وزیر مستعفی ارشاد: آیا باید به خاطر تماشاچی‌های مراسم سینه‌زنی هم عزاداری را تعطیل کنیم؟
اعتماد در این شماره از گلایه های علی جنتی در مراسم خداحافظی او از وزارت ارشاد نوشته و در کنار یادداشتی درباره مرحومه طاهره صفارزاده، نوشته محمدعلی ابطحی در بیان دلیل تغییر پیاپی وزرای ارشاد را منتشر ساخته است.
روزنامه اعتماد در صفحه ۱۱ سخنان وزیر مستعفی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در خداحافظی او از این نهاد را منتشر ساخته و نوک تیز پیکان حملاتش را به سوی ائمه جمعه دانسته است.
او با اذعان به این نکته که مجموعه اش نتوانسته بسیاری از دغدغه‌های رهبری در حوزه فرهنگ را مرتفع کند، افزوده است: «در طول این مدت فضایی برای نویسندگان و روزنامه‌نگاران باز شد تا در چارچوب قانون مطالب‌شان را بیان کنند و حتی بسیاری از کتاب‌هایی که در گذشته بر اساس خرده‌گیری‌ها مقابل‌شان گرفته شده بود فضا باز شد تا این فکر منتشر شود. فکر می‌کنم این فکر را در راس همه رهبر انقلاب قبول دارند و از بیانات‌شان می‌توان دریافت.»
جنتی در ادامه به این نکات نیز اشاره داشته است:
– استفاده از دیش و ماهواره ممنوع است اما ببینید چند درصد مردم را وادار کرده‌ایم خلاف قانون عمل کنند. یک روزی می‌گفتند که چرا از فضای مجازی استفاده می‌کنید اما امروز ببینید مراجع تقلید هم دفاترشان روی شبکه‌های اجتماعی همچون تلگرام قرار گرفته است و از آن استفاده می‌کنند بنابراین این اجتناب‌ناپذیر است.
– گاهی فضایی در کشور راه انداختند که کسی نتواند در این فضا تنفس کند، روزی در سفری به استان بزرگی رفتم. با نماینده ولی فقیه استان صحبت می‌کردم. او گفت با موسیقی مخالفم، گفتم شما مخالفید؟ شما نماینده ولی فقیه هستید اما باید ببینید ولی فقیه شما چه فتوایی داده است. شما نمی‌توانید جدا عمل کنید، وقتی این عنوان را دارید نمی‌توانید بگویید کلا با موسیقی یا تئاتر مخالفم.
– در قم یک گروه کر برنامه برگزار کرد، محتوایش خوب بود، حجاب خانم‌های آن که برگزارکننده بودند مناسب بود اما چهار تا خانم که روسری‌شان عقب بود عکس‌شان را گرفته و بعد عناصر سیاسی عکس را در جامعه مدرسین و خدمت مراجع می‌برند که فضایی درست کردند مدیرکل استان نمی‌تواند حتی بماند و مجبور می‌شود استعفا بدهد و برود. می‌گویند حواشی است باید تماشاچی‌ها را کنترل کنید. اگر قرار بر این است می‌خواهید فیلم بیاورم تا ببینید در مراسم سینه‌زنی و عزاداری خانم‌هایی که ایستاده‌اند چه وضعیتی دارند. باید آنها را هم تعطیل کنیم!
– گاهی برای یک تئاتر امام جمعه استانی برافروخته می‌شود و با اینکه آن تئاتر را ندیده اما بر اساس گزارشات نظر می‌دهد هر چند من پشت صحنه این اتفاقات را می‌دانم آنها با معاون اداره کل مساله دارند از این رو به تئاتر ایراد می‌گیرند، تئاتری که در تکریم شهدا بوده است.
احمد مسجدجامعی نیز در این دیدار با اشاره به اینکه «جنتی عکس مهاجرانی را به ارشاد برگرداند» افزود: «وزارت فرهنگ جای رفتار کریمانه است. بندی که در برنامه‌های ایشان بحث‌برانگیز بود موضوع اسلام رحمانی بود چون آن موقع که ایشان می‌آمدند این معنای خاصی داشت اما فکر می‌کنم این روال و رویه ارشاد است.»
