رهبران بنگلادش: اسلام زمان زیادی دین رسمی این کشور نخواهد بود
درک ولش
با گذشت چندین سال از معرفی شدن اسلام به عنوان دین رسمی کشور بنگلادش، برخی از رهبران آن رسماً اظهار داشتهاند که این کشور به سمت سکولار شدن پیش میرود.
کشور بنگلادش تقریباً 150 میلیون مسلمان دارد و به لحاظ جمعیت مسلمانان، در رتبۀ چهارم جهانی قرار دارد. این کشور که پیشتر تحت عنوان «پاکستان خاوری» شناخته شده بود، قبلاً بخشی از هندوستان بوده است. بنگلادش و پاکستان بعد از رسیدن به استقلال، از هند جدا شدند و یک کشور واحد را تشکیل دادند که دین اکثر مردمان آن اسلام بود. در پی این استقلال، بعضی از هندوها و مسیحیانی که اصالتاً ساکنان بنگلادش بودند، شهروند بنگلادش شدند. اما این کشور تا به امروز رسماً به عنوان کشوری اسلامی شناخته شده است.
دکتر عبدالرزاق، رهبر حزب حاکم بنگلادش «عوامی لیگ» معتقد است که سکولاریسم با مردم بنگلادش عجین شده است، چراکه این مردمان در فرهنگی ریشه دارند که در برابر روشهای مختلفِ زندگی پذیرا بوده است. لذا رزاق میگوید اسلام دیگر نباید در قانون اساسی بنگلادش به عنوان دین رسمی کشور ثبت شود.
اکنون رزاق بر این باور است که مفهوم اقلیت و اکثریت باید برای همیشه کنار گذاشته شود و مردم بنگلادش در قالب یک ملّت واحد و صرفنظر از دین، فرقه یا قومیت با هم یکی دانسته شوند. وی حتّی روز یکشنبۀ گذشته در داکا عنوان داشت که باید اصلاحاتی در قانون اساسی این کشور صورت بگیرد و اسم اسلام تحت عنوان دین رسمی کشور حذف شود.
بنگلادش در سال 1972 از پاکستان مستقل شد. در آن زمان بخشی از کشور سکولار بود. اما در زمان حکومت ضیاءالرّحمن، مفهوم سکولاریسم جای خود را به «ایمان و توکّل مطلق به خدای متعال» داد و این بدان معنا بود که کشور وارد دورهای شده که بهزودی دین رسمی آن اسلام اعلام خواهد شد. و هنگامی که رهبر نظامی کشور حسین محمد ارشاد رسماً اعلام کرد که بنگلادش یک کشور مسلمان است، این فرض به یقین تبدیل شد. در سال 2011 اصلاحیهای در قانون اساسی صورت گرفت که سکولاریسم را باری دیگر باب کرد، اما دین اسلام همچنان دین رسمی کشور باقی ماند.
اقلیتهای مذهبی مثل هندوها هدف خشونت جمعی قرار گرفتهاند و این موضوع باعث شدّت گرفتن اعتراضات نسبت به هویت دینی بنگلادش شده است. بسیاری از رهبران بنگلادش از جمله «عوامی لیگ»، رئیسجمهور و شیخ حسینه غالباً این رخدادها را محکوم میسازند و تأکید میکنند که مسلمانان بنگلادش موظّفند از مردم در برابر گروههای اقلیتی محافظت کنند. رهبران تراز اول اکثراً معتقدند که آیندۀ بنگلادش سکولاریسم خواهد بود.