آیا نگاه ترامپ به اسلام و مسلمانان تغییر کرده است؟
دونالد ترامپ در سخنرانی خود خطاب به رهبران چهل کشور اسلامی، از لفّاظی‌های اسلام‌ستیزانه‌ای که در کمپین انتخاباتی‌اش داشت فاصله گرفت.
این مهم‌ترین سخنرانی ترامپ در پنج ماه ریاست‌جمهوری‌اش بوده است. تغییر موضع ترامپ نسبت به اسلام و مسلمانان نشان می‌دهد که او یک رهبر جاه‌طلب است که حاضر است برای به دست آوردن اعتماد دیگران، دیدگاه‌ها و سیاست‌های خود را تغییر دهد.
ترامپ در سخنرانی چهل دقیقه‌ای خود اقدامات ایران را با اقدامات داعش و القاعده یکسان برشمرد و از کشورهای اسلامی خواست تا پرچم‌دار مبارزه با تروریسم باشند؛ یعنی همان چیزی که اوباما نیز آن را محور سیاست آمریکا تعیین کرده بود. اما انتخاب ریاض به عنوان مقصد نخستین سفر خارجه، نقطۀ تفاوت سیاست ترامپ و اوباما بود.
بعضی از رهبران سعودی و منطقه‌ای از این که لحن و محتوای سخنرانی ترامپ ملایم بود و به موضوعات جنجالی فرهنگی نزدیک نشد ابراز آسودگی‌خاطر کردند.
اما به اعتقاد ناظران خاورمیانه، در این سخنرانی هیچ حرف مشخّصی دربارۀ چگونگی عملکرد چنین ائتلافی زده نشد. ظاهراً ترامپ می‌خواست با غرور و گستاخی بگوید که حضور او در آن اجلاس نقطۀ عطفی در تاریخ منطقه است.
ترامپ گفت: "این گردهمایی گردهمایی بی‌نظیری در تاریخ ملل است. کشورهای حوزۀ خاورمیانه نمی‌توانند منتظر بمانند تا امریکا این شرارت‌ها را برای آنها سرکوب سازد. اگر قرار است تروریسم و افراطی‌گری را شکست دهیم و از این آزمون تاریخ سربلند بیرون آییم، کشورهای اسلامی نیز باید بار مسئولیت خود را بر دوش بکشند."
ترامپ موضع امریکا نسبت به منطقه را یک واقع‌گرایی اصولی خواند که در ارزش‌ها و منافع مشترک ریشه دارد: "ما بر مبنای نتایج واقع‌بینانه تصمیم‌گیری خواهیم کرد، نه بر پایۀ ایدئولوژی انعطاف‌ناپذیر. راهبر و راهنمای ما تجربه خواهد بود، نه جمود فکری. ما در هر جا که امکان داشته باشد اصلاحات را به صورت تدریجی پیش خواهیم برد، نه به صورت مداخلۀ ناگهانی."
با این حال تعدادی از منتقدان نسبت به صدق سخنان ترامپ خوش‌بینی چندانی ندارند و معتقدند که علی‌رغم ادّعای ترامپ مبنی بر صلح‌طلبی و برقراری روابط دوستانه، ممکن است به‌ناگاه شاهد اقدامات خصومت‌آمیزِ وی باشیم.
