تنوع دینی هند؛ الگویی برای جهان
اعتماد در این شماره از گاندی و میراث او برای جهان سخن گفته و در کنار انعکاس بیانیه شدیداللحن جامعه مدرسین درمورد برگزاری کنسرت در قم، نیاز جامعه به تنبه و بیداری را بیشتر از سوگواری دانسته است.
روزنامه اعتماد در صفحه ۷ و به مناسبت گذشت ۶۸ سال از ترور مهاتما گاندی، به گفتگو با هوشنگ ماهرویان، نویسنده و پژوهشگر، درباره میراث او در جهان امروز پرداخته و در مقدمه ای زیر عنوان « نگاه فروتنانه به دنیا» نوشته است: «رهبر سیاسی و معنوی هندی‌ها، در طول زندگی خود، استفاده از هر نوع ترور و خشونت برای رسیدن به مقاصد را رد می‌کرد. به همین دلیل، فلسفه بی‌خشونتی او روی بسیاری از جنبش‌های مقاومت بدون خشونت در سراسر جهان و تا امروز تاثیرگذار بوده است. اما هنوز حکومت‌ها و گروه‌هایی وجود دارند که نیاز به بازخوانی معنای مهرورزی، تسامح و رواداری را هر روز بیش از پیش به وجود می‌آورند.»
ماهرویان در بخش هایی از این گفتگو به این نکات اشاره نموده است:
– قرن ما یعنی قرن بیست و یکم نیز به قرن گاندی بدل شده است؛ قرن نافرمانی‌های مدنی و مبارزات غیرخشونت‌آمیز و آرام و این یادگار گاندی است. اگر دنباله گاندی را بخواهید باید مارتین لوترکینگ را ببینید که مبارزه آرام سیاهان را رهبری می‌کرد، آنگ سان سو چی را در برمه ببینید، نلسون ماندلا و لخ والسا را ببینید که همگی از مبارزات آرام صحبت می‌کردند.
– ایمان گاندی ایمانی است که در آن تواضع وجود دارد. در برابر تفکرات و ادیان دیگر، سر فرو می‌آورد و اعتقاد دارد هرکسی آزاد است به شیوه خود خدا را بپرستد و اصراری بر این ندارد که حتما شیوه او بهترین راه خداپرستی است.
– امروزه تنوع باورهای دینی در هند از همه دنیا بیشتر است و می‌توان گفت امروز وجود این همه ادیان مختلف- بیش از دویست مذهب- در هند که برادرانه در کنار هم زندگی می‌کنند یادگار آموزه‌های گاندی است زیرا گاندی تسامح و تساهل و رواداری را به آنها آموخت.
– در این دوران اگر ما گروه‌هایی مثل داعش، بوکوحرام، القاعده، طالبان و… را می‌بینیم به این دلیل است که ما در یک پیچ تاریخی قرار گرفته‌ایم که نشان می‌دهد ما کار فرهنگی خود را به درستی انجام نداده‌ایم و روشنفکری آن گونه که باید، وظیفه فرهنگی خود را پیش نبرده است.
– وقتی که داعش عده‌ای از مسیحیان را قتل عام کرد، اسقف اعظم آنها گفت که این جنایت تنها علیه مسیحیان نیست بلکه جنایت علیه بشریت است و گفت که تمام اسلام فقط داعش نیست و نباید فقط آنها را دید، چرا که ما اسلام الرحمن و اسلام مهربانی نیز داریم و این یک تفسیر خشونت‌آمیز از اسلام است که داعش نام گرفته است. من واقعا او را تحسین کردم. ما نیز باید بکوشیم که این نگاه را جا بیندازیم.
در مساله آسیب‌های اجتماعی ۲۰ سال عقب هستیم
اعتماد، نگرانی وزیر کشور از تهدیدات اجتماعی را دستمایه سرمقاله امروز خود قرار داده و از روند رو به رشد طلاق به عنوان یکی از این تهدیدات یاد کرده است.
