نخستین روز بهار ۲۰۱۷: چند واقعیت جالب دربارۀ اعتدال بهاری

کامرون مک‌فیل و روزینا صبور

براساس علم نجوم، امسال در نیم‌کرۀ شمالی بهار در روز دوشنبه بیستم ماه مارس آغاز می‌شود و در روز چهارشنبه بیست و یکم ماه ژوئن به پایان خواهد رسید. اعتدال بهاری به لحظه‌ای گفته می‌شود که خورشید با خطّ استوای سماوی تلاقی می‌کند. این اتّفاق هر سال در نوزدهم، بیستم یا بیست و یکم ماه مارس رخ می‌دهد. استوای سماوی خطّی فرضی در آسمان است که بر فراز خط استوا است و از جنوب به شمال امتداد دارد.

چرا به این لحظه از سال «اعتدال بهاری» گفته می‌شود؟

به این دلیل که ساعات شبانه‌ روز تقریباً با هم برابر و هر یک دوازده ساعت است. اعتدال بهاری و پاییزی و همچنین انقلاب تابستانی و انقلاب زمستانی لحظات مهمّی در چرخۀ نجومی کرۀ زمین به شمار می‌روند. البته به علّت بیضی‌شکل بودنِ مدار گردش کرۀ زمین به دور خورشید، تاریخ این دو اعتدال و دو انقلاب ثابت نیست. گردش زمین به دور خورشید به این معنا است که در اوایل ماه ژانویه خورشید در نزدیک‌ترین موقعیت خود نسبت به زمین (حضیض خورشید) و در اوایل ماه ژوئیه در دورترین حالت خود (اوج خورشید) قرار دارد.
در ایام اعتدال بهاری خورشید مستقیماً از مشرق برمی‌خیزد و مستقیماً در مغرب فرو می‌رود. اما در اوقات دیگرِ سال قدری متمایل است.
در نیم‌کرۀ شمالی اعتدال بهاری به عنوان زمان تولّدی دوباره جشن گرفته می‌شود. در بسیاری از فرهنگ‌ها، مردم در این ایّام جشن می‌گیرند؛ مثل جشن عیدپاک در مسیحیت و عید فسح در یهودیت.

جشن شکوفه‌های گیلاس در ژاپن
با نزدیک شدن فصل بهار مردم ژاپن آمادۀ جشن شکوفه‌ها (ساکورا) می‌شوند.

نوروز
نوروز سال نوی ایرانیان است. خاستگاه این عید در دین زرتشت است. بیش از سه هزار سال است که نوروز در غرب و مرکز آسیا، قفقاز، حوضۀ دریای سیاه و ناحیۀ بالکان جشن گرفته می‌شود. پیش از سقوط جماهیر شوروی، نوروز تنها مختصّ ایران بود، اما بعدها قفقاز و کشورهای آسیای مرکزی نیز از شوروری مستقل شدند و نوروز را جشنی ملّی اعلام کردند.

جشنوارۀ هولی
با نزدیک شدن اعتدال بهاری، هندوها نیز جشن هولی یا همان جشن رنگ‌ها را برگزار می‌کنند. در این مراسم افراد به سمت یکدیگر پودر رنگ یا بادکنک‌هایی پر از آب‌رنگی پرتاب می‌کنند. این جشن نماد پیروزی خیر بر شر (پایان زمستان و آغاز بهار) است.

عید پاک
عید پاک یکی از اعیاد مسیحیان است که برای بزرگداشت رستاخیز مسیح (پس از به صلیب کشیده شدن وی) جشن گرفته می‌شود. تاریخ این عید بین 22 مارس تا 25 آوریل متغیّر است.

مطالب مرتبط
درج دیدگاه

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.