او از جمله متافیزیک، فلسفه ذهن، اخلاق، فلسفه زبان، فلسفه دین اشاره شده، مخالفت با وارونه جلوه دادن زندگی غامض انسانی و سازگار کردن آن با نظریه‌ای ساده، به عنوان دغدغه همیشگی وی مورد توجه قرار گرفته و آمده است: «پاتنم زندگی انسان را هیاهوی کارهای بشری می‌نامید و زمینه‌ای بود برای سازماندهی نظریه فلسفی‌اش. تعهد به این نگاه باعث شد تحت‌تأثیر مدهای روزگار خود نباشد؛ از پوزیتیویسم منطقی گرفته تا مدل‌سازی مسائل فلسفی. به همین خاطر علاقه زیادی به تفکر و فلسفه در یونان پیدا کرد. او با این نظام فکری هر یک از شاخه‌های موردعلاقه‌اش را در فلسفه به‌جد دنبال کرد.»
ضربه کاری، افتادن تشت رسوایی کسانی است که آیینه اسلام نامیده می‌شدند
روزنامه شرق در صفحه 20 یادداشت «مهاجرت آنان و دیانت ما» به قلم امیرحسین علم‌الهدی را منعکس ساخته و با اشاره به سلبی بودن نحوه برخورد با هنرمندانی که از ایران مهاجرت کرده‌اند، نوشته است: «همه می‌دانیم در جهان امروز خیلی از هنرمندان فارغ از دین و مذهب و نژادشان به کشورهایی مهاجرت می‌کنند که بتوانند خود را در معرض بیشتردیده‌شدن قرار دهند و سؤال اساسی این است که چرا لعن و نفرین را بدرقه این هنرمندان کنیم و مگر «دیده‌شدن» امر مذمومی است که فقط هنرمندان با جلای وطن باید به این دلیل لعن و نفرین شوند؟»
نگارنده با مقایسه سیاست‌مداری که تصمیم می‌گیرد برای «دیده‌شدن» تمام ارزش‌های اخلاقی و فرهنگی یک سرزمین را به چالش بکشد، با چند بازیگر و کارگردان مهاجر ایرانی، پرسیده است چرا فقط هنرمندان مستحق لعن و نفرین دانسته می‌شوند؟!
او که در کنار نکوهش تغییر در شکل ظاهری فلان هنرپیشه زن مهاجر، پرسیده که «آیا فقط تغییر در شکل ظاهری اساس دین و دیانت ما را تهدید می‌کند؟» معتقد است «مهاجرت تعدادی از دست‌اندرکاران حوزه تولیدات تصویری که در تمام کشورها مرسوم است، نمی‌تواند زنگ خطر جدی برای حوزه فرهنگ و هنر باشد و مهم‌ترین تهدید، انفعال بیش‌ازحد در ساختارهای فرهنگی و هنری این سرزمین است….»
امیرحسین علم‌الهدی در پایان با توضیح اینکه هیچ‌کدام از این هنرمندان مهاجر، الگوی مدیریتی جوانان و نوجوانان نبوده‌اند، ضربه کاری را، افتادن تشت رسوایی عده قلیلی از الگوهای مدیریتی دانسته که دستگاه‌های رسانه‌ای ما او را تا قبل از این رسوایی‌ها، آیینه اسلام می‌نامیدند.
دیگر عناوین برگزیده «شرق» امروز:
سیداحمد خاتمی: تئوریزه‌کردن بی‌عفتی و بی‌اعتبارکردن بنیان خانواده از اهداف دشمنان نظام اسلامی است./ از مصادیق نفوذ این است که نیروهای انقلابی را افرادی تندرو و افراد سازشگر را افرادی معتدل در جامعه معرفی کنند.
سیدعلی خمینی: یکی از تفاوت‌های حکومت فاسد و جامعه مریض با حکومت سالم در این است که در جامعه فاسد، جدال در جامعه وجود دارد و در حکومت صالح نقد در جامعه وجود دارد.
شرق در این شماره میزبان یادداشتی درباره شباهت داعشیان با مقطعی از تاریخ کلیسا و گزارش انعکاس دیدار رهبری با رئیس جمهور قزاقستان است و به بررسی حضور ایرانیان در حج امسال، مهاجرت هنرمندان و زندگی یک فیلسوف آمریکایی پرداخته است.مرور مطبوعات/ سه‌شنبه 24 فروردین / روزنامه شرق
