رسوایی؛ حاجیانی که فریب مدیران تورها را خوردند

خانواده طارق خان یکی از خانواده‌هایی هستند که امسال در مناسک حج شرکت کردند، اما آژانس‌های مسافرتی بی‌وجدان که در کمین مسلمانان بریتانیا نشسته‌اند آنها را هم تیغ زدند. آن‌ها نفری چهار هزار یورو برای هزینه سفر خود پرداخته بودند و به آنها اطمینان داده شده بود که یک اتاق اختصاصی برای کلّ خانواده خواهند داشت. اما به‌محض ورود به هتل، خانم‌ها و آقایان از هم جدا شدند و مجبور شدند با غریبه‌ها هم‌اتاق شوند و هر هشت نفر باید از یک سرویس بهداشتی مشترک زهوار دررفته استفاده می‌کردند.

سالانه حدود 25 هزار نفر از مسلمانان بریتانیا در مناسک حج شرکت می‌کنند. حجّاج سال‌ها پس‌انداز می‌کنند تا بتوانند مخارج این سفر سه‌هفته‌ای را بپردازند.

خالد پرویز مدیر «انجمن حجّاج بریتانیا» است؛ خیریه‌ای که به‌منظور تسهیل برگزاری حج برای مسلمانان بریتانیا تأسیس شده است. او می‌گوید بسیاری از حجّاج از حقوق ابتدایی خود محرومند، اما مسئولان اهمیت چندانی به این معضل نمی‌دهند و هیچ‌کس دلّالان بی‌شرف را مجازات نمی‌کند. بسیاری از آژانس‌ها مدّعی‌اند که هم از طرف بریتانیا و هم از طرف عربستان مجوّز دارند، اما دروغ می‌گویند.

هرساله خانواده‌های بسیاری شاکیانه از سفر حج بازمی‌گردند و تصاویر و فیلم‌های وضعیت نابسامان اتاق‌ها، نشت فاضلاب و هجوم سوسک‌ها را با خود به سوغات می‌آورند و می‌گویند اگر از این وضع شکایتی می‌کردیم، پاسخ می‌دادند کاری از دست ما برنمی‌آید، یا حتّی در بعضی موارد با خشونت تهدیدمان می‌کردند.

احمدعلی میناس، یکی از حجّاج سال گذشته است؛ او این‌طور تعریف می‌کند که به آنها وعده هتل چهار ستاره داده شده بود، اما در عمل با یک بیغوله کثیف و مخروبه که فاصله زیادی از مسجدالحرام داشت مواجه شده بودند.

او می‌گوید: "سیم‌های لخت برق از دستگاه تهویه هوا بیرون زده بود و هیچ امکاناتی برای نشستن و غذا خوردن وجود نداشت. درخور شأن انسان نبود که در آن هتل بماند! شصت‌نفری که در کاروان ما بودند، همگی از شرایط ناراضی بودند. مدیر کاروان برای جابجایی مسافران، اتوبوس‌های قدیمی و درب‌وداغان کرایه می‌کرد. هنگام بازگشت نیز برای صرفه‌جویی بیشتر، در نیمه‌شب ما را مجبور به ترک هتل کرد و ناگزیر شدیم ساعت‌ها در خیابان‌های جدّه بدون آب و غذا و محلّی برای نمازخواندن معطّل بمانیم. در پرواز بازگشت نیز یک توقف هفده‌ساعته در بیروت داشتیم و بااینکه به ما گفته شده بود در این مدت در هتل اقامت خواهیم داشت، وقتی رسیدیم خبری از هتل نبود و مجبور بودیم در فرودگاه منتظر بمانیم."

وقتی به بریتانیا بازگشتند و میناس به مسئول تور شکایت کرد، صد یورو به‌عنوان غرامت به او پرداخت کردند که او نپذیرفت. یکی از مسئولان شرکت در پاسخ به گاردین گفت شخص دیگری مسئولیت آن شرکت را برعهده‌گرفته و مالک جدید هیچ ارتباطی با کاروانی که میناس با آن سفر کرده بود ندارد و سفر حج ارائه نمی‌دهد. مؤسسه «استانداردهای مسافرتی» نیز اظهار داشت که درباره شرکت تحقیق می‌کند، اما هیچ پاسخ دیگری نداد.