کشورهایی که در آنها ارتداد و توهین به مقدّسات غیرقانونی است

به گزارش دین آنلاین به نقل از مؤسسه تحقیقاتی پیو، در دسامبر سال 2015(آذر 1394) مقامات کشور سودان بیست و پنج مرد را به جرم ارتداد از تفسیرِ موردتأییدِ دولت از دین اسلام و گرویدن به تفسیری دیگر، به اعدام محکوم کردند. پلیس پاکستان نیز هم‌اکنون در حال تعقیب فردی مسیحی است که شعری را با مضمون توهین به مقدّسات برای دوست خود فرستاده بود. در کشور پاکستان رفتار و گفتاری که حاکی از توهین و بی‌حرمتی به خدا و مقدّسات باشد، از جرائم مستوجب اعدام به شمار می‌رود.

براساس نتایج یکی از پژوهش‌های موسسۀ پیو در سال 2014 (بعدتر این پژوهش در 2019 ویرایش شد)، در قریب به یک چهارم کشورهای جهان (26%)، قوانین یا سیاست‌هایی بر ضدّ ارتداد مجرا بود و به موجب قوانینِ بالغ بر یک‌دهمِ (13%) کشورها، برای ارتداد مجازات (از جریمه گرفته تا مرگ) تعیین شده بود.

ما این قوانین را در قالب بخشی از پژوهش خود برای ارائۀ گزارشی از محدودیت‌های مذهبی در سراسر جهان، شمارش و دسته‌بندی کردیم. این گزارش که دربردارندۀ محدودیت‌های مذهبیِ دولت‌ها و خصومت‌های اجتماعی مرتبط با دین بود، با استفاده از هفده منبعِ به‌دست‌آمده از نهادهایی مثل «وزارت امور خارجۀ آمریکا»، «سازمان ملل»، «دیده‌بان حقوق بشر»، «سازمان عفو بین‌الملل» و «گروه بین‌المللی بحران» تهیه شده بود.

طبق دستاوردهای این پژوهش، قوانین ضدّ ارتداد و توهین به مقدّسات بیش از همه در خاورمیانه و آفریقای شمالی رایج هستند. هجده کشور از بیست کشور در این منطقه (90%) ارتداد را جرم به شمار می‌آورند و چهارده کشور (70%) نیز توهین به مقدّسات را جرم محسوب می‌کنند. قوانین ضدّ ارتداد تنها در دو منطقۀ دیگر در جهان (آسیا-اقیانوسیه و جنوب صحرای آفریقا) به چشم می‌خورند، اما قوانین توهین به مقدّسات در تمام مناطق دنیا از جمله در اروپا (در 16% کشورها) و قارۀ آمریکا (29%) قابل‌مشاهده هستند.

 

پاکستان یکی از دوازده کشور در میان پنجاه کشورِ منطقۀ آسیا-اقیانوسیه (24%) است که در سال 2014 دارای قوانینی در رابطه با توهین به مقدّسات بود. در آن سال قوانین توهین به مقدّسات در بسیاری از آن دوازده کشور مجرا شد. برای مثال در برمه (میانمار)، یکی از اهالی نیوزیلند و دو مرد برمه‌ای به خاطر ساختن تبلیغاتی توهین‌آمیز برای یک میخانه که در آن بودا هدفون به گوش گذاشته بود، به جرم توهین به مقدّسات به دو و نیم سال حبس محکوم شدند.
براساس داده‌های سال 2014، قوانین ضدّ توهین به مقدّسات کمتر از همه در جنوب صحرای آفریقا (4 کشور از 48 کشور) مشاهده می‌شود. در اروپا نیز قوانین مرتبط با توهین به مقدّسات رواج چندانی ندارد و تنها در هفت کشور از 45 کشور (16%) به چشم می‌خورد.

در قارۀ آمریکا ده کشور از 35 کشور (29%) دارای قوانینی در ارتباط با توهین به مقدّسات بودند؛ از جمله باهاما که در آنجا انتشار یا فروش مطالب اهانت‌آمیز به مقدّسات می‌تواند به بیش از دو سال حبس منتهی شود. در ایالات متّحدۀ آمریکا هیچ قانون فدرالی برای توهین به مقدّسات وجود ندارد، اما در سال 2014، قوانین مرتبط با توهین به مقدّسات همچنان در فهرست مجموعه قوانین بسیاری از ایالات آمریکا (از جمله ماساچوست و میشیگان) مشاهده می‌شد. با این حال، ماده‌های دینیِ موجود در اصلاحیۀ نخستِ قانون اساسی ایالات متّحده، تقریباً به طور قاطع این اختیار را به دادگاه می‌دهد تا اجرای چنین قوانینی را ممنوع سازد.

قوانین مرتبط با ارتداد رواج کمتری در سراسر جهان دارند و تنها در بیست و پنج کشور مشاهده می‌شوند. اکثر کشورهایی که اقداماتی برضدّ ارتداد صورت می‌دهند، در منطقۀ خاورمیانه و آفریقای شمالی بوده‌اند (14 کشور از 20 کشور).از پنجاه کشوری که در منطقۀ آسیا-اقیانوسیه وجود دارد هفت کشور (14%) قوانینی علیه ارتداد داشتند. برای مثال در مالدیو تمام شهروندان ملزم به تبعیت از دین اسلام هستند و اگر شخصی به دین دیگری گرایش پیدا کند، احتمال آن وجود دارد که تابعیت خود را از دست بدهد. در جنوب صحرای آفریقا نیز، تنها چهار کشور از 48 کشور (8%) قوانینی برضدّ ارتداد دارند. در سال 2014، در هیچ‌یک از کشورهای قارۀ اروپا و آمریکا قانونی در رابطه با ارتداد وجود نداشت.