در بخشی از این یادداشت آمده است: «مدتی پیش وزیر کشور به نقل از مقام معظم رهبری گفت که در مساله آسیب‌های اجتماعی ۲۰ سال عقب هستیم. یکی از دلایل آن همین انکاری بود که انجام می‌دادیم و به قول معروف هر جا مشکل بود می‌گفتیم که ان‌شاءالله گربه است. اگر یک نفر از مسائل اجتماعی فیلم می‌ساخت متهم به سیاه‌نمایی می‌شد. اگر نشریه یا روزنامه‌ای به موضوع می‌پرداخت، می‌گفتند برای بیگانگان خوراک درست می‌کنند!! کم‌کم طرح مسائل اجتماعی به تابو تبدیل شد….»
این نوشتار با انتقاد از شکاف عظیم موجود میان بودجه و توجه به دو تهدید خارجی و داخلی، از «فراهم شدن امکان طرح مسائل اجتماعی به صورت شفاف در رسانه‌ها، فیلم و دانشگاه‌ها» و «فعال شدن نهادهای مدنی و مردم در شناخت و ارایه راه‌حل‌ها و نیز اجرای آن راه‌حل‌ها» به عنوان دو راه مقابله با تهدیدات اجتماعی یاد کرده است.
جامعه مدرسین: برگزاری کنسرت در قم، متدینان را متاثر کرد
این روزنامه در صفحه ۱ به انعکاس اعتراض جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به برگزاری کنسرت در قم و دیگر شهرها پرداخته و زیر عنوان «اخطار قم به جنتی» به بررسی نامه های محرمانه چهارگانه این تشکل به دولت پرداخته است.
در بخشی از این گزارش آمده است: «شهر قم که طی روزهای گذشته با نخستین واکنش یکی از مراجع تقلید در خصوص برگزاری کنسرت‌ها، خبرساز شده بود، دیگر بار با بیانیه‌ای از سوی جامعه مدرسین به اعلام مواضع روحانیون این شهر پرداخته…. در این اطلاعیه که به امضای آیت‌الله محمد یزدی، رییس شورای عالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم رسیده و در اختیار رسانه‌ها قرار گرفته، به برگزاری کنسرت در شهر قم اعتراض و تاکید کرده است: «اقدام موهن و غیرمنطقی مدیران فرهنگ و ارشاد اسلامی قم در برگزاری کنسرت غیرقابل پذیرش و حرکتی به دور از شأن شهر مقدس قم بوده است.»
این اطلاعیه در ادامه با اشاره به برگزاری این کنسرت که به بهانه هفته دفاع مقدس در‌ام‌القرای کشور اسلامی «قم» صورت گرفت؛ تاکید کرده است که این موضوع «متدینان را متاثر کرد. این حرکت ناشایست نه تنها حریم احکام الهی را نشانه رفت، بلکه قداست حرم اهل بیت(ع) را پاس ننهاد و مرجعیت بزرگ شیعه را به موضع واداشت.»
جامعه مدرسین با تاکید بر اینکه باید توجه داشت صبر و حوصله مردم متدین و مراجع بزرگ محدود است، به مسوولان امر اخطار داده که «نگذارید در برخورد با این حرکات با حواشی زشتی که دارد مردم وارد عمل شوند که در آن‌صورت شاید خسارت‌های مادی و معنوی آن به راحتی قابل جبران نباشد» و این پرسش را مطرح می‌کند که: «کسانی که مدعی ارتباط با مراجع و تقویت آن هستند، چرا در این امور بی‌توجهی می‌کنند؟»
جنگ بین شیعه و سنی، بلای جان منطقه
روزنامه اعتماد در صفحه ۲ سخنان آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی در جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام را منعکس ساخته و با اشاره به بزرگی گناه عربستان در ممانعت از حضور حجّاج ایرانی در مناسک حج امسال، مسئولان آن کشور را موظف به پاسخگویی به مردم مسلمان ایران و مهم‌تر از آن، پاسخگویی به خداوند دانسته است.
