بازتاب اربعین ۹۵ در سایتهای خبری جهان
امسال در رسانههای جهانی بازتاب چندانی از عزاداری شیعیان در روز اربعین و پیادهروی عظیم میلیونها زائر حسینی به چشم نمیخورد. سایتهایی مثل «ورلد رلیجن نیوز» که آیینهای دینی و مراسمهای مذهبی ادیان و مذاهب مختلف جهان را منعکس میکنند، امسال دربارۀ عزاداری اربعین سکوت کردند. این در حالی است که سالهای گذشته بهنسبت شاهد انعکاس بیشتری از این رخداد مذهبی در سایتهای خبری جهان بودیم.
با این همه، «یورونیوز» از معدود سایتهایی است که به این رویداد مذهبی پرداخته و به طور خلاصه به تعریف واژۀ اربعین، چرایی بزرگداشت این روز توسّط شیعیان و معرّفی اجمالی شخصیت امام حسین اشاره کرده است. «یورورنیوز» پیادهروی هشتاد کیلومتری میلیونها زائر از شهرهای مختلف عراق به سمت کربلا را نیز مطرح کرده، اما هیچ اشارهای به زوّار کشورهای دیگر و غیرمسلمانان و غیرشیعیانی که در این پیادهروی شرکت داشتند نداشته است. این سایت خبری اندکی نیز به بیان نحوۀ عزاداری این روز پرداخته است.
سایت خبری بریتانیاییِ «آیبیتایمز» نیز گزارشی از اربعین 2016 ارائه داده و ذکر کرده که شهادت امام حسین واقعهای است که در ایجاد شکاف موجود میان مسلمانان شیعه و سنّی تأثیر داشته است. «آیبیتایمز» اربعین را عظیمترین گردهمایی مسلمانان خوانده و اظهار داشته است که تعداد زایران اربعین بسیار بیش از دو میلیون حجّاجی است که در مناسک حج شرکت میکند و در سال 2015 بیش از 22 میلیون نفر بوده است.
این سایت گزارشی تصویری از عزاداری شیعیان در روز اربعین منتشر کرده و بیان داشته که بیش از یک میلیون زائر نیز پای پیاده از ایران به زیارت اربعین میآیند. همچنین عنوان کرده که در روز دوشنبه، 14 نوامبر داعشیها طی عملیاتی انتحاری، شش نفر را در شهر کربلا به خاک و خون کشیدند.
وبسایت «العربیِ» بریتانیا اما چند روز پیش از اربعین به ارائۀ توضیحاتی دربارۀ این رخداد بزرگ پرداخت و اربعین را بزرگترین گردهمایی شیعیان در تاریخ خواند. «العربی» عنوان داشت که امسال علیرغم تهدیدات تروریستها، 22 میلیون زائر برای زیارت امام حسین علیهالسّلام میآیند. این سایت همچنین به ضرورت تدارک دیده شدن تمهیدات مختلف رفاهی، ترابری و امنیتی توسّط دولت عراق پرداخته است.
به گزارش «واشنگتنتایمز»، در اربعین امسال دهها میلیون شیعه از اقصینقاط جهان با پای پیاده به کربلا رفتند؛ این بزرگترین زیارت جمعی در جهان است و اطلاعات چندانی از آن در دسترس نیست.
این سایت خبری در ادامه به چرایی موردمطالعه قرار نگرفتن جمعیت شیعیان مذهبی پرداخته است و علّت این امر را وجود محدودیتهای حکومتی در بعضی کشورها و وجود تنش و جنگ در بعضی کشورهای دیگر میداند. سپس بیان داشته که زیارت اربعین بهترین فرصت را برای مطالعه و بررسی دربارۀ شیعیان مذهبی در اختیار قرار میدهد.
«واشنگتنتایمز» در این گزارش به پژوهشی پرداخته که دانشجویان دانشگاه ام. آی. تی با بهرهگیری از این فرصت انجام دادهاند. برای این منظور عوامل پژوهش به موکبهای مختلف عراقی و ایرانی در مسیر پیادهروی اربعین سر زدهاند و دیدگاه دستههای مختلف شیعی را دربارۀ مسائلی چون تنشهای فرقهای، برنامۀ هستهای ایران و نگرش آنها نسبت به غرب، چین و روسیه جویا شدهاند.
طبق گزارش «واشنگتنتایمز»، 90درصد شیعیان دربارۀ مسائل فرقهای اینگونه پاسخ دادند که با گفتگوی شیعه و سنّی و کاهش تعارضات میان آنها موافق هستند و از وحدت این دو گروه و با هم نماز خواندنشان در یک مسجد حمایت میکنند. دربارۀ مسائلی چون تفسیر شیعه و سنّی از خشونت در اسلام، یا دمکراسی و رابطۀ بین دین و دولت، درصد بیشتری از افراد به سؤالها پاسخ ندادند. در انتها «واشنگتنتایمز» نتیجهگیری کرده که جمعیت شیعیان مذهبی یکپارچه نیستند و بین آنها بر سر مسائل مختلف اختلافنظرهایی وجود دارد.
«راشا تودی» وبسایت خبری روسی پیادهروی اربعین را بزرگترین راهپیمایی جهان در راستای مبارزه و اعلام مخالفت با تروریسم خوانده و به نقل از «آنتوان بارا» نوشته است که "هیچ نبردی در تاریخ بشریت به اندازۀ شهادت حسین در نبرد کربلا عواطف و حسّ تحسین را در انسان برنمیانگیزد و به این میزان درسآموز نیست".
«راشا تودی» نیز به سکوت رسانههای جهان در برابر این رخداد عظیم اشاره کرده و عنوان داشته که در زمانۀ فعلی که تعصّبات و عقاید فاشیستی ما را تهدید میکند، رسانهها میتوانستند به جای سکوت کردن، اربعین را به عنوان الگویی برای وحدت و اتّحاد به نمایش بگذارند. از نظر این سایت خبری، دلیل سکوت رسانهها، دشمنی وهابیت با شیعیان و تلاش آن برای خاموش کردن صدای شیعه است. زیارت میلیونیِ اربعین با وجود خطر داعش، یادآور مقاومت امام حسین در مقابل لشکر یزید است. اربعین یعنی وحدت مسیحیان، یهودیان، ایزدیان، شیعیان و اهلسنّت، زرتشتیها، اهل تصوّف و بسیاری دیگر از مکاتب فکری. اربعین تنها مختصّ مسلمانان نیست و مانند حرکت امام حسین رخدادی جاویدان و جهانی است. کربلا پناهگاه امنی بر روی زمین است که هیچکس را از پذیرش و سخاوت خود استثناء نمیکند.