گزارش رویترز از رشد گروه‌های مسلّح عراق و زوال داعش
موج مبارزه با داعش باعث شده است جمع کثیری از جامعۀ عراق جامۀ رزم به تن کنند و جوانان عراقی بیش از پیش به نیروهای مسلّح بپیوندند. روحانی عالی‌رتبۀ شیعیان (آیت‌الله‌العظمی سیستانی) در سال 2014 فتوایی صادر کرد و از تمام مردانی که قادر به حمل سلاح بودند دعوت کرد تا به نبرد با داعش بپیوندند.
حمزه کاظم، کماندوی مبارزه با تروریسم که در یکی از خطوط مقدّم موصل مشغول به خدمت است این طور تعریف می‌کند که پیش از ظهور داعش، او در بین پنج برادر خود تنها کسی بود که تفنگ به دست گرفته بود، اما با صدور فتوا، همۀ برادرانِ دیگر نیز به جبهۀ مبارزه با داعش پیوستند. آنها به «حشد الشعبی» یا «بسیج مردمی عراق» که یک چتر دفاعی دولتی است و شامل نیروهای شبه‌نظامی شیعه می‌شود ملحق شدند. علاوه بر شیعیان که عمدتاً اهل جنوب عراق هستند، جوانان سنّی‌ای که در اطراف شهر موصل زندگی می‌کنند نیز برای جنگ با داعش مشتاق هستند.
بسیاری از مردان عراق به طور داوطلبانه عضو گروه‌های حشد الشعبی شده‌اند. انگیزۀ آنها از این کار یا مبارزه با تروریسم است یا کسب درآمد. پیوستن به این گروه‌ها از عضویت در نیروهای مسلّح دولتی آسان‌تر است؛ تنها کاری که لازم است انجام دهند این است که اسم‌نویسی کنند. براساس برآوردها، هزاران نفر خواستار ملحق شدن به گروه‌های حشد هستند و چندین هزار نفر نیز عضو نیروهای شبه‌نظامی و قبیله‌ایِ سنّی هستند.
این مسئله هیچ‌گونه مشکل امنیتی‌ای به وجود نمی‌آورد، چراکه حشد نهایتاً در برابر دولت مسئول و پاسخگو است و از قدرت محدودی برخوردار است. اما مقامات دولتی معتقدند که افزایش شمار اشخاصی که به نیروهای شبه‌نظامی می‌پیوندند خطراتی در پی دارد و موجب افزایش ریسک بروز تعارضات فرقه‌ای می‌شود.
به گفتۀ عبدالرحمن الواغه یکی از اعضای شورای استان نینوا، گروه‌های حشد سرسپردۀ رهبران خود هستند، نه سرسپردۀ دولت. لذا اگر یکی از رهبران حشد بخواهد خود را به منطقۀ خاصّی تحمیل کند و یک شیخ یا قبیلۀ دیگر موافق این کار نباشد، ممکن است حشدی‌ها دست به حمله بزنند. الواغه معتقد است که اگر داعش نیز در عراق شکست بخورد، این گروه‌ها مهارپذیر نخواهند بود. برای آنها احزاب سیاسی یا منطقه‌ای‌شان مهم است و هدفشان خدمت به نینوا یا عراق نیست.
همین‌طور که نیروهای دولت عراق در خاک موصل پیشروی می‌کنند، نواحی اطراف بیشتر و بیشتر تحت کنترل نیروهای حشد الشعبی درمی‌آید. این گروه‌ها پرچم‌های خود را در پاسگاه‌های بازرسی به اهتزار درمی‌آورند و مدّعی‌اند که مسئولیت‌‌شان آن است که اجازه ندهند نیروهای داعشی مجدّداً بازگردند.
