با زیبایی هنر میتوان به نبرد با اسلامهراسی رفت
جاناتان جونز
قرار است بهزودی یک موزۀ هنرهای اسلامی با حمایت مالی قطر در شهر نیویورک افتتاح شود. هدف از گشایش این موزه مقابله با تصوّرات غلط دربارۀ دین اسلام است.
کدام قسم از هنرهای اسلامی است که چنان قدرت داشته باشد که بتواند قلب و ذهن مردم امریکا را به روی شناخت صحیح از دین اسلام باز کند؟ آن هم در زمانی که دونالد ترامپ مجدّداً در حال تلاش برای ممنوعسازی ورود اتباع بعضی کشورهای اسلامی است.
در ماه مه مؤسسۀ جدیدی با موضوع هنرهای عربی و اسلامی در محلۀ منهتن گشایش خواهد یافت. مسئول برپایی این موزه شیخ محمد رشید الثانی از قطر است. الثانی تلاش دارد وجهۀ انسانی دین اسلام را به همگان نشان دهد و شناخت صحیح آن را در امریکا ترویج کند. وی امید دارد که با تأسیس این موزه، گسترۀ هنر و فرهنگ جهان عرب و جهان اسلام را به نمایش بگذارد و با این کار به مبارزه با بعضی کلیشهها و تصوّرات غلطی که مانع از شناخت صحیح فرهنگ اسلام میشود برود.
البته ممکن است عدّهای بگویند عمق تعصباتی که امثال ترامپ به آن میبالند چنان زیاد است که به نظر نمیرسد نمایش آثار هنری اسلامی بتواند به نبرد آن برود. اما این طرز تفکّر اشتباهی است. هنر تنها چیزی است که مرز و فاصلۀ فرهنگی نمیشناسد و مرز زمان و مکان را درمینوردد. غیرمسلمانان با تماشای هنرهای اسلامی میتوانند زیبایی درونی عقاید و سنّتهای اسلامی را حس کنند و طور دیگری به این دین بنگرند.
البته ممکن است عدّهای بگویند عمق تعصباتی که امثال ترامپ به آن میبالند چنان زیاد است که به نظر نمیرسد نمایش آثار هنری اسلامی بتواند به نبرد آن برود. اما این طرز تفکّر اشتباهی است. هنر تنها چیزی است که مرز و فاصلۀ فرهنگی نمیشناسد و مرز زمان و مکان را درمینوردد. غیرمسلمانان با تماشای هنرهای اسلامی میتوانند زیبایی درونی عقاید و سنّتهای اسلامی را حس کنند و طور دیگری به این دین بنگرند.
هنر اسلامی سرشار از احساس است و باعث دگرگونی ارتباط انسان با زمان و مکان میشود. لازم است مؤسسۀ هنرهای عربی و اسلامی نیز این تأثیر روانی را بهخوبی منعکس سازد. گردش در این موزه باید حسّ قدم زدن در بخش باستانی شهرهای عربی را منتقل کند.
