پاپ فرانسیس و پذیرش نظریۀ تکامل و مه‌بانگ
آدام ویتنال
پاپ فرانسیس اظهار داشته است که نظریۀ تکامل و مه‌بانگ واقعیت دارند و خداوند به منزلۀ جادوگری نیست که با یک چوب‌دستی سحرآمیز جهان را خلق کرده باشد.
فرانسیس بیان داشت: "وقتی در «سفر پیدایش» دربارۀ خلقت می‌خوانیم، در معرض این خطر قرار داریم که خدا را به مثابۀ جادوگری تصوّر کنیم که چوب‌دستی سحرآمیزی به دست دارد و قادر به انجام هر کاری است. اما این‌گونه نیست. نظریۀ مه‌بانگ که امروز آن را منشأ شکل‌گیری جهان می‌دانیم با مداخلۀ خالق تناقضی ندارد، بلکه بالعکس مستلزم وجود خداوند است. تکامل در جهان طبیعت با مفهوم خلقت منافاتی ندارد، زیرا تکامل مستلزم خلقِ موجوداتی است که رو به تکامل حرکت می‌کنند."
کلیسای کاتولیک از دیرباز به علم‌ستیزی شهرت داشته است، معروف‌ترین مورد زمانی بود که گالیله مورد تفتیش عقاید قرار گرفت و او را مجبور کردند که نظریۀ بدعت‌آمیز خود را مبنی بر این که زمین دور خورشید می‌چرخد، پس بگیرد.
اما سخنان پاپ فرانسیس بیشتر با اقدامات ترقّی‌خواهانۀ پاپ پیوس دوازدهم هم‌راستا بود. پاپ پیوس دوازدهم کسی بود که باب اندیشۀ تکامل را گشود و با جدّیت از نظریۀ مه‌بانگ استقبال کرد.
در سال 1996 ژان پل دوم از این هم گام فراتر نهاد و اظهار داشت که تکامل "فراتر از یک فرضیه است و صحّتِ آن در عمل به اثبات رسیده است."
با این حال، به نظر می‌رسد که اخیراً بندیکت شانزدهم و مشاورین نزدیک او از این تفکّر که «طراحی هوشمند» مؤیدِ نظریۀ تکامل است پشتیبانی کرده‌اند و معتقدند که «گزینش طبیعی» به‌تنهایی قادر به توجیه پیچیدگی‌های موجود در جهان نیست. در سال 2005 کاردینال شونبورن همکار نزدیک بندیکت در مقاله‌ای نوشت که "شاید تکامل به معنای وجود یک تبار مشترک صحّت داشته باشد، اما تکامل به معنای نئو-داروینی که یک فرایند هدایت‌ناشده و فاقد برنامه‌ریزی است واقعیت ندارد".
جیووانی بیگنامی استاد دانشگاه و رئیس «مؤسسۀ ملّی فیزیک نجومی» ایتالیا در پاسخ به آژانس خبری ایتالیا «آدنکرونوس» عنوان داشت: "این سخن پاپ حائز اهمّیت است. ما نسلِ بلاواسطۀ مه‌بانگ هستیم که موجب آفرینش عالم شد. تکامل حاصل خلقت است."
جیلیو جیورلو استاد فلسفۀ علم در دانشگاه میلان در پاسخ به گزارشگران اظهار داشت که به اعتقاد وی، فرانسیس تلاش دارد حسّ جدال یا جدال‌های احتمالی را که میان علم و دین وجود دارد کاهش دهد.
فرانسیس با وجود شکاف عظیمی که بین مواضع کلامی وی و پاپ پیش از او وجود دارد، در موقع پرده‌برداری از تندیس نیم‌تنۀ بندیکت در ستاد آکادمی در «باغ‌های واتیکان» به تعریف و تمجید از وی پرداخت. طبق ترجمۀ «سرویس خبری کاتولیک»، فرانسیس گفته است: "هیچ‌کس نمی‌تواند دربارۀ بندیکت بگوید که علم و مطالعه باعث شده است عشق او به خداوند و همسایگانش کمرنگ شود. بلکه بالعکس دانش، خرد و عبادت موجب بزرگ شدن قلب و روح او شده است. خدا را به خاطر نعمتی که با وجود پاپ بندیکت به کلیسا و جهان ارزانی داشت شاکریم."
