خسارات جبران‌ناپذیر موتور جستجوی گوگل برای مسلمانان
رویدا عبدالعزیز
وقتی کاربران اینترنت در سایت گوگل دربارۀ دین اسلام به جستجو می‌پردازند، نتایج جستجو معمولاً لینک پروپاگاند پوچ سیاسی، اسلام‌هراسی و اکاذیب محض را در اختیارشان قرار می‌دهد. روشن است که الگوریتم بزرگ‌ترین موتور جستجوی جهان کار خود را به‌درستی انجام نمی‌دهد، خصوصاً در صفحۀ نخست نتایج جستجو که اکثر کاربران جستجوی خود را به همین صفحۀ اول محدود می‌سازند.
در مورد قابلیت تکمیل خودکار متن در گوگل نیز همین اتّفاق می‌افتد. اگر کاربری در کادر جستجوی گوگل تایپ کند «آیا اسلام»، اولین پیشنهادی که برای تکمیل جمله ظاهر می‌شود، این است: «تروریسم را مجاز می‌داند؟» یا اگر کاربری تایپ کند «آیا زنان مسلمان»، از پیشنهادات گوگل این خواهد بود: «آیا زنان مسلمان نیاز به نجات داده شدن دارند؟»
این عملکرد گوگل پیامدهای اغتشاش‌آفرین و فتنه‌انگیزی دربردارد.
خانم هایدی بیریچ، از مدیران پروژه در «مرکز حقوقی مبارزه با فقر در جنوب» می‌گوید: "نود درصد از افراد فقط صفحۀ اول نتایج جستجو را نگاه می‌کنند. نتایج گوگل در بسیاری از موضوعات به میلیون‌ها یا شاید میلیاردها نفر اطلاعات غلط می‌دهد."
نتیجه چیست؟ بدترین حالت این است که خودبرترپنداران سفیدپوست در جاهایی مثل پورتلند، اورگن، تولا و اوکلاهما دست به اقدامات فجیع و خشونت‌آمیزی می‌زنند. اما پیامد رایج‌تر و شاید شنیع‌تر آن است که چنین جستجوهایی موجب جا افتادن فرهنگ ترس در جامعه می‌شود و طوری می‌شود که حتّی نوجوانان محجّبه نیز مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند.
اما آقای عمر سلیمان، امام‌جماعت آمریکایی اهل دالاس و پایه‌گذار «مؤسسۀ تحقیقات اسلامی یقین» برنامه‌ای برای تفوّق بر گوگل دارد.
سلیمان و گروهش دربارۀ موضوعات جنجالی در دین اسلام (مثل جهاد) گزارش‌هایی منتشر می‌کنند، به امید این که الگوریتم جستجوی گوگل را تحت‌الشّعاع قرار دهند. آنها می‌خواهند با اشاعۀ اطلاعات صحیح دربارۀ دین اسلام نتایج جستجوی گوگل را اصلاح سازند.
چند سال پیش، موقعی که داعش در حال شکل‌گیری بود، سلیمان به این نتیجه رسید که نیاز مبرمی به انتشار اطلاعات صحیح دربارۀ دین اسلام وجود دارد. او پی برد که گروه‌های جناح راستی تلاش دارند این طور جا بیندازند که اعتقادات همۀ مسلمانان جهان برابر با همان تفکّر داعشی است.
یکی از مشهورترین گزارش‌های سلیمان گزارشی در باب تقیّه است. اسلام‌هراسان و خودبرترپنداران از مفهوم تقیّه برای متّهم ساختن مسلمانان به دروغ گفتن به غیرمسلمانان، در راستای اهداف شومی چون غلبه بر جهانیان استفاده می‌کنند. در این گزارش سلیمان مفهوم حقیقی تقیّه را تشریح کرده است.
مؤسسۀ «یقین» گزارش‌هایی نیز در زمینۀ قتل‌های ناموسی، سنگسار و جهاد منتشر کرده است. اسلام‌هراسان دائماً در حال تحریف این موضوعات هستند تا بدین ترتیب وجهۀ اسلام و مسلمانان را تخریب سازند.
اما غلبه کردن بر فضای اینترنت کار آسانی نیست و شاید اصلاً امکان‌پذیر نباشد. با وجود تلاش‌های این مؤسسه، تعاریف آنها از مفاهیم اسلامی تنها در صفحۀ دومِ جستجوها و بعد از مطالب سایت‌های اسلام‌ستیز مشاهده می‌شود. این در حالی است که اعمال تغییرات برای خود گوگل کار ساده‌ای است و اگر بخواهد، به‌راحتی می‌تواند پیشنهادهای تکمیل خودکار را تغییر دهد؛ یعنی همان کاری که برای یهودیان و آفریقایی‌ها انجام داده است.