او در بخش های دیگری از سخنان گفته است:
– با تاسف فراوان، ایام عید غدیر در بسیاری از کشورهای منطقه، همراه با نغمه‌های شوم جنگ و اختلاف به دلیل فعالیت‌های تفرقه افکنانه سلفی‌ها و وهابی‌ها بود.
-همان‌گونه که رهبری تاکید کردند در عید غدیر که باید الگوی وحدت و همبستگی جهان اسلام به ویژه تشیع باشد، متاسفانه شاهد جنگ و خونریزی در کشورهای منطقه بودیم و تاسف بارتر اینکه دشمنان جهان اسلام می‌خواهند جنگ بین شیعه و سنی را در منطقه ایجاد و به آن دامن بزنند.
مرتضی جوادی آملی: اندیشه اسلامی به وحدت انسانی می‌نگرد
اعتماد در صفحه ۳ گفتگوی مرتضی جوادی آملی با با سایت جماران درباره نامه چندی قبل خود به وزیر امور خارجه را بازنشر نموده و با تاکید بر اینکه «برجام، فتح الفتوح فرهنگی است»، از قول او به این نکات اشاره کرده است:
– روح برجام این است که اندیشه اسلامی در ابتدا به وحدت انسانی می‌نگرد و اینکه بتواند همه افراد بشر را در یک سطح باور اعتقادی به میدان بیاورد…. ما نیازمند به یک فرصت هستیم که این اندیشه شناخته شود و آن روحی که به عنوان روح ایمان و روح معرفت است از جایگاه وحی به جامعه بشری داده شود.
– آنچه برای آن تلاش شد، این بود که ما از فرصت برجام استفاده کنیم و صلح حدیبیه را به عنوان یک جریان اصیل اسلامی معرفی کنیم؛ در جریان اصیل الهی پیامبر گرامی اسلام(ص) با وجود آنکه حدود بیست سال از رسالت و نبوت‌شان گذشته بود، همچنان به عنوان یک جریان و گروه شورشی شناخته می‌شدند، اما بعد از اینکه جریان صلح حدیبیه پیش آمد فضا برای اسلام باز شد؛ بدون اینکه کمترین امتیازی را به معنای واقعی بخواهند بدهند.
– در فضای «ایران‌هراسی» و «شیعه‌هراسی»، برجام فاتح فکر و فرهنگ صلح از جایگاه ایران است. بنابراین ما اگر بخواهیم در بعد فکری و فرهنگی جامعه خودمان و جامعه جهانی سخن بگوییم برجام به نوبه خود یک فتح الفتوح بوده است.
به تنبه و بیداری بیشتر از سوگواری نیازمندیم
این روزنامه در صفحه ۱۶ در یادداشتی زیر عنوان «هدیه‌ای برای عاشقان» به قلم «میر نبی عزیززاده»، نویسنده تاریخ دشت مغان، توصیه هایی به عزاداران ماه محرم کرده و در بخش هایی از آن آورده است:
- اهل منبر، بیشتر به موعظه و درد دل جامعه اسلامی بپردازند تا به نوحه و گریه، تنبه و بیداری لازم است تا سوگواری.
- تلاش کنیم با کاهش هزینه احداث و برپایی چادر و نصب پلاکارد و پارچه و تزیین تکایا و دکه‌ها، پول آنها را، صرف هزینه ازدواج، ترک اعتیاد، آزادی زندانیان، تحصیل علم، اشتغالزایی، دستگیری از بینوایان، یتیمان و محرومان کنیم.
- به عشق حسین (ع) و زینب (س)، نذرهای‌مان را به جای اطعام و سفره گستراندن، به ساختن بیمارستان، درمانگاه و ایجاد واحدهای تخصصی درمان سرطان، ام. آر.ای و سی‌تی‌اسکن و شیمی‌درمانی و… جمع و هدیه حسینی کنیم.