تیری زهرآگین به پایه‌های ارزشی جامعه
اعتماد در صفحه ۱ یادداشت محمد کاظمی، نماینده ملایر با عنوان «دروغگویان مقصران فضای بی‌اعتمادی‌اند» را به چاپ رسانده و با اشاره به سست شدن اعتماد عمومی مردم و آسیب‌پذیری جامعه و حتی حاکمیت در این زمینه پرسیده است: «ما با مردم خود چه کرده‌ایم که اخبار درست را صاف و صادق از خویشان باور نمی‌کنند و گاهی حتی نمی‌شنوند؟ چرا هنگامی که دروغ در حال باروری بود بر آن چشم بستیم و خیال این آینده آسیب‌زا را نکردیم؟»
او بدون نام بردن از ماجرایی که فضای جامعه را درگیر آن توصیف کرده، به آسیب‌های جانکاه و خلأ‌های فرهنگی و اجتماعی و اخلاقی آن اشاره کرده و نوشته است: «در همه جوامع ناهنجاری‌ها هست، در همه جوامع حتی در محافل ارزشی و اعتقادی مسائل منفی پیش می‌آید اما اگر درجامعه‌ای اعتماد عمومی وجود داشته باشد و مردم به مراجع رسمی اطمینان داشته باشند، یک حادثه یا تخلف و اتهام یا وقوع جرمی به ریشه‌های اعتقادی و ایمانی مردم لطمه نمی‌زند. این آخرین تیر زهرآگین ناهنجاری نیست که پایه‌های ارزشی جامعه را هدف قرار می‌دهد و فضا را از سلامت معمول خود دور می‌سازد؛ پس باید از سهل‌انگاری دست‌برداریم و با امواج گوناگونی که هر از چندی سر می‌رسند برخوردی صادقانه، آگاهانه و مسوولانه داشته باشیم و به صیانت از سرمایه‌های اجتماعی خود همت کنیم.»
روحانی: امام(ره) مسیر فقه جواهری پویا را گشود
این روزنامه در صفحه ۲ سخنان رییس جمهوری در ادامه سفر به استان مرکزی را منعکس ساخته و از قول او به این نکات پرداخته است:
– امام آمد تا به ما درس اخلاق بدهد و انقلاب کرد تا مسلمان زندگی کنیم و دروغ، تهمت و سیاه‌نمایی از جامعه رخت بربندد. امام مسیری را باز کرد و بسیار مهم است که فقه جواهری پویا داشته باشیم.
– شورای نگهبان بر مبنای احکام اولیه اسلام نظر می‌دهد، اما برای اداره کشور، احکام ثانویه و حکومتی نیز به وجود آمده است. شورای نگهبان طبق احکام اولیه با تمام توافقنامه‌ها و قراردادها با کشورهای خارجی مخالف است اما آیا در دنیای امروز می‌توان اینگونه حرکت کرد؟
– در اوایل انقلاب عده‌ای در مجلس خواهان قطع رابطه خارجی با دولت‌ها و برقراری رابطه با ملت‌ها بودند، اما امام تعبیری داشتند که «این طرز تفکر و رابطه شیطانی است و با همه دولت‌ها خواهان رابطه هستیم به جز رژیم غاصب صهیونیستی و امریکا تا زمانی که آدم شود.» اگر این حرف معتدل و میانه امام نبود، تمام روابط خارجی کشور تخریب می‌شد….
هاشمی‌رفسنجانی: رسوبات فرهنگی گذشته هنوز در جامعه هست
روزنامه اعتماد در صفحه 3 سخنان آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی در دیدار جمعی از اعضای فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی را با اهمیت دانسته و این عنوان را برای آن برگزیده است: «طلسم تاریخی خانه‌نشینی زنان متدین در انقلاب اسلامی شکست»
او با ارایه تحلیلی از جایگاه زنان در تاریخ بشریت، به خصوص از زمان طلوع اسلام تاکنون، گفت: «سیره زندگی، همسرداری و مبارزه زنان بزرگوار زیادی در تاریخ اسلام و نهضت عاشورا درخشیده است که همه آنها به ویژه حضرت زهرا (س)، معلم واقعی زنان مدینه و الگوی زنان در طول تاریخ بودند و خواهند بود.»
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با یادآوری استفاده ابزاری از زنان در ایران قبل از انقلاب اسلامی و حتی جایگاه زنان در زمان انزوای فقه تشیع در تاریخ، افزود: «اگر چه رسوبات فرهنگی گذشته هنوز در جامعه هست، اما طلسم تاریخی خانه‌نشینی زنان متدین در انقلاب اسلامی شکست که نقطه شروع آن، رشد سریع تحصیلات عالی خانم‌ها است.»
ارزشی که نادیده گرفته شد
اعتماد در صفحه 16 یادداشت عبدالله ناصری، نویسنده و قرآن‌پژوه درباره مرحومه طاهره صفارزاده را به مناسبت سالگرد درگذشت او به چاپ رسانده و او را ارزشی دانسته است که نادیده گرفته شده و وجه قرآن پژوهی اش تا حدودی در سایه شعر و شاعری او قرار گرفته است.