ریشه همه بزهکاری ها شمس و مولوی است!
روزنامه اعتماد در صفحه ۱۶ یادداشت طنز سید علی میرفتاح زیر عنوان «بیکاری یا شمس و مولانا» را به چاپ رسانده و در بخشی از آن نوشه است: «هرچه آتش است از گور همین سینما درمی‌آید. این کنسرتی که به زودی درش را گل می‌گیریم، یک دهم سینما هم مفسده ندارد. سینما ام‌الخبائث است. این سینماست که دختر و پسرها را به این طرز لباس و آرایش سوق می‌دهد. گاماس گاماس. بگذار در قدم اول خودمان را از شر موسیقی نجات دهیم، بعدش می‌رسیم به سینما….»
او در بخش دیگری از این نوشتار طنز، شعر را بدتر از سینما دانسته و آورده است: «همه‌چیز از همین شعر کوفتی و شاعران کوفتی‌تر شروع می‌شود. همین مولوی و شمس فکر می‌کنید کم آبروریزی کردند؟ آدم خجالت می‌کشد بگوید. بعد از آن وقت مردم ما نادانسته و غافل پول خرج می‌کنند، می‌روند قونیه… از این کار بدتر؟ بدتر از زیارت مولانا، زیارت شمس. قونیه در ایران نیست هرکس آنجا هر غلطی می‌خواهد بکند بکند…. بد واقعی، مقبره شمس الحق تبریزی است که جلوی چشم‌مان در همین خوی ساخته‌اند. با پول کی؟ با پول ملت. با پول ملت رفته‌اند برای یکی گنبد و بارگاه ساخته‌اند که آدم شرم می‌کند بگوید که او چه گفته و چه کرده.»
او در فرازی دیگر، ریشه همه این بزهکاری ها را شمس و مولوی دانسته و نوشته است: «دردمان را به که بگوییم که در جمهوری اسلامی مولوی چاپ می‌کنند و کتاب شمس درمی‌آورند و… سال‌هاست که چیزی به اینها نگفتیم، مراعات‌شان را کردیم، حالا دارند روداری می‌کنند و برای خودشان روز و سال می‌گیرند: روز مولوی، روز شمس. روز شمس و مولوی به چه دردمان می‌خورد. به جای این کارها به وضع معیشتی مردم توجه کنید. نمی‌خواهد به واسطه شمس، گناه گور خودتان را بکنید. بروید جلوی حقوق‌های نجومی را بگیرید و مشکل بیکاری را حل کنید. مردم نان ندارند بخورند، بیکارند، هزار و یک مشکل دارند آن وقت دولت همه هم و غمش را گذاشته که برای مولوی بزرگداشت بگیرد و راه و بیراه اسم شمس را به زبان‌ها بیاورد. شمس می‌خواهیم چه کنیم؟»
دیگر عناوین برگزیده «اعتماد» امروز:
تلاش سازمان سینمایی برای اکران نسخه اصلی فیلم «رستاخیز»/ حجت‌الله ایوبی، رییس سازمان سینمایی: «صاحبان فیلم قدر اثر خود را می‌دانند به همین دلیل منتظر هستیم تا خودشان به یک تصمیم واحد برسند که آیا نمایش فیلم با نمایش چهره باشد یا بدون چهره. هر تصمیمی که آنها بگیرند ما تلاش می‌کنیم تصمیم‌شان را عملی کنیم.»
جوسازی چند شطرنج‌باز خارجی علیه ایران / برخی از بانوان شطرنج باز خارجی اعلام کرده‌اند به دلیل اینکه برای حضور در رقابت‌های قهرمانی زنان جهان در ایران باید با حجاب حضور پیدا کنند، حاضر به شرکت در مسابقات نیستند.