او با اشاره به تلاش صفارزاده در نقد ادبی و مهم‌تر از آن نظام‌مند ساختن ترجمه‌های ادبی و عالمانه در حوزه کتب دینی و غیر‌دینی، آورده است: «او معتقد بود که ترجمه تحت‌اللفظی مخصوصا در حوزه کتب مقدس باعث نمی‌شود که خواننده راه به جایی ببرد. لذا یکی از نخستین کارهای او کتابی با عنوان «اصول‌و‌مبانی ترجمه» بود…. او تمام تلاش خود را در این حوزه انجام داد تا ترجمه عالمانه متون مقدس ازجمله ترجمه قرآن را انجام دهد.»
نگارنده با تاکید بر تحول روحی و خود درون‌رفتگی صفارزاده در دوران خانه‌نشینی به دلیل اخراج از دانشگاه به علت نپذیرفتن عضویت در «حزب رستاخیز» افزوده است: «یکی از موضوعاتی که او بر آن تاکید داشت، دقت در حوزه ترجمه اسامی خداوند بود و معتقد بود که معنا بر لفظ اولویت دارد و همین نگاه برعکس یعنی اولویت معنا بر لفظ باعث شد که اساس متون مقدس از جمله قرآن به خوبی فهم نشود. به همین جهت یکی دیگر از کارهای تالیفی او ترجمه مفاهیم بنیادین قرآن مجید بود که کاملا نگاه عالمانه او را به ترجمه و فهم قرآن نشان می‌داد.»
ابطحی: مشکل از وزرای ارشاد نیست
این روزنامه در صفحه 16 یادداشت سیدمحمدعلی ابطحی زیر عنوان «وزرای ارشاد و شمشیر‌های بی‌سپر» را منتشر ساخته و با اشاره به سنت جنگ‌های قدیمی در مبارزه تن به تن، تغییر وزیر ارشاد در همه دولت‌ها را همچون بی‌مروتی در جنگ تن به تن دانسته و آورده است: «سهم و امکانات بسیار اندکی از بودجه فرهنگی کشور در اختیار این وزارتخانه است. بقیه که بودجه اصلی فرهنگی را داشتند، به جای آمار دادن از وضع خودشان، فریاد ای فرهنگ، ای فرهنگ سرمی‌دادند. الان سه دهه است که بزرگان قوم از فرهنگ جاری در جامعه ابراز نگرانی می‌کنند و معمولا مخاطب همیشه وزارت ارشاد بوده است.»
او با تاکید بر تغییر بخش زیادی از ارزش‌های فرهنگی جوامع به دلیل گذر زمان افزوده است: «مهم‌ترین عامل این تغییر در دوران ما مساله ارتباطات به شکل فعلی است. با وجود اینترنت، ذایقه فرهنگی همه جوانان دنیا از یک منبع می‌تواند شکل بگیرد. برای خواندن کتاب، برای شنیدن موسیقی، برای دیدن فیلم، برای یافتن شکل زندگی، برای تبلیغ یا پیدا کردن شبهات مذهبی در مورد همه ادیان، برای گرایشات سیاسی، برای برقراری ارتباطات فردی و جمعی، اینترنت وجود دارد و همه در همه جای دنیا به یک جور همه‌چیز را می‌بینند و می‌فهمند.»
ابطحی اما نکته مهم را این دانسته است که «عوامل فرهنگ‌ساز دست کسی نیست» و ادامه داده است: «نه دیگر خانواده نقش محوری دارد و نه مراجع اجتماعی و دینی. این یک واقعیت است. تلخ یا شیرین. خواه‌ناخواه در مسائل فرهنگی باید توقعات بر اساس این دنیا تعریف شود تا حداقلی از فرهنگ و ارزش‌های دیرین باقی بماند.»
او معتقد است «مشکل، وزرای ارشاد نیستند، مشکل واقعیت‌هایی است که نمی‌خواهیم بپذیریم. همان که گفتم، شمشیر را برده‌اند جایی می‌زنند که سپر نیست…. ما مردم قدر ناشناسی نیستیم. از آقای جنتی و کارهایش تقدیر می‌کنیم. ایشان با سوابق خانوادگی‌اش می‌توانست جور دیگری رفتار کند و زیر فشار نباشد و باز هم وزیر بماند. اما یک‌تنه در دولت کم رمق موجود به دفاع از حریم فرهنگ و هنر کمر همت بست.»
دیگر عناوین برگزیده «اعتماد» امروز:
آیت‌الله علوی گرگانی: سخت‌ترین امر به معروف و نهی از منکر، امر و نهی مسوولان است.
